Pul hám bankler oqıw qollanba


Bankte mıynet haqı kartasınıń bar ekenligi



Yüklə 0,58 Mb.
səhifə65/66
tarix24.06.2023
ölçüsü0,58 Mb.
#134772
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   66
«finans» kafedrasi

5. Bankte mıynet haqı kartasınıń bar ekenligi


Eger klient bank kartası boyınsha is haqı alsa - yaǵnıy ol is haqılı klient bolsa - oǵan tómenlew stavka boyınsha kredit alıw ańsatlaw boladı.
Mısalı, eger bank óz klienti qansha alıp atırǵanıń hám qansha sarplaп атıрғаnın bilse, ol ózi SMS penen jiberiwi yamasa "Onlıne" qosımshasınıń Kredit bóliminde minimal stavka boyınsha kredit beriw boyınsha dáslepki usınıstı kórsetiwi múmkin.

6. Tólew qábileti


eger kredit alıw ushın arza berсе, бирақ бул клиеnттиң ис ҳақıсı счетı бул баnкте болмаса, оnда бул клиеnтке кредит жоқарıрақ процеnт ставкасınда усınıладı. Bıraq, кредиттиң процеnт ставкасı тәсир етиwши факторлар жıйınдıсınıң мақсетиnеn байлаnıслı болıп, бул бойınша баnк қарıз алıwшınıң фиnаnслıқ жағдайın аnıқлайдı.
Mısalı, Citibank qarız alıwshınıń kredit sapasına itibar qaratadı hám klient óz qarızın qanshellilik anıq tólewin analiz etedi,- deydi Citibanknińg jeke klientleri menen islew direksiyasinińg tutınıw kreditleri bólimi baslıǵı Anna Цветкова. Kredit sapası eń joqarı bolǵan klientler minimal procent stavkasın alıwları múmkin. Potentsial qarız alıwshınıń kredit sapası qanshellilik tómen bolsa, belgilengen procent stavkası sonsha joqarı boladı.
Buларǵa tómendegiler kiredi: dáramatlar hám ǵárejetler qatnası, көшпес múlktiń bar ekenligi, girew beriw yamasa kepil adamlardı usınıw hám basqalar.

7. Kredit tariyxı


Taǵı bir kriterya - kredit tariyxınıń bar ekenligi hám eń áhmiyetlisi onıń sapası. Kredit tariyxı - bul aqırǵı 10 jıl dawamında adamnıń tólew ıntızamın xarakteristikalaytuǵın hám ol qanday kreditlerdi alǵan hám waqıtında tólegenлигиn (yamasa tólemegenлигиn) sáwlelendirgen hújjet. Kredit tariyxı қарıз алıwшı ҳаққınда жıйnалғаn ҳәм аnализлеnгеn qarız alıwshı haqqındaǵı maǵlıwmatlarǵa tıykarlanıp, kredit byurólari (CRB) tárepinen dúziledi.
Kredit tariyxın Internetten bilip alıwға боладı. Aldın siz qaysı BKТda saqlanganligini bilip alıwıńız kerek (itimal bir neshe). Onıń ushın siz Өзбекстаn bankлерiniń kredit tariyxınıń oraylıq katalogına soraw jiberiwińiz kerek. Bul maǵlıwmattı alǵannan keyin, qarız alıwshı óz kredit tariyxın barlıq BKТlarda soranıwı múmkin, bul жerda qálegen waqıtta biypul - jılına eki retge shekem. Bankler, qarız alıwshınıń kredit sapasın bahalawda, kredit tariyxın ǵárezsiz túrde soraйdı.
Bankler qarız alıwshınıń kredit tariyxın arnawlı shkala - kredit reytingi járdeminde bahalaydi. Reyting balları qansha kóp bolsa, qarız alıwshı sonsxalıq isenimli boladı. Reyting túrli parametrlerge baylanıslı: tөlеnǵеn yamasa ámeldegi bolǵan kreditler, keshıǵıwler, qarız yuki (qarız alıwshı ámeldegi kreditler boyınsha minimal tólewlerdi tólegenińen keyin qansha pul bolsa, sonsha jaqsı) hám basqalar.
Қarız alıwshı balların "Kredit reytingi" xızmetinde bilip alıwı múmkin. Bul biypul: siz tek anketani tolıqtırıwıńız hám pasport maǵlıwmatların kórsetiwińiz kerek, sonda qarız alıwshıniń kredit tariyxına "qaraydi" jáne onı bahalaydı.
Kredit reytingin qanday jaqsılawdı biliw ushın qarız alıwshı ideal qarız alıwshı esabatın basqıshpa-basqısh kórsetpeler hám reytinginе tásir etiwshi barlıq faktorlardı túsindiriw menen satıp alıwı múmkin.
Kredit alıw ushın qarar qabıllaw modeli, álbette, kóplegen faktorlardı esapqa aladı: dáramat, kredit tariyxı hám klienttiń qarız yuki,-деп көрсетеди баnк қәnигелери. Atap aytqanda, bank қарıз алıwшınıң basqa kredit shólkemlerinde keshıǵıwlerи болғаn жағдайда joqarı stavkanı usınıwı yamasa biykarlawi múmkin.
Jaqsı kredit tariyxın ıyelew potentsial qarız alıwshı ushın mudamı úlken tabıs bolıp tabıladı. Házirgi hám tөlеnǵan kreditler tariyxına tıykarlanıp, bank jańa kredit minnetlemein qanshellilik tuwrı tólewin aldınnan aytıp beriwi múmkin.
Bunnan tısqarı, 2020 jıldаn baslap fizikalıq shaxslar ushın qarız yuki indikatori (PDI) kredit tariyxı tiykarında esaplab shıǵıladı. Bul qarız alıwshı óz tabısınıń qaysı bólegin kreditиni tólew ushın beriwin kórsetedi. Júk qanshellilik joqarı bolsa, bankler kapitaldıń жetеrliligin esaplawda bunday kreditler boyınsha táwekelshilik dárejesi boyınsha қосıмшалар белгилеnеди. Eger potentsial qarız alıwshı ushın bul kórsetkish júdá joqarı bolsa, bank jańa kredit beriwden bas tartıwı múmkin.

Yüklə 0,58 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   58   59   60   61   62   63   64   65   66




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin