Qamusi TÜRKİ ŞƏMSƏDDİn sami etimolojiK İŞ aparan həSƏNBƏy hadi 2008 TƏBRİZ

çiçək cacaq. çıxçaq.
- çiçək adı: qartopu.
- çiçək çeşiti: durna qaqası.
- ağ çiçək çeşiti: qar topu.
- çiçək bəyi: çiçək qapacası.
- çiçək pozuğu: çiçək xəstəliyindən üzi dəlik deşik olan. çopur.
- gəlincik çiçəyi: qızalaq.
- bir çeşit çiçək: qına çiçəyi.
- çayırda bitən qızıl qırmızı çiçək: qızalaq. çöl lalası. gəlincik.
- çiçək adı: qardaş qanı.
- yazda açan, gözəl qoxulu, mor bir çiçək: qara baş.
- günüz açıb gecə qapanır çiçək: gündüz saça.

çiçə çəçə. əmmə.

çiçəy - çiçəyi burnunda: təzə (yemiş).

Çidən_fars < çin (:sıra. rədif).

çiq çiğ. 1. alışmamış. torlaq.- heç yoxdan, torlaq yeğdir. 2. tor. toy. pişməmiş. yetinməmiş. əcəmi. gənc olan. yaşıl. xam. - yaşıl tomat: bir para yeməklərdə işlənən çiğ tomat. 3. tiri. diri. dirik. tirik. canlı. iyi pişməmiş.- bu ət bərk diridir. - pilavın dənələri diridir. 4. yonulmamış. yoğun. qaba. xam. pişməmiş.
- yarım çiğ pişirmək: tavlamaq. ölütmək.
- donmuş çiğ, şeh: qırağı.

çıqa çığa. Buxar < bük. Buğ. izqara.

çıqan kasıb. yoxsul. çıqay₉. yarqıl. yazıq.

çıqar çıxar. 1. uğraq. fırlaq. - yoluz uğraq olsun. 2. yararlıq. güc. yetə. yeti. qabiliyyət. - onun yararlığı bəs bəllidir. - çıxarsız ləyaqətsiz davranmaq: dənğizlənmək. xuysuzlanmaq. qılıqsızlanmaq.

çıqarılmaq çıxarılmaq. soyulmaq.

çıqarış çıxarış. qoyuş. salı. salış. buraxış. ötrüş. qutruş. əfv.

çıqarlı çıxarlı. çıxmar. bacmar.qıvrıq. qıvraq. başarlı. bacarlı. bəcərli.

çıqarma 1. çıxarma. göndəri. ixrac. 2. qaldırma. həzf edmə. ləğv edmə. - o adlardan bunu çıxarma olmaz.

çıqarmaq çıxarmaq. salıvermək. salırqımaq. qoyuvermək. qutru vermək. qutramaq. qutarmaq. buraxmaq. ötrümək. ötürmək. əfv edmək.

çıqarmaq çıxarmaq. savmaq. ötürmək. buraxmaq. qoğmaq. mürəxəs edmək. ruxsət vermək. kəmişmək. saldırmaq. atmaq. sürmək. bir şeyi çıxarıb atmaq.
- yolçu çıxarmaq: yola salmaq. təşyi' edmək.
- gəvşəklər savulsun işdən. - eşqi sav başından görərsən özünü. - sav başında ölkənin düşməni qəddarıni.
- daş çıxarmaq: oyunda bacarıq göstərib, kələk gəlib keçmək, üstün gəlmək.
- sucuğunu çıxarmaq: çox döğmək.
- səs çıxarmaq: tınlamaq. tınmaq. tinmək. dinmək. çınlamaq. nəyisə söyləmək. - heç dinmədi.

çıqartmaq - əldən çıxartmaq: uçurtmaq. qaçırtmaq.

çıqay₉ kasıb. yoxsul. çıqan.

çıqay₉ kasıb. yoxsul. çıqan. yarqıl. yazıq.

çıqçaq çıxçaq. cacaq. çiçək.

çiqdə çikdə. ənnab. böyüğünə "çılan" deyilir.

çıqı çıxı. sadirat. - giri çıxı: varidat sadirat.

çıqıq - arxası çıxıq: beli bükük, büklü. qanbur. kanbur. kambur. tümsək. əğri. yumru. kəmrik. mühəddəb. - çox işləməkdən kambur olmuş. - orasında kamburu vardır. - duvar kambur vermiş.

çıqıqçı çıxıqçı. qırıqçı. sınıqçı.

çıqıqçı sınıqçı. ötücü. otucu.

çıqıqçılıq çıxıqçılıq. qırıqçılıq. sınıqçılıq.

çıqıldan çığıldan. quşların boğazına asılan tuğ.

çiqin çiyin əqin. əğin. arxa gəmiyinin əğilmiş, bükülmüş yeri. köprü. epol. - çiyin ilə boynun ortasında olan çuxur: köpicik. (echine_fırans. schiena_italyan). - birinin əqninə minmək. - əğnivə bir şey sal.

çiqin çiyin. 1. əqin. əğin. arxa gəmiyinin əğilmiş, bükülmüş yeri. (echine_fırans. schiena_italyan). - birinin əqninə minmək. - əğnivə bir şey sal. - çiyinə, başa qaldırmaq: omuzda daşımaq: ucatmaq. ululatmaq. 2. çıqın. kisə. - para çiqini. - çiğni örtən sümük: qəbzə. gəbzə. omuz kürəyi, kürək gəmiyi.
- çiyin silkmək: omuz silkmək: boynundan atmaq. qəbul edməmək.

çiqindaş çiyindaş. omuzdaş. atımdaş.

çıqın çiqin. kisə. - para çiqini.

çiqinlənmək çiyinlənmək. omuzlanmaq. boyunlanmaq. yüklənmək. öhdələnmək. qəbullanmaq.

çiqinlik çiyinlik. qöprücüq. köpürcük. epol. paltar quşağının keçəcəyində olan köprü.

çıqıntı çıxıntı. təpə. örgüc. - dağ örgücü.

çıqırıqçılıq xərratlıq.

çıqırıq xərrat. - çıqırıqçı çarxı: tartura.

çıqırmaq çığırmaq. qığırmaq .

çıqırtmaq çığırtmaq. üngətmək. öngətmək. bağırtmaq.

çıqış çıxış. 1. həqq. 2. həcm. 3. başac. başlama. giriş.

çıqışma çıxışma. vəriş. veriş. paylama. tə'ziz.

çıqışmaq çıxışmaq. icəşmək. yürümək.- ona yürümə.

çıqışma qaxınc. azar. sərzəniş

çıqışmaq qaxınclamaq. azarlamaq. sərzəniş edmək.

çıqlamaq türk arşını ilə ölçmək.

çıqlıq çığlıq. yayqara. hay küy. vaveyla.

çıqmaq çıxmaq. 1. görünmək. saxlanmamaq. gözükmək. - o qadın qayınlarına görünür. - o kimsəyə görünməz. 2. ucramaq. ucarmaq. uc vermək. fırlamaq. uğramaq. oyanmaq. qalxmaq. zihur edmək.- gözlərim dışarı uğradı. - açığı çıxmaq: çatışmamazlıq üz vermək. - başa çıxmaq: qıvırmaq. bacarmaq. başarmaq. bəcərmək. - bunu qıvırdınsa, eşq olsun. - onuda qıvırarım.
- həyətə çıxmaq: əl suya yetirmək. gəzinmək. su tökməyə gedmək.
- dalıb çıxmaq: ışıq, sönəcək olub genə parlamaq.
- özündən çıxmış: azqın. qılıfı çatlaq.

çıqma görünmə. zihur. - yeni çıxma: no zihur.

çıqmar çıxmar. bacmar. çıxarlı. qıvrıq. qıvraq. başarlı. bacarlı. bəcərli.

çıqmaz çıxmaz. açmaz. bünbəst. başı qapalı: qapalı baş. çıxmaz yol. geçməz. - çıxmaz yol: girəvə. girdəvə. bünbəst.- geçməz yollarda qalanlar.

çiqnəmək çiğnəmək . ərqləmək. bastalamaq.

çıqramaq sağnqmaq: quş tərsini buraqmaq.

çıqrı çığrı. cik. tünd. acı. - acı səs.

çıqrıq çığrıq. dilab. dolab. sağız. sağya. dilab. dolab. dolanan, dönər çarx, ki quyudan su almağa yarar. dəzgah.

çıqrıqçı - çıqrıqçı qulağı: bir çeşit dəmir qələm.
- çıqrıqçı, cəhrəçi dəzgahının kötüyü: beşmə. - dəlikli beşmə.

çiqtəş çitəş. qutra. qotra. bandıra. mandıra. bağuq. bağus. bağuş. çitəş. çiqtəş. ayrılmış bölük.

çil - bir çeşit çil quşu: boğırtlaq quşı.

çılan çiqdənin, ənnabın böyüğünə deyilir.

çilbir - kiçik yular, çilbir: güvüç yükün_ka.

çıldırmaq vurqunlanmaq. təlirmək. dəlilmək. aşiq olmaq.

çıldırtmaq təlirtmək. dəlilətmək. vurqunlatmaq. aşiq edmək.

çılqaçmaq cılıqlaşmaq. əti yağı süzüb qurumaq. arıqmaq. arğımaq. zayıflamaq.

çılqın azılı. daşqın. artıqına. qızıl dəli. büsbütün dəli.
- aşıqam mən sənə azılı.

çilov süzmə pilov.

çılpaq lüt. suçul. talqağuq. dalqağuq. sarıqsız. soytar. yaltaq. əngəl. kasalis. tüfeyli.

çılpaqlamaq sırıtmaq. sıyrıtmaq. siyritmək: açıb göstərmək.

çılpaqlanmaq tırıllamaq. titrəmək. yalınmaq. zayıflamaq. - yaman tırıllamısan.

çimçimə çəmçəmə₈. heyvan, kişinin ayaq səsi.

çimri - əli dar:. çinis. xəsis.

çin 1. doğru. üzək. uz. doğru. iyi. yarar. saleh. teyxa. xalis. duru. tamla. damla. - damla daş: bərk duru, göz kimi daş. - damla söz: çin söz. - damla qızıl: som qızıl. - damla qız: çox gözəl, arıq incə qız. - çin söz: damla söz: - üzək kişi: doğru, som adam. 2. sağ. xalis. saf. - sağ yağ: sarı yağ: xalis yağ. { # iç yağı}. 3. kərəm. qat. tav. tov. rəf. rədif. - bu duvar on tav kəpiçlidir. - yer tavları. 4. qın. sinəc. ısnac. sıkınc. sikənc (> şekənc_fars). ərmə. əğmə. axma.

çınal bağırçaq. lovlova. hər nəyin, qapının, təyərin dönən, fırlanan yeri. - qapının təyərin bağırcaqların yağlamaq.

çından sandal ağacı.

Çindişavər_fars < çındır: əsəb. sınır ( hirsləndirən. nifrətavər: yoksuz. yakımsız. gərəksiz. məzəsiz. göyülsüz. irgənci).

çınduturmaq caydırmaq. çanturmaq.

çingənə qara oğlan. - çingənə qarısı: açıq saçıq qadın: ələkçi.

çinis əli dar. çimri. xəsis. qırpın. qırın. qıtmır.

çiniştürüq bir ağac yemişi (fındığa bənzər. qırmızımsı bəyazı olur. ilk yazda yetişir. yənir).

çınqılamq çınlamaq. zingildəmək. sınğılamaq. zınqıldamaq. - qulağın sınğıladı.

çınqılış çınqıltı. inqilti. inqiliş.

çınqıltı çınqılış. inqilti. inqiliş.

çınqıraq tınqıraq. tınlayan. çınlayan. təninli. tınlı. tənin əndaz. naqus. qonğraqu. qonraq. tonquraq. çan. zəng. - çınğırağın çınğıltısı hər yanda tılayan irdi.

çınlama tınlama. tənin. təntin. səsin sürəkli davamlı eşidilməsi. - çanğın hələdə tənini gəlir.

çınlamaq tınlamaq. tıntınlamaq. tıntaqlamaq. tın edmək. təntinləmək. təninlənmək. sürəkli səsin yansıması. səs çıxarmaq. nəyisə söyləmək. çınqılamq. zingildəmək. sınğılamaq. zınqıldamaq. inğildəmək. təninləmək.
- heç dinmədi. - qırağına vurunca bir uzunca tınladı.
- qulağın sınğıladı.

çınlayan ingiltili. tənin əndaz.

çınlayan tınlayan. tınqıraq. çınqıraq. təninli. tınlı. tənin əndaz. - çınğırağın çınğıltısı hər yanda tılayan irdi.

çıplaq 1. dal. tal. yalın. sadə. arı. düz. açıq. quru. lüt. döşənməmiş.: lüt. kəl. boş. dızlaq. dazlaq. taslaq. yal. yalın. açıq. yalınq. yalınğ. qından çıxmış. şıllaq. - şıllaq mıllaq: çırıl çıplaq. - kəl ağac: budanmış ağac. - quru yer. - quru söz. - quru taxda. - dal daban: dal ayaq: ayaq yalın. - dal qılınc: qılıncı qınsız. qınsız qılınc. qılıncı çıxarmış. - dal börk, dal qavuq: sarıqsız. 2. tırıl. titrər. yalın. - yaman tırıl qaldıq. - tırıl qalan canıva qurban. - tırılın biri tırıl: parasız olana deyilir. - çırıl çıplaq: doğma.

çıplaşma boşanma. soyunma. təcərrüd.

çıra tutaraq. tutuşduruq. oto tutuşdurmağa özəl nərsə. qav. kav. kibrit.

çırağ - çırağ köynəyi: kağazdan, parçadan olub lampa köynəyi, örtüsü.
- kor çırağ: kor ışıq: kor qəndil: çox əsrük: bərk kefli

çirağ əl altı qulluqçu. pədo. şayıt. yanaşma. yançı. şayırd. qulluqçu.

çırıl - çırıl çıplaq: doğma.

çirk irin. irinğ. irik. irgin. qıyıq. irinğ. birikib qalmış, iylənmiş nərsə. yağ. kir. bataq. - əlim yağlıdır.- yarada su biriksə, irikləşir.

çirqin çirkin. 1. şansız. göstərişsiz. suratsız. 2. qaybaq. qaymış, caymış iş, davranış. qəbeh. sapaq. sapıq. basıq. pis. - bu qaypaq işlərizdən əl götürün. 3. yaqışıqsız. qəbeh. - yaxışıqsız kişi. - yaxışıqsız qız.
- çox çirkin: üzünə baxılmaz.
- sivri çirkin qılıqlı nərsə: qoqoruz. xoruzlanan kimi.

çırmamaq sarmaq. toplamaq. çəkmək. qaldırmaq.- saçıvı topla. - ətəyivi topla.

çırmamaq sığamaq. sıvamaq. sivirmək. yenğ, paça, ətək çevirmək, toplamaq. - qolların, bacaqların sığamaq.

çırmanmaq sığanmaq. sıvanmaq. sivirinmək. yenğ, paça, ətək çevirmək, toplamaq, hazırlanmaq. - siz indidən sıvandız.

çırpan qarqan. qarqan. (< qaqmaq: vurmaq). vuran.

çırpıcı - çırpıcı toxmağı: toqac.
- çırpıçı daşı: dəniz, çay içində, dalqaların çırpısı altında qalan daş. resif_fırans. olub,

çırpınmaq çırpınıb durmaq. arxa üsdə yatıb iki yana çabalamaq: təpələnmək.

çırpınmaq təpinmə. əl ayağın yerə vurub sıçramaq.

çırpmaq - ayaqlar (gilas) birbirinə çırpmaq: toqa. - toqalım!: toxuşduralım.

çırpmaq toxumaq. silkmək.- ağac toxumaq.

çırtmaq - çırtmadan, soymaqdan çıxan nərsələr: kərtmə.

Çirukidə_fars çiruk < çürük: çevrilmiş.

çit 1. çıtıq. çatıq. toxu. toxunmuş nərsə. parça. 2. kirbas > kərbas. toxunmuş basılmış. bez. parça. 3. südük. sidik (< siqdik < siqmək).

çitə çətə. ənli ağac, dəmir çubuq. - pəncərənin çitələri: qəfəs çubuqları.

çitəş çiqtəş. qutra. qotra. bandıra. mandıra. bağuq. bağus. bağuş. çitəş. çiqtəş. ayrılmış bölük.

çitik vurqulu. bərk. sərt. dönməz. sağlam. əkit (< əkmək: dayaqlamaq).

çıtıq çit. çatıq. toxu. toxunmuş nərsə. parça.

çıtlayan - barmağın çıtlayan yeri: barmaq məfsəli. qınaq. bənd.

çitlək çıtmaq ayqıtı. dişli pıçaq. - çitləyi kərtiklətmək.

çivi - böyük çivi, mıx: qama. qəmə.
- çivinin ucun burçınlamaq: pərçinləmək. pəxləmək. qamamaq.

çivi - ivli çivi: piç

çivit göy boya.

çivri ərsay: iti. sivri uclu.

çiy ağılsız. toy. səfeh. sapaq. yaş. xam. əcəmi.- toy kişi.

çiyin bax > çiqin.

çiylik ağılsızlıq. toylıq. səfehlikk. sapaqlıq. yaşlıq. xamlıq. əcəmilik. cəhalət.

çizgi kərtik. kərtə. diş. nişan. işarə. çəntik.- çıtlanın kərtəsi. - heyvan qulağının kərtəsi. - başı kərtikli dınqıldan təkərlək çıxmaz. - kələ kərtik: yara izlərindən yamrı yumrı nərsə.

çızmaq - yan çızmaq: usulluca sıvışmaq.
oqru yan kəsici: cibvuran.

çizmə - çizmənin ağır, qalın çeşiti: tomaq.
- uzun türkmən çizməsi: soqman.

çizmək cızmaq. qıraşlamaq. xıraşlamaq. cırmalamaq. dırnaqlamaq. dırnaqla qazmaq. tırmalamaq. dırmalamaq. təxdiş edmək. - pişik əlimi tırmaladı.
- çəngəlsi ayqıtla cızmaq, çizmək: tırmıqlamaq. tırmalamaq. yırtmaq. qazmaq.

çoban - çoban qalqıtan: bitgi çeşiti.

Çoban 1. < qovan. izləyən. kovanlamak: kovlamak: gözləmək. 2. < çulğan. çulqayan.
- çoban mayası: pənir mayası. süt otu.
- sığır çobanı: sığırmac.

çoq çox çuq. cuxə. (< tuq. cuq. ciq). quruh. dəsdə. tolu. dolu. bol. kəsir. mübah.
- çox çox: qat qat. böyük qat.
- bu sıra qabaxkından qat qat iyi oldu.
- dallarında bərk çox yemiş olması: bıtraq kimi.
- lap çox: başlıca. ümdətən. - başlıca suçu kimdə görürürsü. - alış verşi başlıca məndən edənlərdə var.

çoqalmaq çoğalmaq. çoqalmaq. aşmaq. artırılmaq. üstələmək. keçmək. bullaşmaq. məbzul olmaq. tofir olmaq.- qar yağış bol yağdı, azıq aşılıq bollaşdı. - əsgərlərin azıqı bollaşmalı.

çoqaltmaq çoxaltmaq. bullatmaq. məbzullatmaq. tofir edmək. - qar yağış bol yağdı, azıq aşılıqı bollatdı. - əsgərlərin azıqın bollatmalı.

çoqıno çoXıno₇. çukulö₅. ağdurmək₉. dörcələmək₈. kavlamaQ₆.

çoqmaq 1. çaqmaq. çuqmaq. süzülüb enmək. qonmaq. 2. çomaqlı, çanaqlı çəngəl, qaşıq. bu ara oğuq, doğranmış olan nərsələri götürməyə, çəkməyə yarar. - iki çoxmaq salad.

çoqraşmaq şuluqlaşmaq. covlaşmaq. covlanmaq. coşub. qalxıb qaynamaq. dalqalanmaq.

çoqul çoğul. cənqəl. çəngəl. çuğul. sarmaş.

çoqura - çoxura qoymaq. sınğırmaq. sınğdırmaq. içərimək. gizlətmək. gömmək. batırmaq.

çolaq 1. yumaq. yumalaq. bükük. kələp. yun, ip kələpi. 2. solaq. bəcəriksiz. şil. qolaq. yirim. göbəl.

çolaqlıq kəsiklik. saqatlıq. - əl kəsikliyi.

çoluq cocuq evbarıq. eveşik. əhləyal.

çomaq - at üzərində daşınan qalın bir çomaq: ağac kərəz. tomaq.
- çomaqlı, çanaqlı çəngəl, qaşıq: bu ara oğuq, doğranmış olan nərsələri götürməyə, çəkməyə yarar: çoxmaq. - iki çoxmaq salad.

Çombatə_fars < çöməlmək. çömbəlmək.

çopan kopab. hubab. qopan. köp. kəf. su üzərində oluşan havalı şişlər. hubab.

çopur üzi dəlik deşik olan. - çiçək pozuğu: çiçək xəstəliyindən üzi dəlik deşik olan.

çoraq - çoraq yer: şoraq yer: buraq. boraq. bor yer. bur yer: bar. bur. bor. bora. düz, təkiz olmayan.

çorlanmaq xəstələnmək. çərlənmək. iğlənmək. iklənmək. yiklənmək. qəmlənmək. ağrınmaq. korlanmaq. pozulmaq.

çoşlamq cuşlamaq. bərkitmək. yüklətmək.

çotur - potur çotur: qırmalı potlı. potur. buruşuq. buruşmuş. qırışıq. qırışmış.

çovğun fırtına.

çovqan çəkə. kəkə. solıcan.

Çozidən_fars < çosidən < çezmək.

çöq çök. çökə. torta. otur. dürd.- suçu oturu. - yağ əridilirkən oturu oturur.

çöqə çökə. çök. torta. otur. dürd.- suçu oturu. - yağ əridilirkən oturu oturur.

çöqənti (quyma, bulamac kimi ) quyuq nərsə. çökənti. qurqut. qorqut.

çöqərtmək çökərtmək. abandırmaq. yapandırmaq. ıxlamaq. xıxlamaq.

çöqmək çökmək. batmaq. basmaq. oturmaq. durub tortısı dibə çökmək. turulmaq. süzülmək.- su duruldu.
- bu yapının bir yanı basmış. - işlər məni basacaq.

çöqmüş çökmüş. çökük. batmış. batqın. qağşar. kəvşər. yoxar. yoxluğa, məhvə doğru gedən.

çöqü çökü. hükm.

çöqüq çökük. çökmüş. batmış. batqın. - ovurdu çökük: çökük yanaqlı. qaşıqçı avırdı.

çöqüqlüq çöküklük. batqınlıq.

çöqündi çökündi. köçək. köçələk. tortı. tort. dürd. bir para suyuq nərsələrin dibinə duran quyu nərsə.

çöqünmək çökünmək. abanmaq. yapanmaq. qapanmaq. çulqanmaq. üzərinə düşmək. - nə mənim üstümə abanmısan.

çöqünrüli çökünrüli. köçəkli. köçələkli. tortlı. tortılı. dürtli. bulanıqlı. pusalı.

çöqürtən çökürtən. közərtən. çözərtən. çözər. qodaz. çözən (> suzan). açan. əridən. yaxan.

çöl alanğ. ova. səhra. tərən. açıq saçıq yer.
- çöl lalası: gəlincik. qızalaq. çayırda bitən qızıl qırmızı çiçək.
- çöl xoruzu: turanğ. turanc. dürrac.
- çöl siçanı: ağ tavşan.
- çöl topu: düz yerdə işlənən, təkərləkli, heyvanlarla çəkilən top.
- donmuş bataqları olan sibir çölü: tonğra. donğra. (< donğmaq).

çöllük qırlığ. qırac. işlənməmiş. abad olunmamış. boş. - qırac topraq.

çömbəlmək çönbəlmək. çörəklənmək. çövrəklənmək. qıvrılmaq. qanğallanmaq. tos toparlaq devşirilmək. tomalmaq. domalmaq. dombalmaq. tümsəlmək. - duvar domalmış: qarın vermiş.
- ilan, köpək qıvrılıb yatmış.

çömbəltmək tomaltmaq. domaltmaq. dombaltmaq. tümsəltmək. - yükü almaq üçün arxasını domaltmaq.

çömçə çəmçə₈. kömçə. kəfgir.

çömez dərvişin şayırdı çırağı, uşağı.

çömlək çanaq. ulmaka. ulmak. olma. təsti.

çönbəlmək çömbəlmək. çörəklənmək. çövrəklənmək. qıvrılmaq. qanğallanmaq. tos toparlaq devşirilmək. - ilan, köpək qıvrılıb yatmış.

çönər dönər. fırlanar.

çöngə çönü. (< çönmək > zanu_fars).

çönmək dönmək. toğrulmaq. doğrulmaq. dönülmək. devrilmək. çevrilmək.- yer göy bir yol ilə dönür. - sağa doğrul. - qibləyə doğrul.

çönmüş varun.

çönü çöngə. (< çönmək > zanu_fars).

çörək əkmək. ətmək. 1. qazaş. məişət. - əkməyini çıxarmaq. 2. görəv. iş. qulluq. xidmək. - məni əkməkdən edəcəksiniz.
- əkməyi dizində: keçəri qulluq, iş, qazaş.
- quru əkmək: yavan əkmək. qatıqsız çörək.
- pənir əkmək: yavan yemək. az qazaş.
- əkməyinə yağ sürmək: istəyindən artığına çatmaq.
- üzərində xəmir, çörək açma taxdası: yasdığac.
- quru çörək: gəvrək. gəvək. - duz çörək: duz əkmək: ne'mət. ehsan. - duz çörək həqqi.
- süc çörək (süc: süci: şərab). su ətmək. "nan o şərab" . (müsəlmanlıqda " süc çörək" (süc: süci: şərab) "nan o şərab" yerinə "su ətmək" deyilir).
- duzu qurı: varlı. müstəğni.
- duz ruhi: dər dəmiri aşındırıb, arındırıb parıldadan maddə.
- dırnaq çörəyi: üzərində dırnaq izləri bulunan çörək.
- qıtır qıtır çörək yemək.
- çörəyinə, parasına güvənən: əkməğinə qoç.
- qatmarlı çörək: düğü unundan bir çeşit çörək: qataq. kətək. kətə.