Qaydalar azərbaycan respublikasi föVQƏladə hallar nazirliyi

9.1.19. Sisternlər və çəlləklər yalnız daşınma və saxlanылma üçün təyin olunan qazla doldurулмалыдыр.

9.1.20. Сisternlərя və çəlləklərя qazы doldurmazdan əvvəl мüdиriyyətин təyin етдийи məsul şəxs тяряфиндян xarici səthlərə diqqətlи baxış keçirilməli, armaturun sazлыьы və hermetikliyi, qalıq təzyiqin olub olmaması və orаda olan qazın sistern və ya çəlləyin təyinatına uyğunluğu yoxlanылmalıdır. Sistern və çəlləklərə baxışын nəticələri və onların doldurulмa имканы barədə rəy jurnalдa qeyd olunmalıdır.

9.1.21. Насаз sistern və çəlləklərin qazla doldurulması qadağanдыр, eləcə də əgər:

-təyin edilmiş шящадятляндирилмя мцддяти bitmişsə;

-armatur və нязарят-ölçü cihazları yoxdursa və ya наsaz vəziyyətdəдир; -мцвафиг rəngя бойанмадыгда və ya yazılar олмадыгда;
-sisternlərdə və çəlləklərdə onlar üçün təyin edilən deyil, başqa qaz долдурулубса.

İstehlakçı sistern və çəlləkləri boşaldarkən onların içərisində qazın 0,05 MPa ( 0,5 kqq/sm2)-dan az olmayan галыг təzyiqi saxlaнылmalıdır.

Гış aylarında buxarlarınын сыхлыьы 0,05 MPa ( 0,5 kqq/sm2)-dan az olан мayeləşdirilmiş qazlar цчцн qalıq təzyiqин гиймяти, тутуму долдуран тящкилатын istehsal təlimatıна ясасян тяйин едилир.

9.1.22. Sisternlərin və çəlləklərin qazla doldurulub boşaldılması müвафиг qaydada tərtib edilmiş və təsdiqlənmiş təlimat üzrə yerinə yetirilməlidir.

Sistern və çəlləklərin mayeləşdirilmiş qazlarla doldurulması cədvəl 16-da verilmiş normalara uyğun йериня йетирилмялидир.

		Cədvəl 16
	Sisternin və ya çəlləyin 1 l-lik	Sisternin və ya çəlləyin 1 kq qaza
	tutumuna düşən qazın kütləsi, kq,
Qazın adı		düşən həcmi, литр, aşağıdakı
	aşağıdakı rəqəmlərdən çox
		rəqəmlərdən az olmayaraq
	olmayaraq
1	2	3
Azot	0,770	1,30
Ammonyak	0,570	1,76

1	2	3
Butan	0,488	2,05
Butilen	0,526	1,90
Propan	0,425	2,35
Propilen	0,445	2,25
Fosgen, xlor	1,250	0,80
Oksigen	1,080	0,926

Cədvəldə göstərilməyən qazlar üçün doldurulma norması istehsalçı-müəssisənin istehsal təlimatları ilə müəyyən olunur, bu ona əsaslanır ki, sistern və çəlləklərdə kritik temperaturu 50oC-dən yuxarı olan mayeləşdirilmiş qazlarla doldurularkən kifayət qədər qaz yastığının həcmi olsun. Kritik temperaturu 50oC-dən aşağı olan mayeləşdirilmiş qazlarla doldurulduqda isə sistern və çəlləklərdəki təzyiq 50oC temperaturda onlar üçün hesablanmış təzyiqdən йцксяк olmaмалыдыр.

Doldurulmuş çəlləklərин saxlanılмасы və nəqlи заманы онлар günəş şüalarından və yerli исидилмядян qorunmalıdır.

9.1.23. Sistern və çəlləklərin maye qazlarla doldurulma гиймяти tərəzidə çəkilməklə və ya диэяр etibarlı yoxlama üsulu ilə müəyyən olunmalıdır.

9.1.24. Əgər sisternин və çəlləйин doldurulмасы заманы qaz сызмасы aşkar edilərsə, doldurma əməliyyatı dayandırılmalı, qaz sistern və ya çəlləkdən бошалдылмалыдыр; yalnız aşkar olunan насазлыглар арадан галдырылдыгдан sonra doldurма ямялиййатына yenidən başlamaq олар.

9.1.25. Sistern və çəlləklər qazla doldurulduqdan sonra ventillərin yan ştuserlərinə тыхаъlar qойулmalı, sisternin armaturu isə qoruyucu кolpaqla bağlanmalı вя мющцрлянмялидир.

9.1.26. Sistern və çəlləklərin nəql olunması müvafiq nazirlik və idarələrin qaydalarına uyğun yerinə yetirilməlidir.

• 
  BÖLMƏ
  

BALONLARA QOYULAN ƏLAVƏ TƏLƏBLƏR

10.1. Ümumi tələblər

10.1.1. Balonlar müəyyən qaydada razılaşdırlmış NS üzrə hesablanmalı və hazırlanmalıdır.

10.1.2. Balonlar boğazın deşiyinə sıx burulub bağlanmış ventillərлə və ya xüsusi balonlarda boğaz olmadığı halda doldurucu-мясряф ştuserlərи илə тяъщиз olmalıdır.

10.1.3. Həcmi 100 lитрdən артыг olan sıxılmış, mayeləşdirilmiş və həll olунmuş qazlar balonlarы əlavə 2-дя верилян formaйа uyğun pasportлa тямин olунmalıdır.

10.1.4. Həcmi 100 lитрдən артыг olan balonlara qoruyucu klapanlar quraşdırılmalıdır. Balonlar qrup halında quraşdırılarkən bütün balon qrupu üçün bir qoruyucu klapanın quraşdırılmasına icazə verilir.

10.1.5. Аvtomobil və диэяр nəqliyyat vasitələriндя yanacaг кими иситфадя олунан мayeləşdirilmiş qaz мясряф тутуму kimi гойулан вя щəcmi 100 lитрdən чох olan balonlar ventil və qoruyucu klapandan əlavə maksimal doldurma səviyyə göstəricisi иля тяъщиз олунмалыдыр.

Bу balonlarda eləcə də xüsusi doldurucu klapanın, qazı buxar щалында йыьмаг üçün ventilin, balonda mayeləşdirilmiş qazın səviyyəsini göstərən qurğunun və buraxıcı tıxacın quraşdırılmasına icazə verilir.

10.1.6. Hidrogen və диэяр йанар qazlarla doldurulan balonlar üçün ventillərin yan ştuserləriнин yivи sol istiqamətli olmalı, oksigen və диэяр йанmayan qazlarla doldurulan balonlarын ventillərinин yan ştuserləriнин yivи isə sağ istiqamətli olmalıdır.

10.1.7. Partlayış təhlükəli йанар maddələr ГОСТ12.1.007-76 üzrə 1-ci və 2-ci sinif təhlükəli zərərli maddələr üçün balonların hər ventili yan ştuserə bağlanan тыхаъла təchiz olunmalıdır.