20. HƏRƏKƏT ZAMANI XƏRİTƏLƏRDƏN İSTİFADƏ Hərəkət zamanı istiqamətin saxlanması, əsasən, xəritə üzrə səmt lən məyə hazırlıqdan
asılıdır.
Yer səthində hərəkətə hazırlıq və hərəkət zamanı xəritə la zım dırmı? Yer səthində hərəkətə hazırlıq zamanı və hərəkətdə olarkən aşağıdakı təd-
birlər həyata keçirilməli və qaydalara əməl olunmalıdır:
Yol boyu hərəkət zamanı əvvəlcədən xəritə üzrə hərəkət marşrutu və
marşrut boyu yolların xarakteristikası, yol boyu qurğular, yol ətrafındakı ori yen-
tirlər, cəhətlərə uyğun olaraq ümumi istiqamət, özünün və düşmənin və ziy yəti
öyrənilir.
Bundan sonra marşrut boyu yoxlama məqsədilə əsas oriyentirlər qeyd
edilir. Bu halda dağılma təhlükəsi az olan obyektlər: yaşayış məntəqələri, yol
kəsişmələri, daşdan tikililər, relyefin xarakterik formaları seçilməlidir. Oriyentir-
lərin seçilməsi ilə yanaşı, onların arasındakı məsafələr ölçülür və qeyd edilir.
Sonra marşrut boyu ümumi məsafə hesablanır. Marşrutun seçilməsində ən
vacib işlərdən biri yol kəsişmələrinə diqqət yetirməkdir ki, bu da hərəkət zamanı
istiqamətin düzgün seçilməsinə şərait yaradır. Hərəkət zamanı müntəzəm ola-
raq oriyentirlərin düzgünlüyü – ardıcıllığı yoxlanılır. Meşədə və oriyentiri az olan
ərazilərdə vaxtı qeyd etməklə hərəkət sürətinə görə olduğun yeri təyin etmək
olar.
Yolsuzluq şəraitində hərəkət edərkən əvvəlcə xəritədə marşrutu qeyd
edib əsas döngələri işarələyir və oriyentirləri seçirlər. Bu halda üstünlük düz-
xətli oriyentirlərə verilir. Məsələn, rabitə xətləri, xəndəklər, meşə kənarı və s.
rəngli karandaşla marşrut cızılır və oriyentirlər qeyd edilir. Oriyen tir lərin az
olduğu, görünmənin məhdud olduğu sahələrdə azimutla hərəkət etmək olar.
Hərəkət zamanı oriyentirlər tez-tez yer səthi ilə tutuşdurulur. Xəritə daima göz
önündə olmalıdır.
Meşədə hərəkət edərkən kompasdan istifadə edilir, yəni azi mut lar üzrə
hərə kət xəritə üzərində hazırlanır. Bu zaman meşə yol ları, tala lar, relyefin xa-
rakterik formaları, göllər və s. istifadə oluna bilər. Hərə kət za manı ölçmə işləri
aparılır və məsafələr qeyd edilir.
