58
26- su’wret. Diywaldag’i’ su’wret.Oq jayshi’. Qaladan tabi’lg’an asi’qlar.
Qoyqirilg'an qaladan tabilg'an bay materiyallar Xorezmnin' antik da'wirine
tiyisli yekenin daliylleydi. Bul da'wirde gu'lalshiliq joqari rawajlang'an. Gu'lal
idislardin' sirtina qizil ren'degi geometriyaliq nag'islar saling'an. Gu'zelerdin'
tutqalarin arislannin' basina usatip islegen. I’dislardin' sinina an'izdag'i quslardin',
at u'stinde shawip baratirg'an mirzalardin' su'wretleri saling'an. Sonday-aq tabilg'an
idislardin' sirtindag'i su'wretlerdin' ishinde qolina bir solqim ju'zim uslag'an
aqsaqalli g'arrinin', wo'z balasin bawirina basip taxtta wotirg'an hayaldin'
su'wretleri de gezlesedi.
Qoyqirilg'an qalada ju'zimnen ishimlik islengenligi ma'lim. Qala wo'jirelerinin'
birewinen tabilg'an qumlardin' ishinen ju'zim da'nelerinin' qaldiqlari shiqqan.
Qaladan tabilg'an mu'sinlerdin' birewlerinin'
sirtinda bir qolina pishaq, bir qolina
bir solqim ju'zim uslap turg'an jalan'ash haldag'i yer adamnin' su'wreti bar. Bul
qalanin' mu'sinshileri ko'binese mu'sinlerge tulpar at su'wretin salg'an.
27-su’wret- Qoy qi’ri’jg’an qalani’n’ ha’zirgi ku’ndegi’ qaldi’qlari.
Al, a'yyemgi Xorezmnin' usi da'wirge tiyisli basqa qalalarindag'i mu'sinlerde
tu'ye, qoy, qus su'wretleri ko'plep gezlesedi. Bul jag'day birinshiden a'yyemgi
Xorezm xalqinin' joqari da'rejedegi ma'deniyatin ko'rsetse, yekinshi jag'inan
wolardin' saklar ha'm massagetler menen ba'rqulla
ekonomikaliq, siyasiy, a'skeriy
ha'm ma'deniy baylanista bolg'anlig'in ko'rsetedi. Bul a'tirap xali’qlari’ni’n'
etnikaliq jaqtan tu'bi bir, tuximlas, tuwisqan yekenligi ko'zge tu'sedi.
Qoyqirilg'an qaladan b.e.sh. 3-a'sirge tiyisli jaziw u'lgileri tabildi. Jaziw oramiy
a'lipbesi tiykarinda shig'is iran tilleri so'ylewinde jazilg'an. Bir xumda Aspabarak
yamasa Aspabadak so'zi jazilg'an. So'zdin' tu'birinde aspa so'zi jatir. Aspa at, al
barak yamasa badak feyili qosilip wol atli adam yamasa at u'stindegi jawinger
degen ma'nini an'latadi. Bul qaladan bunday so'zler ko'plep tabilg'an
Sonin' ushin woni S.P.Tolstov a'yyemgi Xorezm jaziwi dep atag’an.
Dostları ilə paylaş: