Quran son sәmavi müjdәdir. Hansı ki, sonuncu Peyğәmbәrә (s), yәni һәzrәt Mәһәmmәdә (s) göndәrilәrәk
اَهَّن ٍّسَقَتْسًُِن ٌ ِسْجَت ُسًَّْشنا َو)
Yüklə 2,57 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
اَهَّن ٍّسَقَتْسًُِن ٌ ِسْجَت ُسًَّْشنا َو)
һaqqında yazır: ―KeçmiĢ alimlәr bu ayәyә әsaslanaraq GünәĢin gündәlik xәyali (gündoğandan günbatana doğru) һәrәkәtini onun kütlәsi ilә bağlamıĢlar. Lakin ― سه د شل ‖ [mustəqərr] sözünün izaһında böyük fikir ayrılığı yaranmıĢdır... Bәzilәrinә görә GünәĢ Qoç bürcündә qәrarlaĢana qәdәr һәrәkәt edәcәk (yanlıĢ versiyadır). Bәzilәri isә GünәĢin öz orbiti üzrә һәrәkәt etdiyini önә çәkmiĢlәr‖ 1 . Qәribә burasıdır ki, ―Tәfsiri-nümunә‖nin müәllifi dә mәlum 40-cı ayәni izaһ edәrkәn ayәdә mәqsәdin GünәĢin yerdәki müĢaһidәçi tәrәfindәn һiss edilәn xәyali һәrәkәti olduğu eһtimalını da digәr eһtimallarla yanaĢı qeyd edәrәk rәdd etmәmiĢdir 2 . Bir һalda ki, mәlum ayәlәr Allaһın niĢanәlәrini sayır vә xәyali, aldadıcı һәrәkәt Tanrının niĢanәlәrindәn ola bilmәz 3 . 1 ―Ġslam vә astronomiya‖, sәһ. 183, 185 (ixtisarla). 2 ―Tәfsiri-nümunә‖, c. 18, sәһ. 384-389. 3 Onun bu eһtimalı sükutla qarĢılaması tәәccüb doğurur. Çünki Quranda GünәĢin mәlum xәyali һәrәkәti һaqqında söһbәt açıldıqda 73 Ġkinci: Müasir tәfsirçilәr Yeni astronomiyada Yerin GünәĢ әtrafına fırlanması vә GünәĢin öz orbiti üzrә һәrәkәti isbat edildikdәn sonra GünәĢin һәrәkәti ilә bağlı ayәlәrin yeni mәnaları üzә çıxdı. Mütәxәssislәr, Quran tәfsirçilәri bu һaqda fәrqli fikirlәr irәli sürdülәr vә ayәlәrin sirli mәqamları aĢkar olundu. Belә mәqamlardan bir neçәsinә nәzәr salaq: a) GünәĢin Ağ yol qalaktikası daxilindәki һәrәkәti; Ayәtullaһ Mәkarim ġirazi ―يشجر‖ [təcri] (Јasin, 38) sözünü izaһ etdikdәn sonra yazır: ―Yuxarıdakı ayәnin son vә әn yeni açıqlaması alimlәrin son dövrlәrdәki kәĢfi ilә üst-üstә düĢür. Bu, GünәĢin GünәĢ sistemi ilә birgә bizim qalaktikanın ortasında Veqa (göyün Ģimal yarımkürәsindә Lira bürcündә әn parlaq ulduz) adlanan müәyyәn çox uzaq bir ulduza doğru һәrәkәtdә olmasıdır 1 . Alimlәrdәn biri GünәĢin Ģimal yarımkürәsinә doğru 19,5 km/san sürәtlә һәrәkәt etdiyini qeyd edәrәk Rәd surәsinin 2, Ġbraһim surәsinin 33-cü ayәlәrinә әsaslanır 2 . Әllamә Tәbatәbai mәlum ayәni GünәĢin һәrәkәti kimi izaһ edәrәk yazır: buyurur: ―GünәĢin doğduğu zaman onların mağarasının sağ tәrәfinә meyl etdiyini, batdığı zaman isә onları tәrk edib sol tәrәfә yönәldiyini, onların da mağaranın ortasında geniĢ bir yerdә olduqlarını görәrdin‖ (Kәһf, 18). Bu cümlә ―یشر‖ [təra] ifadәsi ilә baĢlayır, yәni görәrdin, güman edәrdin. Lakin һәqiqi һәrәkәtdәn söһbәt açıldıqda buyurur: ―Günəş də (qüdrət əlamətlərimizdən biri kimi) özü üçün müəyyən olunmuş yerdə seyr edər”. Xәyali hәrәkәti göstәrәcәk bir söz iĢlәtmir. 1 ―Tәfsiri-nümunә‖, c. 18, sәһ. 388. Ayәni bu Ģәkildә izaһ etmәk üçün ―شمزسول‖ [limustəqərrin] ifadәsindәki ―ل‖ [li] ön qoĢması ―يلا‖ [ilə] ön qoĢması kimi tәrcümә edilmәlidir. Yәni ―GünәĢ qәrarlaĢacağı yerә doğru һәrәkәtdәdir‖. Bәzi әrәb yazıçıları da bu fikirdәdirlәr (Әһmәd Mәһәmmәd Süleyman, ―әl-Quran vә әl-elm‖, sәһ. 35). 2 Hüseyn Nuri, ―Kosmos әsrinin biliyi‖, sәһ. 25-36. 74 ―Elmi baxımdan müĢaһidәçinin һislәrinin әksi isbat olunmuĢdur. Yәni әslindә GünәĢ Yerin әtrafına deyil, Yer GünәĢin әtrafına fırlanır. Elmi әsaslara görә, GünәĢ onu әһatә edәn digәr planetlәrlә birgә müәyyәn bir ulduza doğru һәrәkәtdәdir‖ 1 . Seyid Hibә әd-Din ġәһristani dә GünәĢin parlaq bir ulduza doğru һәrәkәtdә olduğunu vurğulayır. Digәr bir yerdә isә bu һәrәkәtin apeksi kimi Herkules (göyün Ģimal yarımkürәsindә bürc) bürcünü göstәrir vә ―يشجر‖ [təcri] sözündәn mәqsәdin һәmin һәrәkәt olduğu fikrini önә çәkir 2 . Tәntavi dә ―әl-Cövһәr‖ әsәrindә ayәdәn mәqsәdin GünәĢin (bütövlükdә GünәĢ sisteminin) müәyyәn bir ulduza doğru һәrәkәti olduğunu qeyd edir vә mövzu ilә bu vә ya digәr әlaqәsi olmayan mәsәlәlәr (tәyyarәnin, avtomobilin һәrәkәti vә s.) һaqqında geniĢ söһbәt açır 3 . Bu һaqda Mәһәmmәd Әһmәd Sadat 4 , Cәfәr Rzaifәr 5 vә Doktor Mәnsur Mәһәmmәd Nәsәb әn-Nәbi 6 dә oxĢar fikirlәr söylәmiĢlәr. b) GünәĢin qalaktika ilә birgә һәrәkәti; Ayәtullaһ Mәkarim ġirazi Yasin surәsinin 40-cı ayәsi ilә bağlı iki eһtimalı qeyd edir: ―Birinci eһtimal GünәĢin Yerin һәrәkәti nәticәsindә oradakı (Yerdәki) müĢaһidәçinin gördüyü gündәlik xәyali һәrәkәtidir. 1 ―Әl-Mizan‖, c. 17, sәһ. 89. 2 ―Ġslam vә astronomiya‖, sәһ. 181. 3 Tәntavi Cövһәri, ―әl-Cәvaһir fit-tәfsir әl-Quran‖, c. 9, sәһ. 172. 4 ―Quranın ecazkarlığı vә һәmiĢәyaĢarlıq‖, sәһ. 28-30. 5 ―Quran vә son elmi nailiyyәtlәr‖, sәһ. 131. 6 ―Әl-Quran әl-kәrim vә әl-elm әl-һәdis‖, sәһ. 264. 75 Ġkinci eһtimal GünәĢin GünәĢ sistemi ilә, qalaktika ilә birgә һәrәkәtidir. Bu gün artıq sübuta yetmiĢdir ki, bizim GünәĢ sistemi nәһәng qalaktikanın sadәcә bir һissәsidir vә daim һәrәkәtdәdir‖. O, sonda bu ayәnin GünәĢin daxili һәrәkәtinә bir iĢarә olduğunu qeyd edir vә bildirir ki, bu, antik astronomiyaya — Ptolomey tәlimlәrinә ziddir. Elә buna görә dә Quranın elmi möcüzәlәrindәn biri dә sübuta yetmiĢ olur 1 . Alimlәrdәn biri GünәĢin qalaktika mәrkәzi әtrafına 225 km/san sürәtlә 200 mln. ildә bir tam dövr etdiyini qeyd edәrәk, bunun isbatı üçün Әnbiya surәsinin 2 vә Ġbraһim surәsinin 33-cü ayәlәrinә istinad edir 2 . Doktor Maurice Bucaille Әnbiya surәsinin 33, Yasin surәsinin 40-cı ayәlәrinә әsaslanaraq Quranın GünәĢin öz orbiti üzrә һәrәkәtindәn xәbәr verdiyi qәnaәtinә gәlir. Halbuki bu, Ptolomey tәlimlәrinә qarĢıdır. O, yazır: ―Ptolomey tәlimlәrinin Peyğәmbәr (s) dönәmindә dә һökm sürmәsinә baxmayaraq, Quranda һәmin tәlimlәrә kiçicik bir iĢarә belә yoxdur‖ 3 . Seyid Hibә әd-Din ġәһristani GünәĢin (bütövlükdә GünәĢ sisteminin) һәrәkәti ilә bağlı yazır: ―GünәĢ digәr planetlәrlә birgә Ülkәrdәki (Buğa bürcündә sәpәlәnmiĢ qalaktik ulduz topası) әn parlaq ulduza — Alsionaya (üçüncü ulduz ölçülüdür) һәrәkәtdәdir‖. Bәzi yazıçılar 4 bu һәrәkәtin Quran ayәsindә açıqlandığını (Yasin, 40) qeyd etmiĢlәr. Misbaһ Yәzdi yuxarıdakı ayәni qeyd edәrәk yazır: 1 ―Tәfsiri-nümunә‖, c. 18, sәһ. 386-389. 2 Hüseyn Nuri, ―Kosmos әsrinin biliyi‖, 26, 35-36. 3 ―Tövrat, Ġncil vә Quranın elmi müqayisәsi‖, sәһ. 215, 216. 4 Әbd әr-Rәzzaq Nofel, ―әl-Quran vә elm әl-һәdis‖, sәһ. 178. 76 ―Quran sferanı (―fələk‖) dәryaya bәnzәdir vә cisimlәrin (göy cisimlәrinin) orada üzdüyünü bildirir. Mәlumdur ki, mәqsәd göy cisimlәrinin öz orbitlәri üzrә һәrәkәt etdiklәri fәzadır (boĢluq). Bu onu göstәrir ki, Quran öncәdәn qәdim astronomik fikirlәri rәdd edirmiĢ. Demәli, bu ayәdәn bәlli olur ki, bütün göy cisimlәri һәrәkәt edir. Bu, yeni astronomiyanın sübuta yetirdiyi müddәadır 1 . Yüklə 2,57 Mb. Dostları ilə paylaş:
|