LABORATORIYA ISHI №15
POLIMER MATERIALLAR VA BUYUMLAR.LINOLEUMNING
O’RTACHA ZICHLIGI VA SUV SHIMUVCHANLIGINI ANIQLASH.
Vazifa.
Polimer qurilish materiali linoleumning
fizik-mexanik xossalarini
aniqlash va DST bilan taqqoslash.
Umumiy tushuncha
.
Linoleum - bir yoki ikki qatlamli o‘rama material.
Ustki
qatlam plastmassadan, ostkisi dag‘al gazlama, mahsus qatron va boshqa
materiallardan ishlangan bo‘ladi. Sanoatimizda gliftal polixlorivinil, koloksilin va
rezina linoleumlar ishlab chiqarilmoqda. Gliftal linoleum o‘ramasining uzunligi 20
m, eni 1,8-2,0 m, qalinligi 2,5-3,0 mm. Koloksilin linoleum o‘ramining uzunligi 20
m gacha, eni 0,88 dan 1,2 m gacha. Polixlorvinil linoleum o‘ramining uzunligi 12-
15 m, eni 1,6 m, qalinligi 2-2,5
mm rangi jigarrang, sariq, yashil, to‘q qizil va
boshqa ranglarda bo‘ladi. Materialning
pishiq va puxtaligi, har xil kimyoviy
moddalar ta’siriga
bardosh berishi, shuningdek bejirim ko‘rinishi undan
laboratoriyalar, sanoat va jamoat binolari pollarini to‘shashda,
shuningdek
avtomatika, samolyot, poezd vagonlarida keng foydalaniladi. Ushbu linoleumning
o‘rtacha zichligi va suv shimuvchanlik darajasini tajriba mashg‘ulotlarida aniqlab
ko‘ramiz.
LINOLEUMNING O‘RTACHA ZICHLIGINI ANIQLASH
Asbob va uskunalar.
Tarozi, shtangensirkul, linoleum namunasi.
Ishlash tartibi:
Linoleumning o‘rtacha zichligini aniqlash uchun linoleum
namunalar paralellepiped shaklida kesib olinadi.
Namunalar shtangensirkul
yordamida o‘lchanib,
hajmi hisoblanadi, so‘ngra namuna texnik tarozida tortiladi. To‘g‘ri
geometrik shakldagi namunaning har tomoni 1-rasmda ko‘rsatilganidek, uch
joyidan eni va balandligi bo‘yicha o‘lchanadi, (a
1
, a
2
, a
3
, v
1
, v
2
, v
3
, h
1
, h
2
, h
3
) va har
yoqning o‘rtacha arifmetik qiymati eng so‘nggi natija sifatida qabul qilinadi.
Tomonlarining o‘lchami 100 mm dan oshmaydigan
har xil shakldagi namunalar
0,1 mm gacha aniqlikda o‘lchanishi, tomonlarning o‘lchamlari 100 mm va undan
katta bo‘lgan namunalar esa 1,0 mm gacha aniqlikda o‘lchanishi lozim. Massasi
500 g dan yengil namunalar 0,0 1g
gacha aniqlikda, massasi 500 g va undan
og‘irroq namunalar esa 1,0 g gacha aniqlikda tortilishi kerak. Namunaning hajmi
va massasi ma’lum bo‘lgach, berilgan folmula yordamida uning o‘rtacha
zichligi
hisoblab topiladi. Olingan natijalar 1-formulaga qo‘yib linoleumning o‘rtacha
zichligi topiladi.