R. D. Do‘smuratov, B. Yu. Mengliqulov qishloq xo‘jaligida buxgalteriya hisobi va statistika asoslari
Yüklə 1,2 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- NAZORAT SAVOLLARI
|
sonlar qonunining amal qilishiga olib keladi. Ulkan sonlar qonuni
umumiy prinsip bo‘lib, katta miqdordan tasodifiy omillarning umumiy ta’siri (boshqa shart-sharoitlar juda ham umumiy bo‘lgan holda) deyarli tasodifga bog‘liq bo‘lgan narsalarga olib keladi. Statistik bilish tashqidan ichkiga, alohidalikdan maxsuslikka va umumiylikka, hodisaning mohiyatga tomon boradi. Masalan, qishloq xo‘jaligi korxonalarining faoliyati o‘rganilayotgan vaqtda dastlab har bir korxonaga tegishli bo‘lgan ma’lumotlar batafsil o‘rganiladi so‘ngra shu ma’lumotlarga asoslanib umumiy xulosalar chiqariladi. Obektiv olamda alohidalik umumiyliksiz, umumiylik esa alohida- liksiz mavjud bo‘lishi mumkin emas. Har qanday alohidalik umumiy- likning bir qismi bo‘lib hisoblanadi. Statistikashunos ayrim masalani o‘rganayotganda boshqa fanlar ko‘rsatmalarini ham hisobga oladi. Masalan, ishlab chiqaruvchi kuchlar joylashuvini tekshirishda iqtisodiy geografiya fani tushunchalariga agrotexnika tadbirlarining iqtisodiy samaradorligini aniqlayotganda agronomiya fani tushunchalariga, ijtimoiy hodisalarni o‘rganayotganda esa sotsiologiya fani tushunchalariga asoslanadi. Shu bilan birga boshqa fanlar namoyondalari ham o‘z sohasi masalalarini yoritayotganda sta- tistika ma’lumotlaridan keng foydalanadilar. NAZORAT SAVOLLARI 1. Statistika so‘zi nimani anglatadi? 2. Statistika mustaqil fan sifatida qachon shakllangan? 3. Qaysi olimlarning Rossiyada statistikaning rivojlanishida o‘rni katta? 4. Statistikaning nazariyasini rivojlantirishda qaysi rus va o‘zbek olimlari o‘z xizmati bilan ajralib turadilar? 5. Nima uchun statistika fanini mustaqil fan deymiz? 6. Statistika fanining predmeti va usulini tushuntirib bering? 7. Qonun va qonuniyat deganda nimalarni tushunasiz? Statistik qo- nuniyatning dinamik qonuniyatlardan farqi nimada? 8. Statistikada ulkan sonlar qonunining ahamiyati va mohiyati ni- malardan iborat? 311
tushuncha bering? 10. Qishloq xo‘jaligi statistikasi fanining vazifalari qanday? 11. Statistik to‘plam deb nimaga aytiladi? 12. Statistik to‘plamning muhim belgisi deganda nimani tushuna- siz? 13. Statistikada o‘zgaruvchan belgilar deb nimaga aytiladi? 14. Statistik ko‘rsatkich deb nimaga aytiladi? 15. Statistik ko‘rsatkichlar tizimini tushuntirib bering. Yüklə 1,2 Mb. Dostları ilə paylaş:
|