R. D. Dusmuratov, A. S. Boltayev moliyaviy tahlil
Mahsulotning tovarlilik darajasi qanday aniqlanadi?
Yüklə 5,36 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 10. Mahsulot ishlab chiqarish va sotish hajmining o‘zgarishiga ta’sir etuvchi mehnat omillarini belgilang
- XV BOB. QAYTA ISHLASH KORXONALARINING MEHNAT RESURSLARI BILAN TA’MINLANGANLIGI VA ULARDAN FOYDALANISH TAHLILI
|
9. Mahsulotning tovarlilik darajasi qanday aniqlanadi?
A) Sotilgan mahsulot miqdorini ishlab chiqarilgan mahsulot miqdoriga bo‘lish orqali B) Sotilgan mahsulot miqdorini ishlab chiqarilgan mahsulot miqdoriga ko‘paytirish orqali C) Ishlab chiqarilgan mahsulot miqdorini sotilgan mahsulot miqdoriga bo‘lish orqali D) Ishlab chiqarilgan mahsulot miqdorini sotilgan mahsulot miqdoriga ko‘paytirish orqali 10. Mahsulot ishlab chiqarish va sotish hajmining o‘zgarishiga ta’sir etuvchi mehnat omillarini belgilang: A) Xodimlar soni va jami ishlangan kishi kunlarining o‘zgarishi B) Xodimlar soni, jami ishlangan kishi kunlari va kishi soatlarining o‘zgarishi C) Xodimlar soni, bir xodimning ishlagan kishi kunlari, ish kuni davomiyligi va xodimning bir soatlik ish unumining o‘zgarishi D) Ishchilar soni va mehnat unumdorligining o‘zgarishi 342 XV BOB. QAYTA ISHLASH KORXONALARINING MEHNAT RESURSLARI BILAN TA’MINLANGANLIGI VA ULARDAN FOYDALANISH TAHLILI 15.1. Qayta ishlash korxonalarida mehnat resurslarini tahlil qilishning ahamiyati, tahlil vazifalari va axborot manbalari Qayta ishlash korxonalarida ishlab chiqarish hajmining ortishi va uning samaradorligining oshishi ko‘p omillarga, jumladan mehnat resurslari bilan ta’minlanganlik va ulardan foydalanish darajasiga ham bog‘liqdir. Chunki, mehnat resurslari ishlab chiqarish jarayonini harakatga keltiruvchi asosiy kuch bo‘lib hisoblanadi. Ya’ni, fan-texnika taraqqiyoti rivojlanishi qay darajada bo‘lishidan qat’iy nazar, inson omilining ishtirokisiz ishlab chiqarish yuzaga kelmaydi. Shu boisdan qayta ishlash korxonalarining mehnat resurslari bilan ta’minlanganligi va ulardan foydalanish darajasini o‘rganish muhim ahamiyatga ega hisoblanadi. Qayta ishlash korxonalarida mehnat resurslarini tahlil qilib o‘rganish orqali uning ishchi kuchi bilan ta’minlanganlik, ish vaqtidan foydalanish va mehnat unumdorligi darajasi kabi ko‘rsatkichlarining holatiga baho beriladi. Tahlil natijalariga asoslangan holda mehnat resurslaridan foydalanish samaradorligini yaxshilash bo‘yicha tegishli chora-tadbirlar ishlab chiqiladi. Bu esa, kelgusida ishlab chiqarish hajmini oshishiga va sarf-xarajatlarni kamaytirish hisobiga mahsulot tannarxi darajasini pasaytirish imkonini beradi. Qayta ishlash korxonalarida mehnat resurslari bilan ta’minlanganlik va ulardan foydalanish tahlilining asosiy maqsadi ish vaqtidan samarali foydalanish va mehnat unumdorligini oshirish hisobiga mahsulot ishlab chiqarish hajmini ko‘paytirish va tannarxining darajasini pasaytirish imkoniyatlarini ko‘rsatishdan iborat. Ushbu maqsaddan kelib chiqqan holda tahlilning asosiy vazifalari bo‘lib quyidagilar hisoblanadi: - qayta ishlash korxonalarining mehnat resurslari bilan ta’minlanganlik darajasini o‘rganish va baho berish; - ish vaqtidan foydalanish darajasini o‘rganish va baho berish; 343 - mehnat unumdorligi darajasini aniqlash va uning o‘zgarishiga ta’sir ko‘rsatuvchi omillarga baho berish; - mehnat resurslarining mahsulot ishlab chiqarish hajmiga ta’sirini aniqlash va baho berish; - mehnat resurslaridan foydalanish samaradorligini oshirish imkoniyatlarini aniqlash. Qayta ishlash korxonalarining mehnat resurslari bilan ta’minlanganligi va ulardan foydalanish tahlilining asosiy axborot manbalari bo‘lib quyidagilar hisoblanadi: - biznes reja ma’lumotlari; - statistik hisobotning “Mehnat hisoboti” (1-T shakl) jadvali ma’lumotlari; - boshqa qo‘shimcha ma’lumotlar (shtat jadvali, tabel, mahsulot ishlab chiqarish to‘g‘risida ma’lumotnoma va boshqalar) Yüklə 5,36 Mb. Dostları ilə paylaş:
|