Rajamurodov z. T., Rajabov a. I. Odam va hayvonlar fiziologiyasi


o ‘t ichakka tushadi. 0 ‘tning reflektor y o ‘l bilan ichakka chiqarilishida



Yüklə 14,15 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə128/318
tarix25.09.2023
ölçüsü14,15 Mb.
#148184
1   ...   124   125   126   127   128   129   130   131   ...   318
2 5213200508969289537

o ‘t ichakka tushadi. 0 ‘tning reflektor y o ‘l bilan ichakka chiqarilishida
pufakning o ‘t bilan n ech o g ii toiganligi ham katta rol o ‘ynaydi. Jumladan,
pufak o ‘t bilan qancha yaxshi toig a n b o isa , uning devoridagi retseptorlar
shuncha tez ta’sirlanib, o ‘t reflektor y o i bilan shuncha tez chiqadi. 0 ‘t
hosil b o iish i va uning chiqarilishiga shartli reflektor faoliyat ham ta’sir
qiladi. Jumladan, “yolg'ondakam oziqlantirish” paytida o ‘t hosil b o iish i
va chiqarilishi kuchayadi. Odatdagi sharoitda hayvonning oziqlanishiga
aloqador xilma xil ta’sirotlar munosabati bilan o ‘tning ichakka
chiqarilishiga va hosil b oiishiga oid shartli reflektor hosil b o iib turadi.
0 ‘tning chiqarilishi shartli reflektor ravishda amalga oshishi bilan
birga shartli reflektor y o i bilan tezda tormozlanadi. Chunonchi, o ‘t
188


suyuqligining o ‘zi, o ‘t kisolatalari, gastrin, sekretin, xlorid kislota va
ozuqa tarkibida boiadigan har xil ekstrfaol moddalar o ‘t hosil boiishini
kuchaytiradi. Ingichka ichakning shilliq pardasidan ajraladigan gormon
xolesetsolcenin qonga so ‘rilib, o ‘t pufagining qisqarishini va o ‘t y o i i
sfinkterining ochilishini ta’minlydi. Gipofizning ayrim gormonlari ham
xuddi shu xilda ta’sir ko‘rsatadi. Buyrak usti bezining adrenalin gormoni
esa xuddi simpatik nerv singari ta’sir ko‘rsatib, o ‘t chiqarilishini
tormozlaydi.
Ingichka ichakning shira ajratish faoliyati. Ingichka ichak deganda
o ‘n ikki barmoq, och va yonbosh ichaklar tushuniladi. Ingichka ichakning
ichki shilliq qavati turli yo ‘nalishlarga ega b o ig a n burmalami hosil qilgan
ularda mayda -mayda so ‘rg‘ichlar - vorsinkalar mavjud. Bulardan tashqari

Yüklə 14,15 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   124   125   126   127   128   129   130   131   ...   318




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin