OCHLIK VA CHANQASH Ochlik va chanqash organizmning biologik ehtiyojiga aloqador hodisa b o iib , hayvonni oziqa va suv izlab topishga majbur etadi. Oehlikni his qilish “Oziqalanish markazi”ning faoliyati bilan b ogiiq . Bu markaz hayvonlaming oziqalanishi va hazm tizimi barcha qismlarining faoliyatini bir-biriga moslab boshqaradi. “Oziqalanish markaziga” bosh miya yarim sharlarining po‘stlog‘i, po‘stloq osti tugunlari, gipotalamus, retikulyar formatsiya va uzunchoq miyadagi tegishli hujayralar, ya’ni hazm tizimining faoliyatini boshqaradigan barcha nerv hujayralari kiradi. Gipotalamusning ayrim qismlari ta’sirlanganida oziqalanishga moyillik paydo b o isa , ikkinchi bir nuqtasi ta’sirlanganda oziqalanishdan bosh tortish hollari kuzatilgan. “Oziqalanish markazi” qon bilan kelayotgan turli kimyoviy moddalar, hazm tizimidan kelayotgan impulslar ta’sirida qo‘z g ‘aladi va tormozlanadi. Organizmda suv tanqisligi paytida yoki oziqlar bilan ko'proq tuz iste’mol qilinganda chanqash hodisasi kuzatiladi. Chanqash paytida og ‘iz va tomoq shilliq pardalari quriydi, so ia k ajralishi keskin kamayadi. Ayni vaqtda organizmda suv miqdori kamayib, qonning osmotik bosimi oshadi. Bu hodisalar tegishli markazlami, maxsus nerv hujayralarini qo‘z g ‘atadi, oqibatda organizmdan suv chiqarilishi, so ia k ajralishi chegaralanadi va hayvon suv ichish payiga tushadi. OVQAT HAZM KANALIDA SO‘RILISHI JARAYONI Oziq moddalar ovqat hazmi tizimida kimyoviy qayta ishlanishi natijasida, to‘yimli moddalaming parchalanishi natijasida mahsulotlaming suvda erigan eritmalari hosil b oiad i, ya’ni shilliq pardalaming epitelial hujayralari orqali qon va limfa tomirlariga tushadi. Ovqat hazmi kanali devorlariga tegib turuvchi oziqlar qatlami
