Rajamurodov z. T., Rajabov a. I. Odam va hayvonlar fiziologiyasi


muskulga yetib boradi deb izoxlash mumkin bo‘ladi. Haqiqatda har bir



Yüklə 14,15 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə253/318
tarix25.09.2023
ölçüsü14,15 Mb.
#148184
1   ...   249   250   251   252   253   254   255   256   ...   318
2 5213200508969289537

muskulga yetib boradi deb izoxlash mumkin bo‘ladi. Haqiqatda har bir
351


reflektor akt markaziy asab tizimining g ‘oyatda murakkab 
reaksiyasi
hisoblanadi. Ayrim paytda har bir organizmga ko'p va xilma-xil ta’sirotlar
kelib turadi. Markaziy asab tizimining koordinatsiya qiluvchi faoliyati
shundan iborat: organizm bu ta’sirotlarga javoban shu xildagi refleksni
yuzaga chiqaradiki, bu refleks muayyan paytda organizmning u yashab
turgan sharoit bilan bir muvozanatga kelishini ta’minlydi. Ana shu javob
aktida butun organizmdagi ayrim organlar yoki organ tizimlari bir-biri
bilan bogiangan qismlar sifatida baravar yoki ketma-ket birgalashib
ishlaydi.
Organizmning harakat qilishdek uyg‘unlashgan faoliyati shunga
bog‘liqki, organizm bilan ta’sirotga javoban hamma muskullarini yoki
qanday boim asin muskullarni emas, balki qat’iyan ma’lum muskullar
guruhini qisqartiradi. Organizm shu tariqa harakat qilganda yurak-tomir
tizimi, nafas organlari va boshqa tizimlaming faoliyati o ‘zgaradi, modda
almashinuvini tezligi ham o ‘zgaradi. Ana shu jarayonlaming hammasi
harakat aktini yuzaga chiqarish uchun eng yaxshi sharoit tug‘diradi.
Murakkab 
ravishda 
uyg‘unlashgan 
harakat 
aktining 
yuzaga
chiqishida po‘stloq ostidagi tuzilmalar (orqa miya, uzunchoq miya,
miyacha va shu kabilar) gina emas, balki bosh miya po‘stlog‘i ham
qatnashadi. Masalan, mehnat jarayonida qilinadigan harakatlari yoki
sportchi qiladigan harakatlarni uyg‘unlashtirishda va shunga o ‘xshashlarda
bosh miya po‘stJog‘ining shartli reflektor holati ayniqsa katta ahamiyatga
egadir.

Yüklə 14,15 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   249   250   251   252   253   254   255   256   ...   318




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin