so ia k bezining sekretor asabi b o iib , qo‘zg‘alganda so ia k ajralishiga sabab boiadi. Uzunchoq miyadagi ikkinchi guruh hujayralardan adashgan asab boshlanadi, bu asab juda ko‘p tarmoq chiqaradi, hosil qilgan ko‘pgina shoxchalari yurak, qizilo‘ngach, bronx, m e’da, ingichka va y o ‘g ‘on ichaklaming yuqoridagi qismlarini, me’da osti bezi, buyrak usti bezlari, buyraklar, jigar, taloqni inasabatsiya qiladi. Chanoq asabining tarkibiga kiradigan parasimpatik tolalar orqa miyaning dumg‘aza boiim idan boshlanadi. Bu tolalar sigmasimon ichakni, to‘g ‘ri ichakni, jinsiy organlami, qovuqni inasabatsiya qiladi. Simpatik asab tizimi Simaptik asab tizimi orqa miyaning so ‘nggi bo‘yin segmentidan to uchinchi bel segmentigacha b oigan qismidan boshlanadi. Bu tolalarning talaygina qismi orqa miyadan chiqib umurtqa pog‘onasi oldidagi tugunlarga kiradi. Bu tugunlar yoki gangliyalar chegarasi simpatik zanjirini hosil qiladi. 0 ‘sha tolalarning talayginasi shu zanjirda uziladi, qolganlari esa umurtqa pog'onasidan naridagi gangliyalarda uziladi. Bo'yinning yuqori va o ‘rta qismidagi tugunlar, bo‘yinning pastki qismidagi yoki yulduzsimon tugun, qo‘yoshsimon 366
chigal, ichak tutqichining yuqori va pastki tugunlari shunday tuguniarga kiradi. Simpatik asab tizimi barcha to ‘qima va organlami inasabatsiya qiladi. Bu asab tizimi hazm organlari, silliq muskullar, yurak, tomirlar, buyraklar, qovuq, ichki sekresiya bezlari, jinsiy organlar, sezgi organlari, ter bezlari va shu kabi organlaming faoliyatiga ta’sir etadi. Simpatik asab tizimi yuqorida aytilgan organlarnihg ishiga ta’sir