|
Shofiiy mazhabi. Bu mazhab jug’rofiy mintaqa mahsuli bo’lmasdan, ikki o’zga mazhab bilan yaqindan tanishish natijasida payg’ambar ajdodi – Hoshimning akasi Mutallib avlodidan bo’lgan Muhammad ibn Idris ibn Abbos ibn Usmon ibn Shofiiy uning asoschisi bo’ldi. Shofiy 767 yil Falastin (G’azna)da tug’ilib, 820 yili Misrda vafot etadi. Shayboniy rahbarligida Iroq fiqhini o’rgandi.
Shofiy nazariyasini ifoda etgan “risola” Bog’dodda yozilib, 814 -815 yillarda Misrda qayta ishlanadi. Qonun sohasida Shofiy o’zini Madina mazhabining izdoshi sifatida ko’radi. Behisob bahslarda o’zga mazhab izdoshlarini o’z fikriga o’tkazishga harakat qiladi. Biroq ular o’z qarashlarida qolib, uning ba’zi huquqiy jihatlarinigina o’zlashtiradilar, xolos. Shu asosida yangi mazhab yuzaga keladi. Birgina inson tomonidan ishlab chiqilgan mazhab avvaliga Bog’dodda, keyin Misrda shakllana boradi. Misr mazkur yangi mazhabning vatani bo’lgani uchun u yerda bu ta’limot chuqur ildiz ortgani tabiiy.
1517 yil Usmoniy turklar tomonidan Misrga Xanafiy mazhabi kiritiladi. Hozirgi kunda sud mahkamalarida shaxsiy maqom borasida Xanafiy mazhabi tasdiq etilmasada, ko’p Misrliklar (ayniqsa, qishloq joylarida) o’z diniy urf-odatlarioda Shofiy an’analariga sodiq qolganlar. Falastin va Iordaniyaning aksariyat musulmonlari Suriya, Iroq, Hijoz, Pokiston, Hindiston, Indoneziya, Eron va Yamandagi sunnniy musulmonlar ham shunday qiladilar.
Dostları ilə paylaş: |
