Reja Kirish I. Bob. Basketbolchilarni tayyorlash jarayonini boshqarish

Kurs ishi maqsadi: Basketbolchilarni tayyorlash jarayonini boshqarish
Kurs ishi vazifalari:

• boshqaruv jarayoni haqida tushuncha berish;

  
  

• rejalashtirish va tayyorgarlik jarayonini tushuntirish;

  
  

• yillik rejalashtiruv hujjatlarini o‘rganish;

  
  

• pedagogik va tibbiy-biologik nazorat tushunchasini mohiyatini tushsuntirish;

  
  

• jamoani boshqaishni o‘rganish;

  
  

Kurs ishi tarkibi. Kirish, 2 ta bob, xulosa, foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxati va ilovalardan iborat.
I. Bob. Basketbolchilarni tayyorlash jarayonini boshqarish.
I.1. Boshqaruv jarayoni haqida tushuncha.
Sport trenirovkasi sport mahoratini shakliantirishga qaratilgan
uzoq muddatii pedagogik jarayon bo‘lib, o‘z ichiga nazariy, jismoniy,
texnik-taktik va psixologik tayyogarlik turlarini biriktirgan boiadi.
Sportchilar tayyorlash jarayonini boshqarishning strategik maqsadi
- ko‘p-yillik sport trenirovkasi davomida shu sportchilami m a’naviymadaniy, ruhiy-ahloqiy jihatdan tarbiyalash, ularning jismoniy,
texnik-taktik va psixofunksional imkoniyatlarini tanlangan sport turi
talablariga rnuvofiq shakliantirishga qaratiladi. “Boshqaruv” tushunchasi sub’ekt (trener) ob’ektga (sportchilar) nisbatan muayyan mashqlarni qoiiash asosida ta’sir etib, rejalashtirilgan maqsadga erishish ma’nosini anglatadi. Ko'p-yillik sport trenirovkasi jarayonida yuqori malakali basketbolchilar va basketbol jamoasini tayyorlash uzoq muddatii pedagogik jarayon bo’iib, uni trener boshqaradi. Sportchilar tayyorlash jarayoniga murakkab dinamik tizum sifatida qaralib, uni boshqaruvchi sub’ekt pedagog-trener, boshqariluvchi ob’ekt esa sportchilar, jamoa
yoki o‘quv guruhlari bo‘lib hisoblanadi. Sport tayyorgarligi tizimining murakkabligi shundan iboratki, u katta qismdagi bir-biri bilan bogiangan va bir-biri bilan o‘zaro harakat qiladigan jarayoiardan (texnik, taktik,psixologik va boshqa) iborat. Sport tayyorgarligi natijasida sportchilammg bir holatdan ikkinchi
holatga o‘tishi kuzatiladi. Sport tayyorgarligini boshqarishning asosiy farq qiladigan xususiyati shundan iboratki, bunda murakkab, o‘z-o‘zini boshqaruvchi
odam ob’ekti yotadi. Bu trenerga sportchining o‘zini boshqarish
qobiliyatini har xil yol bilan rivojlantirish vazifasini qo‘yadi.
Sport tayyorgarligining samarasi sportchi to‘g‘ridan-to‘g‘ri o‘zini
boshqarish va o‘zini mukammaîlashtirish qobiliyatiga bog' liq.
Trener-sportchi-j amoa-trener o‘zaro uzviy tizimi doirasida
oiinadigan axborot-ma’lumotlar maqsadli boshqaruvga asos boiishi
darkor.
Boshqaruvning asosiy vazifaiari - mashg'ulotlarni rejalashtirish va
tashkil qilish, nazorat qiiish va qiyosiy tahSil qilish bilan ifodalanadi.
Bularning hammasi boshqaruvning davriyligini va to‘xtovsizligini
ta’minlovchi yopiq xalqa hosil qilib, bir-biri bilan o‘zaro harakat
qiladi.
Boshqaruv jarayoni bir mashg'ulot davomida yoki bir hafta
davomida, bosqichlarda esada-yillik tayyorgariik sikllari bo‘ylab
davom etadi.
Tayyorgarlikning asosiy shakllari. Basketbolchilar tayyorlashning
asosiy shakllari sport mashg‘ulot!ari va musobaqalarda ishtirok etish
jarayonlaridan iborat. Ular bir-biri bilan bog‘langan, iekin shu bilan
birgalikda boshqaruvning asosiy vazifaiari mazmunini aniqlovchi
o‘ziga xos xususiyatlarga ega. Shu sababli tayyorgarlikni boshqarish
2 bolimga bolinadi:
1. Mashg‘ulot jarayoni va musobaqa tayyorgariik ko‘rishni boshqarish.
2. Musobaqa jarayonida jamoani boshqarish.
Taktik tayyorgarlik kichik guruhlarda umuman, butun jamoada o‘zaro kеlishib bajariladigan barcha taktik harakatlarni egallab olishga asoslangan. Umumiy o‘yin rеjasi zaminida taktik tashabbusni rivojlantirishga asosiy e'tibori qaratiladi. Shеriklar va raqiblar harakatini tahlil qilish juda muhimdir.
O‘quv-mashg‘ulot ishlarida jamoadagi funktsiyalar buyicha har bir sportchi malakasini yakka tarzda takomillashtirishga hamda bo‘g’inlar va jamolarning o‘zaro kеlishib harakat qilishiga katta e'tibor bеriladi.
Mashg‘ulotlarga ajratiladigan vaqt haftasiga 12-14 soatga qadar oshirib boriladi. Guruhdagi kishilar soni 12-15 kishidan oshmasligi kеrak. Jamoa bo‘lib bajariladigan mashqlarga ham, yakka mashqlarga ham samarali rеjalar tuzishdan iborat ish shakli qo‘llaniladi. Musobaqalar salmog‘i ancha katta: bir yil mobaynida kamida 30-40 musobaqa o‘tkaziladi.