Reje: dnk nın` du`zilisi Ribonuklein kislotalar

 

---

8-Tema:Fermentler, olardıń dúzilisi. Fermentlerdіń tásir etiw mexanizmі 
 
Jobası:
1.Fermentler haqqında ulıwma tu`sinik, u`yreniw tarixı, olardın` du`zilisi. 
Biologiyalıq katalizatorlar. 
2. Fermentlerdin` belok ta`biyatı ha`m basqa katalizatorlardan ayırmashılıg`ı. 
3.Fermentlerdin` du`zilisi. 
4.Fermentlerdin` aktiv orayları. 
5. Fermentlerdin` ta`sir etiw mexanizmi 
1. Fermentler haqqında ulıwma tu`sinik, u`yreniw tarixı, olardın` 
du`zilisi. Biologiyalıq katalizatorlar. 
Fermentler- belok ta`biyatına iye bolg`an biologiyalıq katalizatorlar. 
Fermentlerdi
 enzimler
depte ataydı. Fermentler ta`biyattag`ı barlıq tiri 
organizmlerde alıp barılatug`ın ha`r tu`rli reaktsiyalardı belgili temperaturada, 
ju`da` joqarı tezlikte katalizleydi. 
İnsan a`meli iskerligi dawamında shiykizatlardı qayta islew ha`m azık-auqat 
tayarlawda ha`r tu`rli fermentativ protsesslerden paydalanıp kelgen. Nan 
jabıwda,ashıtqı zamarrıqlardan ,qatıq uytıwda su`t ashıtıwshı bakteriyalardan 
paydalanıp kelgen. Orta Aziyada su`melek pisiriwde o`ngen biyday da`ninen 
alıng`an shireden paydalang`an. Biraq fermentativ protsessler tek XVII asirdin` 
ekinshi yarımında ilimiy tiykarda u`yrenile baslandı. 1836-jılı Shvann ta`repinen 
asqazan shiresinin` quramında go`shtin` belokların tarqatıwshı ferent pepsin bar 
ekenligi anıqlandı.1814-jılı K.S.Kirxgof o`nip atırg`an arpa da`ninen ajıratıp 
alıng`an shire kraxmaldı qantqa shekem tarqatıw qa`siyetine iye ekenligin 
birinshilerden bolıp anıqlag`an ha`m bul jan`alıg`ı menen fermentler haqqındag`ı 
pa`nge tiykar saldı. 1926-jılı Samner birinshi bolıp ureaza fermentin kristall 
tu`rinde ajıratıp aldı ha`m onın` belok ta`biyatlı ekenligin anıqladı. 
Ha`zirgi uaqta 2500 ge jaqın tu`rli fermentler anıqlang`an ha`m solardan 250 ge 
jaqını kristall tu`rinde ajıratıp alındı. Fermentler ta`sir etetug`ın substratqa aza

---

qosımtası qosıp oqılıwı menen ataladı. Ma`selen: saxarozanı tarqatıwshı ferment 
saxaraza, lipidti tarqatıwshı ferment lipaza dep ataladı.