Rekreatsiya va turizm geografiyasi Chirchiq-2023

Turizmning mamlakat iqtisodiyoti rivojlanishidagi roli 
Turizm industriyasi har qanday mamlakat xo`jalik majmualarining 
rivojlantirishda va mamlakat iqtisodiyotini rivojlantirishda muhim ro`l 
o`ynaydi. Chunki turizm rivoji tufayli mamlakatning oladigan foydasi 
ortadi, hamda turizm rivoji tufayli mamlakatda yangi ish o`rinlari 
yaratiladi. Bundan tashqari turizm rivojlanishi shu mamlakatda faoliyat 
ko`rsatayotgan korxonalarning turizm sohasi uchun kerakli mahsulotlarni 
ishlab chiqarishga ixtisoslashuviga olib keladi. Turizmning riivoji 
turistlarga xizmat qiluvchi infratuzilmalarning ko`payishiga olib keladi. 
Bularning barchasi mamlakat xazinasi valyuta tushumining ko`payishiga 
olib keladi. Undan tashqari turizm jadal rivojlanib borayotgan turlaridan 
biri hisoblanadi. Ishbilarmonlarning turizmni rivojlanirishga qiziqishlari 
quyidagicha isbotlash mumkin: Turizmni rivojlantirish uchun uncha katta 

---

184 
kapital mablag` talab qilinmaydi; Turistik bozorda raqobat bo`lishiga 
qaramasdan yirik, o`rta va kichik kompaniya firmalar birgalikda faoliyat 
ko`rsatishlari mumkin; Turistik biznesda, ushbu sohani rivojlantirish 
uchun sarflangan mablag` tez orada foyda keltiradi. Bundan tashqari 
xalqaro turizmning rivoji mamlakatda ijtimoiy, madaniy va ekologik 
sharoitning yaxshilanishiga olib keladi. Turizm bugungi tez 
rivojlanayotga va daromad bo`yicha yetakchi sohalardan biri hisoblanadi. 
So`ngi yillarda turizm jahon eksportida o`zining ulkan hissasiga ega 
bo`ldi va butun jahonda yalpi ichki mahsulotining 11% ni tashkil 
qilmoqda. So`ngi 40 yil davomida boshqa mamlakatlarga tashrif 
buyuruvchi turistlar soni 20 martaga turizmdan keluvchi daromad 60 
martaga oshdi va xalqaro turizmdan olinuvchi daromad 400 mlrd dollarga 
yetdI. Xususan, O`zbekistonda erishilayotgan muvaffaqiyatlar zamirida 
iqtisodiyotni 
liberallashtirishni 
chuqurlashtirish, 
mamlakatning 
modernizatsiyalash, barcha sohalarini, xususan, hizmat ko`rsatish 
sohasining yetakchi tarmoqlaridan biri bo`lgan turizmni barqaror 
rivojlantirish yotibdi. Turizm dunyo tamaddumining bosh gultoji bo`lib, 
hozirgi kunda sayohat insoniyat maqsadlarining asosini tashkil qilib 
kelmoqda. 
Ayniqsa, 
milliy 
tuizmni 
rivojlantirish 
istiqbollari 
O`zbekistonda turizm industriyasining jahon bozoridagi mavqeyini 
oshirishga ko`maklashadi. Fikrimizning isboti sifatida bugungi kunda 
turizm sohasida katta yutuqlarga erishayotganligi, tez sur`atlar bilan o`sib 
borayotganligi, 
yangidan-yangi 
mehmonhonalarning 
barpo 
etilayotganligi, ichki ishchi o`rinlari sonining ko`payishi malakali 
mutaxasislarning ortib borishi, turistlar oqimining yildan-yilga 
ko`payotganligini ta`kidlab o`tish joiz deb hisoblaymiz. Albatta 

---

185 
O`zbekistonning qulay iqlim sharoitlari va o`ziga xos landshaftini hisobga 
olgan holda sport va ekologik turizmning barcha asoslar mavjud. 
Farg`ona vodiysi va Toshkent viloyati ajoyib tog` tizmlari, gullagan 
vodiylar va ajoyib tog` daryolariga boy. Tog`ning toza havosi, yil 
davomida quyoshli kunlarning ko`pligi, ajoyib tog` manzaralari nafaqat 
O`zbekiston fuqarolari balki Qozog`iston, Qirg`iziston va Tojikiston kabi 
qo`shni mamlakatlarning aholisi ham tashrif buyuruvch turizm 
obyektlariga aylanishiga imkom beradi. O`zbekiston hududida mineral 
suvlarning turli xil turlari keng tarqalgan, mamlakatdagi 300 dan ortiq 
shifobaxsh yer osti mineral suv manbalariga ko`plab odam tashrif 
buyuradi. Hozirgi kunda u manbalarni 121 tasi faoliyat yuritmoda. 
Chimyon va To`rtko`l kabi tog`-chang`I sportini rivojlantirish mumkin 
bo`lgan bir qancha tog` maskanlari mavjud. Baland tog`li qorlar, 
alpinism, speleoturizm, daryo turizmi kabi turli tog` turizmi turlarini 
amalga oshirish imkonini beradi.