Rekreatsiya va turizm geografiyasi Chirchiq-2023

3. Turizm faoliyatining davlat tomonidan tartibga solishning asosiy 
maqsadlari 
Turizm faoliyatining davlat tomonidan tartibga solishning asosiy 
maqsadlari bo‘lib quyidagilar hisoblanadi: 
• fuqarolarni dam olish, sayohatga chiqqanda harakatlanish 
erkinligi va boshqa huquqlarini ta’minlash; 
• tabiiy o‘rab turuvchi atrof-muhitni qo‘riqlash; 

---

191 
• turistlarni sog‘lomlashtirish, tarbiyalash va ta’lim berishga 
yo‘nal-tirilgan faoliyatlar uchun shart-sharoitlarni yaratish; 
• fuqarolarni sayohatga chiqqanlardagi ehtiyojlarini ta’minlovchi 
turizm industriyasini rivojlantirish, yangi ish o‘rinlarini yaratish, xalqaro 
aloqalarni rivojlantirish, turizmga doir ob’ektlarni saqlab qolish, tabiiy va 
madaniy merosimizdan oqilona foydalanish. 
Turizm faoliyatini davlat tomonidan tartibga solishning ustuvor 
yo‘nalishlari bo‘lib, ichki, kiruvchi, ijtiomiy va tashabbuskor turizm 
turlarini qo‘llab-quvvatlash va rivojlantirish hisoblanadi. 
Turizmni davlat tomonidan boshqarishning asosiy funsiyalari va 
usullari quyidagi 9.1.jadvalda ko‘rsatilgan: 
Jadval 9.1. 
Turizmni davlat tomonidan boshqarishning funsiyalari va 
usullari 
Funksiyalari 
Usullari 
1. Turistlik faoliyatni 
umumiy tashkillashtirish 
va huquqiy me’yorlari
- yagona tushuncha va ta’riflarini aniqlash 
- hamkorlik va oldi-sotdi shartnomalarini 
tuzish jarayonlari
- viza olish 
- mahsulotlarni 
chegaradan 
o‘tkazish 
bilan bog‘liq bo‘lgan tartiblar
2. Turizm rivojini 
rejalashtirish
- turizmni 
rivojlantirish 
umumiy 
strategiyasini va konsepsiyasini ishlab 
chiqish

---

192 
- turizm 
ob’ektlarini 
mintaqaviy 
joylashtirishni boshqarish
- infrastrukturaning 
rivojlanishini 
rejalashtirish 
3. Alohida faoliyat 
turlarini boshqarish
- litsenziyalashtirish,
- standartlashtirish,
- sertifikatlashtirish
4. Turizmda xavfsizlikni 
ta’minlash 
- litsenziyalashtirish,
- standartlashtirish,
- sertifikatlashtirish,
- turistlarga 
maxsus 
qo‘llanmalar 
tayyorlash,
- sug‘urtalash. 
5. Turizm sohasini kadr-
lar bilan ta’minlash 
- uzluksiz kadrlar tayyorlash tizimini 
shakllantirish maqsadida davlat standartlari 
va dasturlarini tayyoshlash,
- turkorxonalar xodimlarini malakasini 
oshirishni tashkil qilishga ko‘maklashish 
6. Turizm xizmat 
bozorining ilmiy-
tadqiqot jarayonini 
ta’minlash 
- turizm xizmat bozorining marketing 
tadqiqotlarini olib borish,
- turizmni 
tadqiq 
qilish 
milliy 
markazlarini yaratish,
- turistlik korxonalarni ma’lumotlar bilan 
ta’minlash.

---

193 
7. Turfirmaninig tashqi 
iqtisodiy faoliyatini 
qo‘llab-quvvatlash
- chet 
ellarda 
vakolatxonalar 
va 
bo‘linmalarni ochish,
- xalqaro shartnomalar tuzish,
- milliy turmahsulotning reklama va 
brendini yaratish. 
8. Tarixiy 
yodgorliklarni hamda 
atrof-muhitni saqlashni 
ta’minlash
- tabiiy resurslarni tiklash va saqlash 
bo‘yicha 
tegishli 
tartib-qoidalar, 
qonunlarlarni yaratish,
- tarixiy obidalarni restavratsiya qilish,
- turistlik rentaning taqsimlanishi,
9. Mamlakat va 
mintaqalar salmoqli va 
yuqori nufuzini yaratish 
- marketing,
- reklama, axborot-tahlil jarayoni (buklet-
lar, turmarshrut kartalari, multimedia va 
disklar),
- soliqqa tortish,
- investitsiyalash
10. Nazorat va 
monitoring 
- joriy nazorat,
- audit,
- xalqaro raqobatbardoshlikning monito-
ringi, 
- milliy turmahsulot.