Respublikamiz Mustaqilligi yillarida iqtisodiyotning boshqa soha va tarmoqlar qatori qurilish materiallari ishlab chiqarish sanoati ham jadal taraqqiy etdi

Mehnat muhofazasi va texnika xavfsizligi
Qurilish boshqarmalari va tashkilotlari tarkibida mexnat muxofazasini tashkil qilish va uni boshqarish buyicha maxsus xavsizlik xizmati mavjud. Bu xizmat O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasi, Mexnat va axolini ijtimoiy muxofaza qilish vazirligi va Kasaba uyishmasi xayatining tegishli qaroriga asosan qurilish sanoatida mexnat xafsizligi buyicha tadbirlarni tuzish, ularni joriy qilish va bajarilishni nazorat qilish maqsadida tashkilotlarning barcha pog’analarida shartli ravishda tarkibiy qismi sifatida kiritilgan edi.
Xavfsizlik talab va qoyidalariga rioya qilmaslik, sanitariya va gigiena meyorlarining, xamda mexnat intizomining buzilishi, ish joylarida jaroxatlanishi, zaxarlanishi va kasb kasaliklarini kelib chiqishiga sabab bo’ladi.
Tog’ jinslarini maydalaganda changlar atrof muxitni ifloslaydi. Sement ishlab chiqarishning xozirgi eskirga texnalogiyalari uchun atrof muxitga tarqaladigan gaz miqdori sanitariya meyorlari bo’yicha 0,5-1,0% dan oshmasligi kerak. Zararli gaz va texnalogik changlar ayniqsa atrofdagi barcha usimliklar bargaining quyosh nuri bilan almashish jarayoni buziladi. Shuningdek sanoat chiqindilari chang yoki gaz xolatda yerga tushib o’simlik ildizi orqali uning tanasiga zarar yitqazadi.
Ish jarayonida asosiy texnik xafsizlik qoidalariga qattiq rioya qilish talab etiladi. Ish jarayonida bo’ladigan har xil xolatlar uchun, katta zavodlarida maxsus tibbiy xonalar bo’lishi va har bir ish jarayoni bo’limida mahsus dori qutlari bo’lishi kerak.
Ishlab chiqarish zavodlarida texnik himoya qo’lqob, kiyim, bosh kiyim bo’lishi va ish sharoiti joyida normal harorat qishida 20-19⁰C yozda 10 +15⁰C bo’lishi kerak. Asbob uskunalar ajratilgan xona va sexning aloxida joylarida ajratigan uskinalar maxsus himoya vositasi va ish sharoiti qulayligi talab qilinadi.
Qurilish mahsulotlari va xam ashyo ishlab chiqariladigan zavodlar bir qancha kattaligi va xomashyo ko’pligi bilan ajralib turib ularda asosan isitish tizimi qiyin va sovuq bo’ladi. Shunga asosan bu zavodlarda maxsus kichik dori qutilar bo’ladi. Har bir boradigan ish jarayoniga qarab tuziladi. Zavodlar maxsus ichki tartib qoidalari asoslanish joyida albatta niqob tutib yurish va maxsus ximyoviy tazalovchi kansenerlar bo’lishi shart kranlar tagida yurmaslik qo’lida maxsus himoya vositalari bolishi ish sharoitida mazkur holadlarda to’k uzilishi, yonish va yorig’liklar zavod sharoitida planida ko’rsatilishi shart.
Xozirgi davrda eski texnalogiyalar o’rnini yangi zamonaviy mashina va mexamizimlar egallamoqda. Bundan tashqari bog’lovchi ishlab chiqarish zavodlarida har bir ish joylarida ventilatsiyon tarmog’lar o’rnatilishiga, kuydirish sexlarini boshqa sexlardan alohida o’rnatilishiga katta etibor berilmoqda.
Bizning davlatimizda ishchi va xizmatchilarning mexnat jarayonida sog’liqni saqlash, yani kasbiy kasalliklar va tasodifiy jarohatlanish kabi baxtsiz hodisalarni oldini olish davlat nazorati ostiga olingan.