Samarqand iqtisodiyot va servis instituti r. S. Amriddinova, N. E. Ibadullayev, G. R. Tursunova, O. I. Tuxliyev

Qabroldida.
Masjidichkarisiningg‘arbiytomonidabirmarmarqabrtoshbor. 
Buoqmarmardanishlanganqabrtoshsandiqshaklidabo‘lib, uzunligixorazmliklarurf-

---

194 
odatigaxosbo‘lmaganholdashimoldanjanubgaqilingan. 
BudeganiXorazmdaqabrlarsharqdang‘arbgaqilib, 
yerustigaquriladivamozorichidajasadningboshig‘arbga, 
yuzijanubgaqaratibqo‘yiladi. 
YerostigadafnqilinmasliginingsababivohaTuronpasttekisligidajoylashganiuchunyer
ostisuviyaqinligidir. 
Buyerdaikkimetrqazilsahandak, 
quduqhosilbo‘libsuvpaydobo‘ladi. 
Qariyalarfarzandlarinitarbiyalagandaboshini 
qibla-janub tomonga qo‘yibuxlashnio‘rgatishadi. Chunki, odamshuholatdauxlasa, 
yaxshidamolarekan. 
Ya’ni, 
kishiboshinishimoltomongaqo‘yibuxlasa, 
yeraylanishita’siriostidauningyuragiyarimquvvatbilanishlab, 
damolarekan. 
Agarkishijanubgaboshqo‘ysa, 
undayermagnitmaydonigamoslashib, 
tanasivayuragidamolarekan. 
Qadimgilarbuamalnixalqqajudaoddiyqilib, 
o‘likboshinig‘arbgaqo‘yishibilanuningkuni (quyoshi) tugaydi, faqato‘likshunday 
yotadi, debtushuntirishgan.
Jome’ 
masjidbirnechamartaqaytatiklanganligisababli, 
masjidtomongakengaytirilganvaqtdaAbbosquliqabrimasjidichkarisidaqolgan. 
EronlikAbbosquliningbuqabriomonatbo‘lib, 
vaqtikelgandao‘zyurtigaolibketishuchunmo‘ljallanganedi. 
Shuninguchunqabrteskariya’ni, shimol-janubyo‘nalishidaqurilgan. 
Masjideshigidankirilgach, 
ikkinchiqatordaturganbirustunningdaraxtito‘g‘risidabahsmavjud. 
UningnaqshlariHindistonuslubigao‘xshaganligiuchunPahlavonMahmudgahindpods
hohidansovg‘aqilinganvag‘o‘zapoyadaraxtidanishlangandebhisoblanadi. 
Haqiqatanhamundaginaqshlarboshqahechbirustunyokieshiklardauchramaydi. 
Ayniqsa, 
naqshlarichigayashirilgano‘tirganholatdagiBuddavatikkaturganBraxmaningtasvirib
ufarazlarnigo‘yoisbotlaydi.
Rivoyatqilishlaricha, 
HindistondankeltirilganyanabirustungaXo‘jayiXizrningqo‘litekkan,shusabablimasj
idustunlarijamiysiharsanagandaharxilchiqadi, 
ya’niyanglishsanaladi. 

---

195 
Birnechamartasanashkerakbo‘ladi, 
oxirigachakelibyanglishibketiladi. 
Masjidhaqidagiyozilgankitoblarda 212, 211, 200 ta ustun sonlariko‘rsatiladi.
(Ekskursantlarga tomosha qilish va rasmga tushishlari uchun 2 daqiqa vaqt 
beriladi. Savollarga javob beriladi). 

---

196 
10.12-rasm.