Samarqand iqtisodiyot va servis instituti

1-diagramma.
 
2014 yil bo'yicha davr xarajatlarining hajmi 

---

3-jadval. 
“SAMARQAND-PARRANDA” AJ QK ning 2014 yil bo'yicha davr 
xarajatlarining hajmi 
Davr xarajatlari 100% 
Sotish xarajatlari 10% 
109699000 
Mamuriy xarajatlar 23% 
264696000 
Boshqa operatsion xarajatlar 67% 
777652000 
2.2 Parrandachilik korxonalarida yordamchi va umumiy ishlab chiqarish 
xarajatlari hisobi 
 
Korxonaning asosiy ishlab chiqarishiga yoki asosiy faoliyatiga yordamchi va 
xizmat ko‘rsatuvchi hisoblangan ishlab chiqarish xarajatlari to‘g‘risidagi 
axborotlarni umumlashtirish 2310 "Yordamchi ishlab chiqarish" schyotida amalga 
oshiriladi. 
Ushbu schyot quyidagilarni ta’minlaydigan, ish-lab chiqarish xarajatlarini 
hisobga olish uchun qo‘llaniladi: 
a) energiyaning turli xillari (elektr energiyasi, bug‘ va boshqalar) bilan xizmat 
ko‘rsatish; 
b) transport xizmatini ko‘rsatish; 
v) asosiy vositalarni ta’mirlash; 
g) asboblar, to‘rtburchak muhrlar, ehtiyot qismlar, qurilish detallari va 
konstruksiyalarini tayyorlash yoki qurilish materillarini boyitish (asosan qurilish 
korxonalarida); 
d) tosh, shag‘al, qum va boshqa ruda bo‘lmagan materiallarni qazib olish; 
e) yog‘och materiallarini tayyorlash va taxta qilish; 
j) qishloq xo‘jalik mahsulotlarini tuzlash, quritish va konserva qilish (asosan, 
savdo korxonalarida). 

---

Bundan tashqari ushbu schyotlarda korxona balansida turuvchi ilmiy 
tekshirish va tajriba konstruktorlik bo‘linmalarining xarajatlari aks ettirilishi 
mumkin. 
2310 "Yordamchi ishlab chiqarish" schyotining debeti bo‘yicha mahsulot 
ishlab chiqarish, ishlar bajarish va xizmat ko‘rsatish bilan bevosita bog‘liq bo‘lgan 
to‘g‘ri xarajatlar shuningdek, yordamchi ishlab chiqarishni boshqarish va xizmat 
ko‘rsatish bilan bog‘liq bo‘lgan egri xarajatlar va yaroqsiz mahsulot hisobiga 
yo‘qotishlar aks ettiriladi. 
Mahsulot ishlab chiqarish, ish bajarish va xizmat ko‘rsatish bilan bevosita 
bog‘liq to‘g‘ri xarajatlar 2310 "Asosiy ishlab chiqarish" schyotiga, ishlab chiqarish 
zaxiralari, mehnat haqi to‘lash bo‘yicha xodimlar bilan hisob-kitoblar, asosiy 
vositalarga eskirish va nomoddiy aktivlarga amortizatsiya hisoblash va boshqalarni 
hisobga oluvchi schyotlarning kreditidan hisobdan chiqariladi. 
Yordamchi ishlab chiqarishni boshqarish va xizmat ko‘rsatish bilan bog‘liq 
bo‘lgan egri xarajatlar 2310 "Yordamchi ishlab chiqarish" schyotiga 2510 
"Umumishlab chiqarish xarajatlari" schyotidan hisobdan chiqariladi. Yordamchi 
ishlab chiqarishga xizmat ko‘rsatish bilan bog‘liq xarajatlar ayrim hollarda 
bevosita 2310 "Yordamchi ishlab chiqarish" schyotida hisobga olinishi mumkin. 
Yaroqsiz mahsulot hisobiga yo‘qotishlar 2310 "Yordamchi ishlab chiqarish" 
schyotiga 2610 "Ishlab chiqarishdagi yaroqsiz mahsulotlar" schyotidan hisobdan 
chiqariladi. 
2310 "Yordamchi ishlab chiqarish" schyotining kreditida tugallangan 
mahsulot ishlab chiqarish, ish bajarish va xizmat ko‘rsatish haqiqiy tannarxining 
summalari aks ettiriladi. Ushbu summalar 2310 "Yordamchi ishlab chiqarish" 
schyotining kreditidan 2010 "Asosiy ishlab chiqarish", 2510 "Umumishlab 
chiqarish xarajatlari", 2810 "Ombordagi tayyor mahsulotlar", 9130 "Bajarilgan ish 
va ko‘rsatilgan xizmatlarning tannarxi", 9420 "Ma’muriy xarajatlar" schyotlariga 
va boshqa schyotlar bilan bog‘langan holda hisobdan chiqariladi. 
2310 "Yordamchi ishlab chiqarish" schyoti bo‘yicha analitik hisob xarajat 
elementlari va moddalari bo‘yicha va mahsulot turlari bo‘yicha yuritiladi. 

---

2010 "Asosiy ishlab chiqarish" schyoti bo‘yicha oy oxiridagi qoldiq 
tugallanmagan ishlab chiqarishning tannarxini ko‘rsatadi. 
2310 "Yordamchi ishlab chiqarish" schyoti bo‘yicha oy oxiridagi qoldiq 
tugallanmagan ishlab chiqarish qiymatini ko‘rsatadi. 
Yordamchi ishlab chiqarishni hisobga oluvchi schyotlar (2300)ning bog‘lanishi 
quydagicha
5
: