Yechilishi. ABCD to’rtburchakning AB, BC, CD va DA tomonlari o’rtalari mos ravishda E, F, K va L nuqtalar bo’lsin (2-rasm). EFKL – parallelogram ekanligini ko’rsatamiz.
EF kesma ABC uchburchakning, KL kesma esa ACD uchburchakning o’rta chizig’I bo’ladi. Unda, uchburchak o’rta chizig’ining xossalariga ko’ra,
EF||AC, KL||AC, AF = AC.
Bundan EF||KL va EF = LK. Shuning uchun, parallelogram alomatiga ko’ra EFKL – parallelogram.
Masala. ABCD trapetsiyadagi BC kichik asosning B uchidan CD tomonga parallel tog’ri chiziq o’tkazilgan. Natijada hosil bo’lgan uchburchakning perimetri 24 sm ga teng. Agar trapetsiyaning perimetri 36 sm bo’lsa, BC tomon uzunligini toping.
Yechilishi. Masala shartiga ko’ra o’tkazilgan to’g’ri chiziq kesmasi BE bo’lsin, E nuqta AD tomonda yotadi (1-rasm). BC kesma trapetsiyani ABE uchburchak va BCDE parallelogrammga ajratadi. Xususan, BC=ED va CD=BE.
Masala shartiga ko’ra,
PABCD = AB+BC+CD+DA = AB+BC+CD+DE+EA = AB+BE+EA+2BC = =PABE+2BC=24+2BC=36 (sm).
Bundan, 2BC = 12 yoki BC = 6 sm ekanligini topamiz. Javob: 6sm.
5. Darsga yakun yasash va baholash – darsning maqsadini yana bir bor eslatish va unga qanchalik erishilganligini o’quvchilar bilan birgalikda aniqlash. O’quvchilarning mavzu bo’yicha savollariga javob berish, ulaming o’zlashtirganlik darajasini aniqiash, darsning asosiy lahzalarini qayd qilish. Darsda faol qatnashgan o’quvchilarni tilga olish va baholash;
6. Uyga vazifa ________________________
Sana: «___» _____________ 201__ y. Mavzu: KOORDINATALAR USULI Darsning maqsadi: : Koordinatalar usuli haqida ma’lumot berish, masalalar bilan tushuntirish.
Darsning ko’rgazmali qurollari: ______________________________
