Sana: 201 y. Mavzu: Sonli va Algebraik ifodalar Darsning maqsadi

To'g'ri burchakli uchburchakning katetlari: 1) 5 sm va 6 sm; 2) 2,4 dm va 45 sm. To'g'ri burchakli uchburchakning yuzini toping.

Bir uchburchakning asosi 20 sm, balandligi 8 sm. Ikkinchi uchburchakning asosi 40 sm. Uchburchaklar tengdosh bo'lishi uchun ikkinchi uchburchakning balandligi qanday bo'lishi kerak?



5. Darsga yakun yasash va baholash – darsning maqsadini yana bir bor eslatish va unga qanchalik erishilganligini o’quvchilar bilan birgalikda aniqlash. O’quvchilarning mavzu bo’yicha savollariga javob berish, ulaming o’zlashtirganlik darajasini aniqiash, darsning asosiy lahzalarini qayd qilish. Darsda faol qatnashgan o’quvchilarni tilga olish va baholash;

6. Uyga vazifa ________________________

Sana: «___» _____________ 201__ y.

Mavzu: TRAPETSIYA VA PARALLELOGRAMMNING YUZI.
Darsning maqsadi: Trapetsiya va parallelogrammning yuzi.

haqida tushuncha berish, misollar keltirish, ularning har biriga izoh berish.
TRAPETSIYA VA PARALLELOGRAMMNING YUZI.
Trapetsiyaning yuzi. Ma'lumki, har qanday ko'pburchakni diagonallar o'tkazish yo'li bilan uchburchaklarga ajratish mumkin. Bundan ixtiyoriy ko'pburchakning yuzini hisoblash uchun uni awal uchburchaklarga ajratib olamiz. So'ngra uchburchaklar yuzi hisoblanadi. Ko'pburchak yuzi esa uni tashkil qilgan bir-birini qoplamaydigan uchburchaklar yuzlari yig'indisiga teng bo'ladi. Parallelogramm va trapetsiya yuzlarini hisoblashda shu usuldan foy-dalanamiz.

Teorema.

Trapetsiyaning yuzi uning asoslari yig'indisining yarmi bilan balandligi ko'paytmasiga teng:

о a + b ,

Isbot. Asoslari AD=a, BC=b va balandligi CE=h (CElAD) bo'lgan ABCD trapetsiyani qaraylik (99- rasm).

Trapetsiyada AC diagonalni o'tkazamiz. Bunda ABCD trapetsiya ABC va ACD uchburchaklarga ajraladi. Trapetsiya yuzi esa bu uchburchaklar yuzlari yig'indisiga teng bo'ladi.

Parallel to'g'ri chiziqlar orasidagi masofa o'zgarmas bo'lgani uchun ABC va ACD uchburchaklarning balandliklari o'zaro teng.

Bundan, S_ABC = -BC CE = ]-bh va S_ACD =\AD CE = \ah.

Trapetsiyaning yuzi S=S_ABC + S_ACD, ya'ni: S a- h + -b- h yoki S
Parallelogrammning yuzi. Parallelogrammning istalgan tomonini uning asosi deb olish mumkin, u holda shu tomondan qarama-qarshi tomongacha bo'lgan masofa uning balandligi bo'ladi.

Teorema.

Parallelogrammning yuzi asosi bilan balandligining ko'paytmasiga teng:

S= a- h.

Isbot. ABCD parallelogrammni ko'rib chiqamiz. Bu parallelogramm­ning asosi uchun AD= a tomonini olamiz, balandlik esa h teng bo'lsin.

S= a- h ekanligini isbot qilish talab etiladi (100-rasm).

Parallelogrammning BD diagonalini o'tkazamiz. U parallelogrammni asos-lari a va balandliklari h ga {BELAD, DFL ВС, BE= DF=h) teng bo'lgan ikkita ABD va BCD uchburchakka ajratadi. Bu uchburchaklarning yuzlari o'zaro teng, ya'ni:

SaBD ⁼ S_BCD ⁼ 0,5tf/2.

Parallelogrammning S yuzi esa bu uchburchaklar yuzlarining yig'indisiga teng:

S⁼ S_ABD+S_BCD = 0,5ah +0,5ah = ah, ya'ni S=a-h.

6. Uyga vazifa ________________________

Sana: «___» _____________ 201__ y.

Darsning mavzusi: 8-СИНФ КУРСИНИ ТАКРОРЛАШ

Darsning maqsadi:

•