Выпуск журнала № – 19 Часть–4_ Апрель–2023 57 2181-3187 bera olish, rang-tasvirdagi kichik bir cho`g`dek detaldan butun asar qiyofasini yoritib
yuborish mahoratlarida rassom do`stining jiddiy ta`sirini sezmaslik mumkin emas.
Yildan yilga, asardan asarga yozuvchi mahorati sayqal topib borgan. «Hayot
abadiy», «Bodam qishda gulladi» singari to`plamlarga kirgan asarlar, so`nggi
yillardagi «Ko`k dengiz», «Xumor», «Qadimda bo`lgan ekan» kabi hikoyalar o`zbek
adabiyotida o`ziga xos mahoratli yozuvchini paydo qilgan.Shukur Xolmirzayev
o`zining «Bukri tol», «O`n sakkizga to`lmagan kim bor», «Bulut to`sgan oy»
qissalarini, asosan, yoshlarga bag`ishlagan, ular sajiyasining toblanish jarayonlarini
badiiy gavdalantirgan.Zamonani, o`tmishni chuqur va atroflicha o`rganish, xalq dardi
va orzularini aks ettirishdagi ehtiyoj hamda hikoya va qissa janrlarida orttirilgan
tajriba, jahon va o`zbek yozuvchilari mahoratini sinchiklab o`rganish yozuvchini turli
yo`nalishdagi romanlar yozishga olib kelgan.«So`nggi bekat» (1976), «Qil ko`prik»
(1978-1982), «Yo`lovchi» (1987), «Olabo`ji» (1991), «Dinozavr» (1996) singari
asarlar
Shukur
Xolmirzayevni
jiddiy
izlanuvchan
romannavis
sifatida
tanitgan.Romanlarda ham adib o`z ijodiy yo`nalishi va uslubiga sodiq qolgan.
Xalqimiz hayotining burilish pallalarini, yurtdoshimiz taqdiridagi muhim jarayonlarni,
o`zbekni o`zbek qilgan fazilatlarni, bir so`z bilan aytganda, millat ruhini aks ettirish bu
romanlarning ham yetakchi xususiyatidir.Adib el-yurt oldidagi xizmatlari uchun
munosib taqdirlangan. U«O`zbekiston xalq yozuvchisi» unvoni va O`zbekiston davlat
mukofoti sovrindoridir.
Yozuvchi millat ruhidan kelib chiqmasa, bo`lmas ekan» , degan o`z
iqrornomasi uning butun ijodini, asarlarini, shaxs sifatidagi tabiatini tutashtirib
turadi.
Shukur Xolmirzayev asarlari hayotda, inson qalbida yechilmay yotgan
muamolarning badiiy tahliliga qaratilgan. Yozuvchi qahramonlari asar g`oyasini,
badiiy topilmalarni kitobxon og`ziga chaynab solmaydi. Noshud, hayotda to`g`ri
yo`l topolmagan, beo`xshov yoki razil qahramonlarini asar nihoyasiga borib
tugatmaydi, yaxshilamaydi. Ularni o`zining badiiy niyati amalga oshirilgan
darajada
hayotdagiday
qoldirib,
kitobxon
hukmiga
havola
etadi.
Bu uslub asar va qahramon haqida mushohada yuritish uchun o`quvchiga
keng imkoniyat qoldiradi.
Adib asarlari qahramonlari aksari uning o`zi tug`ilib o`sgan tuproq Surxon
diyorining mehnatkashlaridir. Asar voqealari sodir bo`ladigan manzil ham
ko`pincha shu voha bo`ladi. Shu voha qahramonlari timsoli misolida adib o`zbek
xalqining,
o`zbek
tuprog`ining
o`ziga
xosliklarini
tajassum
etadi.
Yozuvchi asar qahramonlarini oqlamaydi ham, qoralamaydi ham. Asosiy
e`tiborni ularning qalbi, ma`naviyati, do`stlarga, yangi hayotga, o`zgarishlarga
munosabatini ko`rsatishga qaratadi va hukm chiqarishni o`ziga qoldiradi.
Adib
asarlarining
g`oyalari
bir-birini
to`ldirib
boradi,
tasvirlangan