Sirli zafaron o'simligi va uning dorivor xususiyatlari ho’sinova Gulasal
Yüklə 0,59 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
TADQIQOT NATIJALARI
Za’faron tarkibida krotsin karatinoid krosetinning digentibiyoz efiri borligi sababli uni xushbo’yligi ta’rifiga til ojiz. Shu sababdan zotiljam kasalligida bemorga za’faron hidlatish samarali hisoblanadi. Za’faron hidlagan bemor tinchlanadi va osuda uyquga ketadi. Za’faron yog’i yordamida nafas yo’llarini tozalash va ravonlashtirish, nafas olish sistemasi a’zolarini ish faoliyatini kuchaytirishga erishish mumkin. Za’faronning xushbo’yligini ta’minlovchi yana bir muhim modda 2-gidroksi-4,4,6- trimetil-2,5-siklogeksadien-1-on bo’lib, bu modda yordamida za’faron quritilganda pichanga o’xshash hid beradi. Natijada za’farondan o’ziga xos ta’m kelib chiqadi va uning vositasida yeguliklarga maza kiritadi. Za’farondan tayyorlangan ziravor ta’mi o’tkirligini achchiq glyukozid pikrokrotsin ta’minlaydi. a -krotsin karotenoid pigment va a -krosin yordamida qaynatilgan va dimlangan guruchga o’ziga xos ta’m bilan birgalikda yorqin rang ham hosil qilish mumkin. Melanxoliya va ruhiy tushkunlik, qo’rquv holatlarini yengillashtirishda za’faron choyi tavsiya qilinadi. Za’faron antisplazmotik, diuretik va yallig’lanishlarga qarshi qo’llanilganda samarali foyda beradi. Quruq bronxit, qizamiq, ko’k yo’tal kabi surunkali kasalliklarni yengillashtirishda ham za’farondan bemalol foydalanish mumkin. Za’faron tarkibidagi antimutagen xususiyat saraton o’smalarini rivojlanishiga to’sqinlik qiladi va bir me’yorda ushlab turishga yordamlashadi. Ushbu xususiyatli birikma – kempferol za’faron gulbarglarida joylashgan. MUHOKAMA Za’faron tarkibidagi shafranal aromo-faol birikmalari inson kayfiyatini ko’taradi, xotirani yaxshilaydi, o’rganish ishtiyoqini oshiradi, miya hujayralarini oksidlovchi stressdan muhofaza qilib turadi. Qadimdan za’faron issiq sut bilan aralashtirilib ichilgan, bu o’z navbatida bosh miya to’qimalarining o’sishiga yordam beradi, xotirani kuchaytiradi va ko’rish qobiliyatiga ijobiy ta’sir ko’rsatadi. Za’faronni suvda qaynatib iliq holida oz-ozdan boshdan quyish uyquni maromiga keltiradi. SCIENCE AND INNOVATION INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 5 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337 205 Za’faron tarkibida ketonlar va aldegidlar ustunlik qiladigan 28 ga yaqin uchuvchi va xushbo'y birikmalar bo’lib, uning ko’rish sistemasiga ham ijobiy ta’sirlari o’rganilgan. Yoshga bog’liq buzilishlarni oldini oladi, ko’rish sistemasidagi yo’qotilgan keskinlikni, shikastlangan fotoretseptorlar hujayralarini qayta tiklaydi. Ko’zga tushuvchi nazlalarni to’xtatadi va ko’zga tushgan pardaga qarshi foyda beradi. Keksalik yoshidagi insonlar doimiy za’farondan qabul qilishi esa kataraktani oldini olib turadi. XULOSA Xulosa qilib shuni aytish mumkinki, ziravorlar sultoni va dorivor o’simliklar ko’rki bo’lgan za’faron crocus sativus asrlar davomida insonlarga turli hastaliklarda yordam berib kelgan. Ugungi kunga kelib prezidentimiz tasahbbusi bilan ushbu noyob o’simlik kata plantatsiyalarga ko’chirib o’tkazilmoqda va mamlakatimiz aholisi salomatligini tiklashda keng qo’llanilmoqda. Yüklə 0,59 Mb. Dostları ilə paylaş:
|