Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra en sıcak çatışmaların yaşandığı, istikrarın sağlanamadığı

Kafkasya’daki Silahlanma Rusya-Türkiye ‹liflkilerinin Neresinde?

21. YÜZYIL

[23]

Ekim ’10 • Sayı: 22

safededir. Bu sayede deniz üzerinden çok düşük yükseklikte uçuşlar yapabilmektedirler. Mos-

kova bu üssün silah mevcudunun artırılması yönünde çalışmaktadır.

2

Rusya, Abhazya’daki deniz kuvvetlerini de güçlendirmektedir. Abhazya’daki Oçamçira Li-

manı Sovyet döneminde de üs olarak kullanılmıştır. 2008 Ağustos savaşında Rus deniz piyade-

leri Gürcistan’a hareket etmeden önce bu üste bulunmuşlardır. Aralık 2009’dan bu yana Oçam-

çira Deniz Üssü’nde Federal Güvenlik Birimine ait “Sobol”  ve “Mangust” hücumbotları bulun-

durulmaktadır.

3

Güney Osetya’daki 4. üs, önceleri Kuzey Osetya’nın başkenti Vadikafkaz dahil 3 garnizon

halinde faaliyet göstermekteydi. 1 Şubat 2010 yılından itibaren Tsinhinvali ve Java garnizonları

da dahil olmak üzere üs, Güney Osetya sınırları içinde konuşlandırılmıştır. Asker mevcudiyetinin

üçte biri (tank komutanları, zırhlı muharip teknisyenleri vs.) sözleşmeli çalışmaktadır.

4 

Rusya ile

yapılan anlaşmalar gereği bu bölgede S-300’lerin yerleşti-

rilmesi öngörülmüştür. 11 Ağustos 2010’da Abhazya’da bir

S-300 kompleksi yerleştirilmiştir.

5

Ermenistan

Rusya’nın Ermenistan’la askeri işbirliği Sovyetler Birli-

ğinin dağılmasının hemen ardından başlamıştır. Aslında iki

ülke arasındaki bu durum “askeri işbirliğinden” ziyade Rus-

ya’nın Ermenistan’a “askeri desteği” olarak algılanmalıdır. 

20 Ağustos 2010’da Medvedev’in Ermenistan’a seferi

sırasında 102. askeri  üssün süresinin 49 yıllığına 

6 

uzatıldığı-

na dair protokol imzalanmıştır. Üsteki subayların yarısı, as-

kerlerin ise tamamı Ermeni kökenli Rusya vatandaşlarıdır.

Ayrıca, Erivan üs için Rusya’dan kira da almamaktadır. 

Erivan’a 120 km uzaklıktaki Gümrü’de yerleşik 102. Askeri Üs, 1 Eylül 1994’de yapılanmış-

tır. Burası Güney Kafkasya 7. Orduya bağlı 127. tümenin bünyesinde oluşturulmuştur. Tümen

Ermenistan’a 1953 yılında konuşlandırılmıştır.

Ermenistan’daki Rus askeri birliklerinin görevi, Rusya’nın güney cephesini korumak ve bir

Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü üyesi olan Ermenistan’ın savunmasını sağlamaktır.  

102. üste Rusya ve Ermenistan’ın silahlı kuvvetlerinden oluşmuş Birleşik Ordu Grubu yer

almaktadır.  Birleşik kuvvetlerin başında Ermeni Savunma Bakan yardımcı bulunmaktadır. Bir-

leşik Ordu Grubu iki alt gruba ayrılır. Bunlardan birisinin başında Rus komutan (102. Üs Komu-

tanı), diğerinde  Ermeni komutan (Ermenistan Silahlı Kuvvetlerinin 5. Kolordu Komutanı) bu-

lunmaktadır. Ayrıca bu birimde FSB Sınır Muhafız Birliği bulunmaktadır. 

7

30 Eylül 1992 yılın-