Meridiany główne
Meridiany główne biorą swoją nazwę od narządów, z którymi się łączą i na które oddziałują. Na przykład meridian połączony z wątrobą nazywa się meridianem wątroby, a meridian połączony z sercem -meridianem serca itd.
Jak wspomniałem - przy omawianiu pojęcia Yin i Yang medycyna chińska dzieli narządy wewnętrzne człowieka na dwie grupy (tab. 2):
1. Zang - narządy pełne, które są narządami Yin.
2. Fu - narządy puste, które są narządami Yang.
Narządy pełne, Zang (np. wątroba), są rezerwuarem Chi. Narządy wewnątrz puste, Fu (np. żołądek), są miejscem wytwarzania Chi (trawienia pokarmów).
Również meridiany, które łączą się z tymi narządami, są odpowiednio meridianami Yin albo Yang.
Meridiany główne są dwubocznie symetryczne. Oznacza to, że taki sam meridian występuje po lewej i prawej stronie (lustrzane odbicie). Po każdej stronie ciała człowieka przebiega 12 meridianów głównych. Na każdym z nich jest położonych od 9 do 67 punktów akupunktury (tab. 3).
Lp.
|
Nazwa meridianu
|
Liczba punktów
|
Yang
|
Yin 1
|
1
|
Meridian płuc
|
11
|
|
+ 1
|
2
|
Meridian jelita grubego
|
20
|
+
|
|
3
|
Meridian żołądka
|
45
|
+
|
|
4
|
Meridian śledziony-trzustki
|
21
|
|
+
|
5
|
Meridian serca
|
9
|
|
+
|
6
|
Meridian jelita cienkiego
|
19
|
+
|
|
7
|
Meridian pęcherza moczowego
|
67
|
+
|
|
8
|
Meridian nerki
|
27
|
|
+
|
9
|
Meridian osierdzia
|
9
|
|
+
|
10
|
Meridian potrójny ogrzewacz*
|
23
|
+
|
|
11
|
Meridian pęcherzyka żółciowego
|
44
|
+
|
|
12
|
Meridian wątroby
|
14
|
|
+
|
13
|
Meridian środkowy tylny
|
27
|
+
|
-
|
14
|
Meridian środkowy przedni
|
24
|
-
|
+
|
Tabela 3. Meridiany główne z punktami
[* Meridiany osierdzia i potrójny ogrzewacz nie są związane z narządami, lecz spełniają określone funkcje czynnościowe. Meridian potrójny ogrzewacz zwany jest inaczej meridianem ”trzech jam ciała". Nazwa ta bierze się stąd, że jego gałąź wewnętrzna przebiega przez trzy jamy ciała: czaszkę, klatkę piersiową i jamę brzuszną.]
Punkty te są najważniejszym elementem akupunktury - poprzez nie stosując nakłuwanie, ucisk, przygrzewanie (moxa), elektrostymulację czy też stymulację laserem możemy oddziaływać na narządy wewnętrzne.
Wszystkie meridiany główne mają dwie części: zewnętrzną, biegnącą po powierzchni ciała, na której leżą wszystkie punkty akupunktury, oraz wewnętrzną, biegnącą wewnątrz i zmierzającą do odpowiadających im narządów. Po drodze, przechodząc przez inne narządy, meridiany kierują do nich drobne odgałęzienia. W ten sposób drażniąc punkty na jednym meridianie można oddziaływać na kilka narządów.
Zewnętrzne części meridianów mają charakterystyczny przebieg. Wszystkie zaczynają się lub kończą na palcach rąk i nóg (z wyjątkiem meridianu nerki, który zaczyna siei na podeszwie).
W przeważającej swej długości biegną przez kończyny( górne lub dolne. Dlatego dzieli się je na meridiany górne (lub meridiany rąk) oraz dolne (meridiany nóg).
Do meridianów górnych (rąk) należą: meridian płuca, jelita grubego, osierdzia, potrójny ogrzewacz, meridian serca i jelita cienkiego.
Do meridianów dolnych (nóg) należą: meridian nerki, śledziony-trzustki, wątroby, żołądka, pęcherzyka żółciowego i pęcherza moczowego.
Meridiany grupy Yang biegną po powierzchni zewnętrznej kończyn (po stronie prostowników), a meridiany grupy Yin - po powierzchni wewnętrznej (po stronie zginaczy).
Jeżeli człowiek przyjmie pozycję czworonożną, to meridiany zewnętrzne Yang są meridianami grzbietowymi, odkrytymi, a meridiany wewnętrzne Yin - brzusznymi, ukrytymi.
F. Mann, omawiając przebieg meridianów po powierzchni ciała, podaje następujący opis: ”Jeśli człowiek wyprostuje się w taki sposób, że jego ręce są uniesione w górę, w stronę nieba, a jego stopy są osadzone na ziemi, zauważymy, że meridiany Yang idą od nieba do ziemi, a meridiany Yin od ziemi do nieba. Lokalizując to anatomicznie - trzy meridiany górne Yang idą od czubków palców w dół -do głowy. Trzy meridiany dolne Yang idą od głowy w dół do czubków palców stóp. Trzy meridiany dolne Yin idą od czubków palców stóp w górę do klatki piersiowej. Trzy meridiany górne Yin idą od klatki piersiowej w górę do końców palców rąk. Jest to zgodne ze starożytną tradycją mówiącą, że energia Yang pochodzi z kosmosu - z nieba, /as energia Yin - z ziemi."
Ten obrazowy opis ułatwia zapamiętanie kierunku obiegu Chi po meridianach. W aspekcie praktycznym ma to istotne znaczenie. W leczeniu akupunkturą kierunek obiegu energii Chi jest szczególnie ważny przy stosowaniu pobudzającego lub uspokajającego wariantu nakłucia, jakie stosuje się w leczeniu akupunkturą.
Jak już wyżej pisałem, każdy meridian ma swą własną nazwę, pochodzącą od narządu, z którym jest połączony. Jeśli łączy się np. z płucami, nazywa się meridianem płuc, a jeśli z wątrobą, meridianem wątroby itd. W różnych podręcznikach znajdujemy symbole, którymi są pierwsze litery tej nazwy. Dla Czytelnika, który zechce bliżej zainteresować się akupunkturą i być może zajrzy do innych podręczników, podaję w tabeli 4. nazwy meridianów w różnych językach i ich oznaczenia cyfrowe.
Tabela 4 Nazwy meridianów (kanałów) w różnych językach i ich symbole
Lp.
|
Polska
|
Angielska
|
Francuska
|
Niemiecka
|
Łacińska
|
Oznaczenie cyfrowe
|
1
|
M. płuc
|
Lungs (L)
|
Poumons (P)
|
Lunge (Lu)
|
Pulmones (P)
|
I
|
2
|
M. jelita grubego
|
Large intestine (Li)
|
Gros intestin (GI)
|
Dickdarm (Di, Dd)
|
Intestinum crassum (1C)
|
II
|
3
|
M. żołądka
|
Stomach (S)
|
Estomac (E)
|
S4agen (M)
|
Gaster (G)
|
III
|
4
|
M. śledziony--trzustki
|
Spleen (Sp)
|
Rate-Pancreas (RP)
|
Milz-Pankreas (MP)
|
Lien-Pankreas (LP)
|
IV
|
5
|
M. serca
|
Heart (H)
|
Coeur (C)
|
Herz (H)
|
Cór (C)
|
V
|
6
|
M. jęli ta cienkiego
|
Smali intestine (Si)
|
Intestin grele (1G)
|
Dunndarm (Du)
|
Intestinum tenue (IT)
|
VI
|
7
|
M. pęcherza moczowego
|
Urinary bladder (UB)
|
Yessie (V)
|
Blase (B)
|
Yesica urinaria (VU)
|
VII
|
8
|
M. nerki
|
Kidney (K)
|
Reins (R)
|
Nieren (N)
|
Ren (R)
|
VIII
|
9
|
M. osierdzia
|
Pericardium (P)
|
Maitre du Coeur (MC)
|
K.reislauf-sexualitat (KS)
|
Pericardium (Pc)
|
IX
|
10
|
M. potrójny ogrzewacz
|
Triple warmer (T)*
|
Trois Rechaufleurs |
Dreifachen Erwar-mers (3E)
|
brak nazwy
|
X
|
11
|
M. pęcherzyka żółciowego
|
Gall Blader (GB)
|
Vesicule Biliaire (VP)
|
Gallenblase (G)
|
Vesica Fellea| XI
|
|
12
|
M. wątroby
|
Liver (Liv)
|
Foie (F)
|
Leber (Le)
|
Hepar (H)
|
XII
|
|
13
|
M. środkowy tylny
|
Governing Vessel (GV)**
|
Vaissear Gonver-beur (GV, VG)
|
Lenkergefass (LG)
|
brak nazwy
|
XIII
|
|
14
|
M. środkowy przedni
|
Conception Vessel (CV)***
|
Vaissear Conception (VC)
|
Conzeptionsgefass (KG)
|
brak nazwy
|
XIV
|
|
[* W wielu monografiach różnojęzycznych (np. ang., franc., niem.) meridian ten często nazywany jest w oryginalnym brzmieniu chińskim - Sanjiao (czyt. Sandżao) i oznaczany symbolem SJ. Inna nazwa tego meridianu to ”Potrójny Ogrzewacz" (Triple Warmer),”Potrójny Palnik" (Triple Burner). Ma on rozgrzewać, rozpalać, dostarczać energii ”trzem jamom ciała", przez które przebiega.
** Meridian środkowy tylny nazywany jest po chińsku Du-Mai (Du) lub Tuo-mo (TM). *** Meridian ten nazywany jest po chińsku Ren-mai (Ren) lub Jen-Mo (JM).]
Dostları ilə paylaş: |