Sport va harakatli

 
1.2
 
 MILLIY HARAKATLI O`YINLARNING MILLIY 
QADRIYATLARIMIZDAGI O`RNI. 
 
«Harakatli o`yinlar» tushunchasi o`ziga ko`pgina har xil folklorli 
o`yin shaklini qamrab olib, shulardan qaysisi nihoyatda bolalarni har 
tomonlama rivojlantirishiga jismoniy psixologik va aqliy o`sishga 
yordam beradi. Harakatli xalq o`yinlarning bir turidan iborat bo`lib 
asosiy mazmuni ko`proq harakat faoliyatining samaradorligini 
oshirishga yo`naltirilgan. 
Eng qadimiy, boshlanish davridagi harakatli o`yinlar faqat 
mehnatga hamda uy ro`zg`or ishlariga xos narsalarni aks ettirgan xolos. 
Keyinchalik bu tushunchalar anchagina kengaytirilib, unga keng 
miqyosda mazmuni boyitib berila boshladi. 
Boshlang`ich davrida harakatli o`yinlarning oyoqqa turish 
holatlariga ega bo`lib, ular ko`proq taqlid qilish hamda ko`proq bilgan 
narsalarni yig`indisi va ovga chiqish kabilardan (odamlarning eng 
qadimiy faoliyatlarini shakli sifatida) iborat bo`lgan. Shuning uchun 
ham ko`pgina xalqlar harakatli o`yinlarning mazmuni tomonlar qushlar, 
hayvonot olami bilan bog`liq («G`ozlar va oq qushlar», «Bo`ri va 
cho`pon», «Tulki va tovuqlar» rus xalqi o`yinlariga taalluqli: 
«Cho`pon», «Oq terakmi, ko`k terak», «Chavandoz», «Qirqtosh», 
«Mushuk va sichqonlar» va h.k.o‘zbek o`yinlariga xos). 
Mehnatga taqlid qilish harakatli o`yinlari, ko`rinishi bo`yicha, juda 
erta jismoniy tarbiya vositasi kabi obyektiv hayotiy manba sifatida 
qo`llana boshlanganligi aniq. Binobarin, jamiyatni rivojlantirish bilan 
o`ziga xos va mos talablar paydo bo`la boshladi, ya’ni harakatli 
o`yinlarni boshqacha shakllariga o`tkazish hayajonliroq Yana ham 

---

9 
jonliroq o`tkazilishi to`g`ri keldi. 
1.3
 
HARAKATLI O`YINLARNI TARBIYAVIY,