Standartlashtirish va normalar. Pedagogik o‘lchovlarda shkalalarning asosiy turlari. Sinov o‘lchovlari natijalarini masshtablash

Reja:

1. 
   Standartlashtirish va normalar. Pedagogik o‘lchovlarda shkalalarning asosiy turlari. Sinov o‘lchovlari natijalarini masshtablash.
   
2. 
   Z-shkalasini konvertatsiya qilish orqali olingan standart ballar shkalasi.
   
3. 
   Testologiya fanining metodologiyasi Muhokama predmeti sifatida tinglovchilarni tayyorlash sifati.
   
4. 
   Talabalar tayyorlash sifatini baholashning zamonaviy yondashuvlari.
   

Ta'lim jarayonida testlar fan sohasini va ushbu fan sohasi o'z ichiga olgan konstruksiyalarni o'lchash uchun ishlatiladi. O`quvchining bilim darajasini, uning bilim, ko`nikma, malaka, kompintentligini shakllanish darajasini bevosita ko`rish mumkin emas: o`qituvchi ularni faqat bilvosita (savol-javob, kuzatish, topshiriqlarni bajarish orqali) ko`rishi va o`lchashi mumkin.

Bunday o‘lchash natijasida chiqarilgan xulosalar asosida esa biron-bir shaxs yoki tashkilot (masalan, o‘qituvchi, ta’lim muasasasasi, ish beruvchi) tomonidan ma’lum bir qarorlar (masalan, diplom berish yoki bermaslik, o‘qishga yoki ishga qabul qilish yoki qilmaslik va hokazo) qabul qilinadi.
Qabul qilingan qarorlar asosli bo'lishi uchun testdan chiqarilgan xulosalar ham haqiqiy (asosli) bo'lishi kerak.
Validlik. Validlik tushunchasi bir-biri bilan chambarchas bog'liq, ammo ular turli narsalarni anglatadi. O'lchov haqiqiy bo'lmasdan ishonchli bo'lishi mumkin. Biroq, agar o'lchov haqiqiy bo'lsa, u odatda ishonchli bo'ladi.
Validlik nima? Validlik usuli o'lchash uchun mo'ljallangan narsani qanchalik aniq o'lchashini anglatadi. Agar tadqiqot yuqori asoslilikka ega bo'lsa, demak u jismoniy yoki ijtimoiy dunyodagi real xususiyatlar, xususiyatlar va o'zgarishlarga mos keladigan natijalarni beradi.
Validlik bu test sifatini belgilovchi asosiy tushunchadir. Validlik deganda test maqsadiga asoslangan test natijalaridan olingan xulosalarning ilmiy va empiric jihatdan asosliligi tushuniladi.
Demak test natijalari asosida chiqarilgan xulosalar va shu hulosalar asosida chiqarilgan qarorlalga asoslsngan bo’lmog’i tushuniladi.
Misol uchun. Chet tilidagi B1 (pastki o'rta) darajasidagi matnlarni o'qish va tushunish bilan bog'liq testlarni yaxshi o'tkazgan talaba B2 (o'rta o'rta) darajasidagi matnlarni ham tushunadi, degan xulosaga Har qanday testdan oldin test o'tkazish uchun mas'ul shaxslar yoki tashkilotlar test bilan bog'liq bir nechta jihatlarni aniqlashlari kerak:
- biz qanday maydon (domen) va tuzilmalarni o'lchamoqchimiz? Ushbu domenlar va tuzilmalar nimani o'z ichiga oladi?
- Test natijalari qanday qo'llaniladi?
- ishlatmoqchi bo‘lgan test topshiriqlarimiz aynan biz o‘lchamoqchi bo‘lgan domenni va konstruktlarni o‘lchaydi deyishimiz uchun qanday ilmiy tadqiqot mavjud?
- Biz foydalanmoqchi bo'lgan test ob'ektlari biz o'lchamoqchi bo'lgan maydon va konstruktsiyalarni aniq o'lchashiga qanday ilmiy dalillar mavjud?



Sinov natijalaridan qanday foydalanamiz?


Testdan oldin aniqlanishi kerak bo'lgan jihatlar
Misol uchun, ingliz tilida so'zlashmaydigan abituriyentlar ingliz tilida so'zlashadigan universitetga hujjat topshirishgan. Universitet qabul komissiyasi abituriyentlarni qabul qilishdan oldin ularning ingliz tilida ma’ruza tinglashga, ilmiy adabiyotlar bilan ishlashga, kurs ishlari yozishga, professor-o‘qituvchilar bilan muloqotga qay darajada tayyorligini baholashi kerak.
Buning uchun universitet abituriyentlarning ingliz tilidagi ilmiy matnlarni tinglash va oʻqish, ilmiy mavzular boʻyicha oʻz fikrlarini ogʻzaki va yozma shaklda ifodalash, shuningdek, abituriyentlarning til darajasiga qoʻyiladigan minimal talablarni belgilash qobiliyatini baholovchi test Testini taqdim etishi kerak boʻladi. va ushbu minimal talablarga javob beradiganlarni tanlang.
Bunday test natijalari universitetga qaysi abituriyent ingliz tilida o'qishga tayyor ekanligi haqida asosli xulosalar chiqarish imkonini beradi. Agar universitet abituriyentlarga ingliz tili grammatikasi imtihonini topshirsa, bunday test abituriyentlarning ingliz tili grammatikasi qoidalarini bilish darajasi haqida xulosa chiqarish imkonini beradi, lekin abituriyentlarning ilmiy matnlarni tushunishi yoki ilmiy mavzularda o‘z fikrlarini bildira olishitekshirishda inobatga olinmaydi.
Yana bir misol: agar bo‘lajak infarmatika o’qituvchilarini tayyorlaydigan ta’lim muassasasi o‘quvchilarning mutahasislik kursidan kursidan so‘ng egallagan bilim darajasini baholamoqchi bo‘lsa, ular uchun mutahasislik kursidan tekshirishga qaratilgan test o‘tkazish maqsadga muvofiq bo‘ladi. til.
Demak, tekshirish natijasida chiqarilgan xulosalar qay darajada ishonshli va asosli bo‘lishi tekshirish maqsadiga bog‘liq bo‘lib, bir vaziyatda ishonchli xulosa chiqarish imkonini beruvchi tekshirish boshqa holatda bunday imkoniyatni bermasligi mumkin.
Testdan olingan xulosalarning to'g'riligini aniqlashda testning maqsadi asosiy rol o'ynaydi. Agar bir xil test turli maqsadlarda, turli xulosalarga kelish va turli qarorlar qabul qilish uchun ishlatilsa, testning har bir qo'llanilishidan olingan xulosalar asosli bo'lishini ta'minlash kerak.
Yuqorida ko'rganimizdek, test odatda qandaydir qaror qabul qilish uchun ishlatiladi, ya'ni test natijalariga ko'ra talabalar, o'qituvchilar va hatto ta'lim uchun muhim qarorlar qabul qilinadi. Ushbu qarorlar to'g'ri bo'lishi uchun asosli natijasida chiqarilgan xulosalar ishonchli bo'lishi kerak.
Xulosalarni to'g'ri deb aytish uchun bizga dalil kerak. Ushbu dalillar quyidagilar bo'lishi mumkin:
- test mazmuniga oid dalillar;
- test topshiruvchilari tomonidan test topshiriqlarini bajarish jarayoniga oid dalillar;
- testning ichki tuzilishiga oid dalillar;
- testning boshqa o'zgaruvchilar bilan aloqasiga asoslangan dalillar;
- test natijalari bilan bog'liq dalillar.
Ushbu dalillar validasiya jarayonida to'planadi.