Natijaviy miqdor bu tajriba maqsadidan kelib chiqib aniqlangan miqdor. Biz shuningdek bu miqdorni bog’langan miqdor deb ham ataymiz.
Koplab statistik tajribalarning maqsadi bir yoki bir necha ozgaruvchilar tasirini aniqlash hisoblanadi. Bu ozgaruvchilar odatda bir moljallangan tajribada omillar deb ataladi. Omillar miqdoriy va sifat bilan ajratilib ular sonli va sonli bo’lmagan turlari bilan farqlanadi. Misol uchun, biz reaksiya sifatli omil jinsi tasirini tadqiq qilishimiz mumkin SAT baholariga sifatiy o’zgaruvchi hisoblangan jins omilining ta’sirini o’rganmoqchimiz. Boshqacha aytganda SAT baholari bilan erkak va ayol o’rtacha ballarini taqqoslashimiz mumkin. Biz shuningdek chakana savdoda umumiy sotuv hajmiga miqdoriy omil - savdo vakillari sonining chakana sovdo firmalari umumiy sotish hajmiga ta’sirini o’rganmoqchimiz. Ko’p hollarda bizni qiziqtirayotgan omillar soni ikki va undan ortiq bo’ladi. Masalan biz maosh olib ishlovchilarning miqdorini va ijarachilarning daromadining sifat omilini aniqlashimiz mumkin.
Omillar butajriba o’tkazuvchini qiziqtirayotgan natijaviy o’zgaruvchiga ta’sir etuvchi o’zgaruvchilardir. Miqdoriy omillar raqamlar bilan olchanadi, sifat omillari esa raqamlar bilan olchanmaydi.
Bosqichlar omillarning tajribada olchanadigan qiymatidir.Sifat omillarining bosqichlari raqamlar bilan olchanadi. Masalan, ayol va erkaklarning jinsi darajasi va shimol, janub, g’arb va sharqning joylashuv darajasidir. Miqdori omillar darajasi ozgaruvchining raqam qiymatlari bilan ozlashtiradi. Har bir kompaniyaning savdo xodimlari soni har bir tashkilotdagi maosh oluvchilarning soni va GPA ning oily maktab tizimi miqdoriy omillarni namoyish qiladi.
