Сунъий интеллект

14- Ma’ruza.
FREYMLI MODELLAR
REJA:
1. Freymlar
2. Freym mundarijalari
3. Freymlarni qo‘llashga misol

1. Freymlar
Freym- bu qandaydir standart situatsiya uchun mo‘ljallangan ma’lumotlarni deklarativ keltirilishidir. Freymlarni tarmoq ko‘rinishida ko‘rsatish mumkin. Unda yuqori tabaqalar ularning ma’nosini namoyish etadi va xar qanday sharoitda chin qiymatga ega bo‘ladi. Pastki tabaqa konkret informatsiya bilan to‘ldirilgan slotlar bilan to‘ldiriladi. Xar bir slotni shart-sharoitining ta’siri bo‘ladi. Freymlarni quyidagi konstruksiya bilan ifodalash mumkin:
F=[,…]
F-freym nomi
ri-slot nomi
vi-slotning qiymati.
Freymlar sistemalarida informatsion qidiruv sistemalari bilan boglangan. Agar, sharoit muammoga, bir freym javob bera olmasa, u holda bunday tarmoq boshqa freymni o‘z ichiga olib 2-freym, bu muammoga javob beradi. Freymlarni asosiy turlari ko‘rib chiqamiz:
1. Bazali tip. Berilgan predmetni juda zarur ob’ektlarini o‘z ichiga oladigan freym. Lekin xolatini o‘zgartirganda yana yangi freymlarni qo‘rishga to‘gri keladi.
2. Ierarxik strukturaga ega bo‘lgan freymlar sistemasi. Ierarxik strukturaning ayrimligi atributlar xaqidagi informatsiya yuqori bosqichda joylashgan bo‘lib, past tabaqadan xamma freymlar bilan bogliq bo‘ladi.
3. Freymli sitemalarda xulosalarni chiqarish. Freymli sistemalarda uch turdagi xulosa chiqarish bosqichi ishlatiladi.
1.O‘xshash qoidalar to‘plamini aniqlay oladigan, ham qoidalar to‘plamiga o‘zgartirish kiritishda yoki qoidalar o‘rtasidagi munosabatlarni aniqlashda foydani bo‘ladigan qoidalar moduliga asoslangan ES larni bilimlar bazasini xosil qilishda to‘sqinlik qiladi.
2. Uzunligi bir jinsli ko‘p xollarda, bilimlarni, xar xil turlari bir qatorda tasvirlashga majbur qiladi va oqibatda sistemalarning bilimlari zaiflashadi.
Freymlar–ekspert sistemalarning bilimini ko‘rsatishning keng tarqalgan formalaridan biridir. Freym o‘zini slot yacheykalari to‘plamidan iborat struktura kabi ko‘rsatish mumkin. Xar bir slot nomdan va unga biriktirilgan nomdan iborat. Qiymat ma’lumotlar, protseduralar, boshqa komppyuterga yuboriladigan ma’lumotlardan iborat bo‘lishi mumkin, yoki bo‘sh bo‘lishi mumkin.
Bunday ko‘rinish analogli modellashtirish, bir xil turdagi aloqali sohasini yozish va x.k.lar uchun juda qulaydir.