T c sakarya üNİversitesi Sİyasal biLGİler faküLtesi İKTİsadi DÜŞÜnce tariHİnde sanayi devriMİ: geçMİŞten güNÜMÜze biTİrme çalişmasi
Yüklə 1,01 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
27 BÖLÜM 2: SANAYİ DEVRİMİNİN DÖNEMLERİ VE SANAYİ DEVRİMİNİN TÜRKİYE CMHURİYETİ EKONOMİSİNE ETKİLERİ 2.1 Birinci Sanayi Devrimi Sanayi Devrimi, insanlık tarihinin ikinci büyük dönüm noktası olmuştur. Sanayi Devrimi ile Batı toplumlarının yaşam biçimi hızlı değişim aşamasına girmiştir. Bu nedenle Sanayi Devrimi dönemi, ilk ve tek başarılı gelişim ve sınırsız nüfus artışının arttığı bir ekonomik büyüme örneği olarak kabul edilmektedir. İlk çağlarda insanlar avcılıkla uğraşmış ve yakaladıkları hayvanları yiyerek hayatta kalmışlardır. Daha sonra avcılık ve toplayıcılığa geçmiş ve hayvan yetiştirmeye başlamışlardır. Toprağı işlemeyi öğrendikleri için artık yerleşik hayata geçmişdiler. Bu da tarım sektöründe çok ciddi bir atılıma ve tarım çağının başlamasına neden olmuştur. Yani tüketim aşamasından üretim aşamasına geçiş yaşanmıştır diye biliriz. (Anonim, 2017) Sanayi devriminin ilk yıllarında insanlar yaşamlarına alıştıkça çevrelerinde olup bitenleri anlamaya çalışarak ekonomi alanı incelemişlerdir. Birnevi insanlar bu dönemde doğa olaylarını gözlemleyerek, astronomi biliminin ortaya çıkmasına birnevi tam anlamıyla destek olmuşlardır. 11. yüzyılda barutun ve Çin pusulasının icadı ve İtalya'da Reform ve Rönesans Hareketleri ile bilimsel ilerlemeler kaydedilmiştir 15. yüzyıl Sanayi devriminin ilk ortaya çıktığı İngiltere başta olmak üzere tüm toplumları büyük ölçüde etkilemiştir. (Aksoy, 2016) İlk sanayi devrimi 1712'de Thomas Newcome tarafından buhar makinesinin icadıyla başlamıştır. Buhar makinesi 1760 yılında geliştirilmeye başlanılarak ve nihayet 17. yüzyılın sonunda dokuma tezgâhında kullanıma hazır hale getirilmiştir. Buhar makinesinin icadı ile demiryolları ve mekanik ürünler tanıtılmıştır. Artık küçük atölyeler, fabrikalar kurulmaya, üretim daha hızlı ve kolay yapılmaya başlanılmıştır. Birinci sanayi devrimi sırasında buhar makinesinin icadı ile tarımsal üretimden sanayi üretimine geçiş gerçekleşmiştir. Artık üretimde fiziksel enerji kullanımına son verilmiş ve makine kullanımı başlamıştır. James Watt, tarafından buhar motorunu icatı ile Sanayi devrimi başlamıştır. Artık mekanik üretim başlamış ve buhar motorlarının deniz gemilerine uyarlanmasıyla elde edilen üretim uluslararası ticarete dönüşmüştür. Sanayide tarımda üretim hızla gelişmiştir. Üretim tarzında meydana gelen değişiklikle insanların hayatta 28 kalma süreleri uzamış böylece sayısal anlamda nüfusta da artış olmuştur. Sanayileşme gelişmeye başlayınca kişi başına düşen milli gelirde artmıştır. Sanayi devrimi ilk defa İngiltere’de ortaya çıkmıştır. Sanayi devrimi fabrikalaşmayı bunun sonucunda da makineleşmeyi ortaya çıkarmıştır. Sanayi devrimiyle iktisadi büyüme anlamında bir artış meydana gelmiştir. Batılı ülkelerin ve dolayısıyla bu ülkelerde yaşayan insanların refah düzeyi sürekli artmıştır. Sanayi Devrimi ile birlikte nüfus artışı yaşayan insanların hayatta kalma süreleri uzamıştır. Sanayi Devrimi ile birlikte insan emeği daha özgür hale gelmiş, lordlar ve aristokratlar ortadan kalkarak ve toprakların yeni sahipleri burjuvaziler olmuştur. (Ansal, 1999) 18. yüzyılın sonunda İngiltere'de bilim ve teknolojinin gelişmesine sanayileşme adı verilmişyit. Buhar makinesinin makinelere montajı ile üretime başlanılmıştır. 1733 yılında John Kay, daha fazla iplik gerektiren mekik adı verilen bir cihazla dokuma tezgahlarının üretimini hızlandırmıştır. 1766 yılında Hargreaves eğirme makinesini bulmuştur. 1769 yılında Richard Arkwright su gücüyle çalışan ip eğirme makinesini bulmuştur. Samuel Crompton eğirme katırı adlı makineyi bulmuştur. Bu da dokumacılığın İngiltere’de gelişmesini sağlamıştır. 1765 yılında James Watt buhar makinesini icat etmiştir. Bu yüksek basınçlı buhar motoru, trenlerin ve çok ağır yüklerin buharla çalışmasına yol açmıştır. (Arzu, 2004) Yüklə 1,01 Mb. Dostları ilə paylaş:
|