T. Malikov O. Olimjonov moliya

Nogironlik bo’yicha pensiya 
mehnat qobiliyati doimiy yoki uzoq 
muddatda 
yo’qotilganda tayinlanadi. Bu pensiyaning miqdori mehnat 
qobiliyatining yo’qotilish darajasiga (nogironlik guruhiga), nogironlik 
sabablariga, mehnat staji va ish haqining darajasiga bog’liq. 
Nogironlik pensiyalari belgilangan tartibda I va II guruh 
nogironlari deb topilgan shaxslarga tayinlanadi (2011 yil 1 yanvardan 
keyin nogironlikning III guruhi belgilangan shaxslarga, shu jumladan, 
takroriy tibbiy ko’rikdan o’tkazilgandan so’ng nogironlikning III guruhi 
belgilangan shaxslarga nogironlik pensiyasi tayinlanmaydi va 
to’lanmaydi, Chernobil halokati oqibatida III guruh nogironligini olgan 
shaxslardan tashqari. Istiqbolda mamlakatimizda III guruh nogironlari 
uchun ham nogironlik pensiyalarini tayinlash rejalashtirilmoqda). 
Sog’lig’ini yoki mehnat qobiliyatini yo’qotganlik darajasiga qarab, 
nogironlikning uch guruhi aniqlanadi. 
Nogironlik sabablari va guruhlari, shuningdek nogironlik 
boshlangan vaqt va nogironlikning qancha muddatga belgilanishi 
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tasdiqlaydigan ular 
to’g’risidagi Nizom asosida ishlovchi tibbiy-mehnat ekspert 
komissiyalari (TMEK) tomonidan aniqlanadi. 
Mehnatda mayiblanganda yoki kasb kasalligiga uchraganda 
beriladigan nogironlik pensiyalari ish stajidan qat’i nazar, tayinlanadi. 
Umumiy kasallik tufayli beriladigan nogironlik pensiyalari nogironlik 

---

boshlangan paytga qadar qonunchilikda belgilangan ish stajiga ega 
bo’lgan taqdirda tayinlanadi. 20 yoshga to’lgunga qadar umumiy 
kasallik tufayli ish 
davrida yoki ishlash to’xtatilganidan keyin nogiron 
bo’lib qolgan shaxslarga pensiyalar ish stajidan qat’i nazar tayinlanadi. 
Mehnatda mayiblanganda yoki kasb kasalligiga uchraganda 
beriladigan nogironlik pensiyasidan umumiy kasallik tufayli beriladigan 
nogironlik pensiyasiga o’tkazilganda zarur staj nogironlik dastlab 
belgilangan vaqtdagi yoshga qarab aniqlanadi. 
I va II guruh nogironlariga nogironlik pensiyasi uchun 
— 
pensiyani hisoblash uchun qabul qilinadigan o’rtacha oylik ish 
haqining 55 foizi, biroq yoshga doir eng kam pensiyaning 100 foizidan 
kam 
bo’lmagan miqdorda pensiyalarning bazaviy miqdorlari 
belgilanadi. Pensiyani hisoblash tartibi fuqarolarning yoshiga doir 
pensiyasini hisoblash kabi amalga oshiriladi. Pensiya tayinlash uchun 
talab qilinadigandan ortiq ish stajining har bir 
to’liq yili uchun nogironlik 
pensiyalarning bazaviy miqdorlari I va II guruhlar nogironlariga 
nogironlik pensiyalari 
— pensiyani hisoblash uchun qabul qilinadigan 
o’rtacha oylik ish haqining 1 foiziga oshiriladi. Mehnatda mayiblanish 
yoki kasb kasalligiga chalinish oqibatida I va II guruhlar nogironlariga 
nogironlik pensiyasining bazaviy miqdori nogironlik bo’yicha pensiya 
tayinlangan kunda qonunchilikda nazarda tutilgan ish staji mavjud 
bo’lganda oshiriladi. 
Pensiya tayinlash uchun etarlicha ish 
stajiga ega bo’lmagan 
umumiy kasallik oqibatidagi I va II guruh nogironlariga nogironlik 
pensiyasi bor stajga mutanosib miqdorda tayinlanadi va uning miqdori 
I guruh nogironlariga nogironlik pensiyalari uchun 
— yoshga doir eng 
kam pensiyaning 100 foizidan hamda II guruh nogironlariga nogironlik 
pensiyalari uchun 
— yoshga doir eng kam pensiyaning 50 foizidan 
kam 
bo’lmasligi lozim. 
Nogironlik pensiyasi nogironlik belgilangan (aniqlangan) davr 
mobaynida o’rnatiladi.