Tafakkur ziyosi
Yüklə 4,15 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
TABIIY VA ANIQ FANLAR
LOYIHA METODI O‘QUVCHILARDA AXBOROT KOMPETENTLIGINI SHAKLLANTIRISHNING ISTIQBOLLI YO‘NALISHI SIFATIDA Abror Amrullayevich Qarshiyev – o‘qituvchi, Jizzax davlat pedagogika instituti. Annotatsiya: Maqolada manbalar tahlili asosida axborot kompetentlik tushunchasi mazmun va mohiyati hamda tuzilmasi o‘rganilib, shu asosda axborot kompetentlik uchun umumiy o‘rta ta’lim maktab yuqori sinf o‘quvchisiga xos ishchi ta’rif qabul qilingan hamda axborot kompetentligi tuzilmasi tavsifi keltirilgan. Axborot kompetentlikni shakllantirishda loyiha metodidan foydalanish haqida fikr yuritilgan. Аннотация: В статье исследуются содержание, сущность и структура понятия информационной компетентности на основе анализа источников, на основании которого принимается конкретная должностная инструкция по информационной грамотности для старшеклассников и описание структуры информационной компетентности. Рассмотрено использование проектного метода в формировании информационной компетентности Abstract: The article examines the content, essence and structure of the concept of information competence on the basis of an analysis of sources, on the basis of which a specific job description for information literacy for high school students and a description of the structure of information competence are adopted. The use of the design method in the formation of information competence is considered. Kalit so‘zlar: kompetensiya, kompetentlik, axborot kompetentlik, axborot – komunikatsiya texnologiyalari, loyiha metodi, maktab. Ключевые слова: компетенция, компетентность, информационная компетенция, информационные и коммуникационные технологии, проектный метод, школа. Keywords: competence, competence, information competence, information and communication technologies, project method, school. O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “2017-2021 yillarda O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha Harakatlar strategiyasini kelgusida amalga oshirish chora-tadbirlari to‘g‘risida” gi 2017-yil 15-avgustdagi № 5024-sonli Farmoyishida mamlakatimizda ta’lim tizimini tubdan isloh qilish, innovatsion texnologiyalarni joriy etish, uzluksiz ta’lim tizimini yanada takomillashtirish, sifatli ta’lim berish orqali yoshlarning har tomonlama yetuk, ma’naviy, intellektual, estetik va jismoniy jihatdan komil inson bo‘lib yetishishlari, pedagog xodimlarning yuqori malakaga ega bo‘lishlari, ilg‘or xorijiy tajribalarni ta’lim tizimiga joriy etish orqali ta’lim samaradorligiga erishish bilan bog‘liq qator muhim yo‘nalishlar belgilab berilgan. Davlat ta’lim standartlarida qayt etilgan kompetentli mutaxassis tayyorlash maqsadi ta’lim mazmunigina emas, o‘zlashtirish vositalari va ta’limni tashkil qilish jarayonini ham o‘zgartirishga olib keladi. Ko‘p narsani biladigan, lekin hech bir foydali ishni amalga oshira olmaydigan o‘qituvchining jamiyatga ham, o‘ziga ham foydasi tegmaydi. Shu sababli o‘quv faoliyatidan ko‘zlangan asosiy pirovard maqsad – faoliyatni amalga oshirishga yordam beradigan kompetensiyalarni shakllantirish va kompetentlikni rivojlantirish. Ta’lim tizimida o‘tgan asrning 60 yillarida 1 Хуторской А.В. Ключевые компетенции как компонент личностно-ориентированного образования // Народное образование. –2003.- №2.С.58-64. yangi tadqiqot yo‘nalishi bo‘lgan kompetentli yondashuvning vujudga kelishi hamda xorijiy pedagogik va metodik manbalarda paydo bo‘lgan «kompetentlik» va «kompetensiya» tushunchalari aslida o‘zaro chambarchas bog‘liq tushunchalar bo‘lib, odatda kompetentlikning oshishi kompetensiya doirasining kengayishiga olib keladi va kompetensiya doirasining kengayishi kompetentlik darajasining oshishi zaruratini ta’minlaydi. Tadqiqotchilar “kompetentlik” va “kompetensiya” tushunchalariga turlicha ta’rif berishgan. Masalan, A.V.Xutorskoyning fikricha: “Kompetensiya shaxsning muayyan predmet va jarayonlarga nisbatan o‘zaro chambarchas bog‘liq hamda samarali faoliyat yuritish uchun zarur bo‘lgan bo‘lgan xususiyatlar (bilimlar, ko‘nikmalar, malaka, faoliyat yuritishi usullari) yig‘indisidir; kompetentlik esa – insonning faoliyat predmetiga nisbatan shaxsiy munosabatini o‘z ichiga oluvchi muayyan kompetensiyaga ega ekanligidir 1 . A. V. Xutorskoy kompetentlik tushunchasiga ta’rif berganda shaxsning nafaqat kasbiy tajribasini, balki uning bilim doirasi kengligini ham nazarda tutadi, ya’ni ushbu masalaga kengroq yondashadi. Binobarin, kompetenlikka ega bo‘lish – muayyan bilimlar va muayyan tavsiflar (fazilatlar) ga ega yoki muayyan holatdan xabardor bo‘lish demakdir; kompetensiyaga |