National University of Uzbekistan Volume 4 | NUU Conference 3 | 2023 Quality education – the foundation of Uzbekistan's development Sifatli ta’lim – O‘zbekiston taraqqiyotining poydevori 279 May 6, 2023 https://nuu.uz/ Republican Scientific and Practical Conference tatbiqisiz tasavvur qilib bo‘lmaydi. Ta’limning muvaffaqiyati esa tashkil etilgan
o‘quv faoliyatining har bir o‘quvchi shaxsiga, uning ijtimoiy taraqqiyotiga qo‘shgan
hissasi bilan belgilanadi. Bu mas’uliyatli vazifani, ayniqsa, bugungi kunda psixologik
xizmatsiz amalga oshirish qiyin. Qolaversa, bolalarni maktab ta’limiga tayyorlashda,
o‘quv topshiriqlarini takomillashtirishda, o‘quvchilarni u yoki bu kasbga
yo‘naltirishdagi o‘ziga xos individual psixologik xususiyatlarini va qiziqishlarini
aniqlashda, ularning o‘z-o‘zini anglashlarida, o‘quv jarayoni, o‘quvchilar jamoasi,
o‘quvchi-o‘qituvchi faoliyati bilan bog‘liq barcha muammolarni bartaraf etish
yo‘llarini izlashdagi psixolog olimlarning bugungi yutuqlari haqida etarli dalillar
mavjud. Masalan, I.V.Dubrovina tadqiqotlarida psixologik xizmatni tashkil etishdagi
nazariy va amaliy jihatlarning asoslanishi, L.I.Bojovichning o‘quvchi shaxsi va uning
maktab yoshidagi shakllanish bosqichlarini psixologik tasniflovchi empirik
ma’lumotlari, A.G.Asmolovning o‘quvchi faoliyati va ustanovka uyg‘unligini izohlab
beruvchi tadqiqotlari, D.I.Feldshteynning ontogenezda rivojlanuvchi shaxs ijtimoiy
taraqqiyotining psixologik qonuniyatlarini ochib berishga qaratilgan qator ilmiy-
tadqiqiy ko‘rsatmalari, E.A.Klimovning o‘quvchini kasbga yo‘naltirishdagi
individual
uslubni
o‘zida
mujassamlashtirgan
psixologik
ishlanmalari,
V.S.Merlinning o‘quvchi shaxsidagi individual va sotsial tipik xususiyatlar
psixologiyasini izohlab berishga qaratilgan asarlari, E.G‘.G‘ozievning ta’lim
muassasalaridagi psixologik xizmat vazifalarini qayd etishga bag‘ishlangan
ko‘rsatmalari, M.G.Davletshinning O‘zbekistondagi psixologik xizmatning bugungi
holati va vazifalarini talqin qilishga qaratilgan ilmiy-amaliy fikr-mulohazalari,
G‘.B.SHoumarovning Xalq ta’limi tizimida psixologik xizmatning joriy etilishi bilan
bog‘liq yangiliklar, muammolar va echimlarga bag‘ishlangan nazariy-ilmiy va
ijtimoiy-amaliy ahamiyatga molik fikrmulohazalari, Sh.R.Barotovning ta’limda
psixologik xizmat amaliyotiga bag‘ishlangan ilmiy tadqiqot natijalari,
B.R.Qodirovning O‘zbekistondagi iqtidorli va iste’dodli bolalarni tanlash va
tarbiyalashga qaratilgan qator nazariyilmiy va amaliy-uslubiy asarlari shular
jumlasidandir. Ayniqsa, bugungi kunda o‘zbekistonlik psixologlar guruhi tomonidan
“O‘zbekiston Respublikasi xalq ta’limi tizimida psixologik xizmat, xalq ta’limi
tizimida ishlaydigan psixologlarning malakasini oshirish va ularning attestatsiyasi
haqidagi Nizom”ning ishlab chiqilishi va uni Xalq ta’limi vazirligi tomonidan
tasdiqlanishi O‘zbekistondagi psixologik xizmat tizimining rasmiy tarzda
“jonlanishi” va taraqqiy etib borishi uchun muhim ijtimoiy
ahamiyat kasb etadi. Tabiiyki, ushbu “Nizom” ta’lim
muassasalarida tatbiq etilajak psixologik xizmat tizimining asl