Teleradioeshittirishda uzatish va qabul qilish qurilmalari

 
 

---

160
11. RADIOQABUL QILISH QURILMALARI RADIOCHASTOTA 
KUCHAYTIRGICHLARI
 
11.1. Radiochastota kuchaytirgichlari haqida umumiy tushunchalar
Yuqori chastotali signallarni kuchaytirish uchun xizmat qiladigan elektron 
qurilmalar 
radiochastota 
kuchaytirgichlari 
deb 
ataladi. 
Radiochastota 
kuchaytirgichlari qabul qilinadigan chastota radiosignalni kuchaytirishni amalga 
oshiradi. RChK qabul qilgichda eng muhim funksiyalarni bajaradi: 
Birinchidan, RChK o‘z shovqinlar sezilarsiz qo‘shilganida qabul qilinadigan 
radiosignallarning kuchaytirilishini ta’minlashi kerak. Bu bilan qabul qilgichning 
real sezgirligi yaxshilanadi. Uning yaxshilanishi uchun qabul qilgichning kirishida 
kam o‘z shovqinlariga va bo‘lishi mumkin katta quvvat bo‘yicha kuchaytirish 
koeffitsientiga ega bo‘lgan kaskadlardan foydalanish zarur.
Ikkinchidan, kirish zanjirlari bilan birgalikda tashqi polosali qabul qilish 
kanallari bo‘yicha tanlovchanlik va antenna zanjirini qo‘shni radioqabul qilish 
qurilmalariga halaqitlarni hosil qilishi mumkin bo‘lgan o‘z geterodini signalini 
kirishidan himoyalashni ta’minlaydi. 
RChKda kuchaytirish asboblari sifatida tranzistorlar (bipolyar va maydoniy), 
yugurma to‘lqin lampalari, tunnel va parametrik diodlar va boshqalar ishlatiladi. 
Ayrim kuchaytirish asboblari (bipolyar tranzistorlar) katta kirish va chiqish 
o‘tkazuvchanligiga ega ekanligi tufayli, ularni to‘g‘ridan-to‘g‘ri tanlovchan 
zanjirga ulash ularni kuchli shuntlanishiga va kuchaytirgichning kuchaytirish va 
tanlovanlik xossalarini yomonlashishiga olib kelishi mumkin. Shuning uchun bu 
o‘tkazuvchanliklarning shuntlash ta’sirini kuchsizlantirish uchun tanlovchan 

---

161
zanjirni kuchaytirish asbobining chiqishiga va keyingi kaskadning kirishiga to‘liq 
bo‘lmagan ulash amalga oshiriladi (11.1- rasm). 
11.1- rasm. Tanlovchan zanjirni kuchaytirish asbobining chiqishiga va keyingi 
kaskadning kirishiga to‘liq bo‘lmagan ulash