Teleradioeshittirishda uzatish va qabul qilish qurilmalari

Nisbiy fazaviy modulyatsiyalangan signallarni detektorlash 
NFMn signallarni detektorlash ikkita usullarda – fazalarni taqqoslash usuli 
(nokogerent qabul qilishni ta’minlaydi) va qutblarni taqqoslash usulida (kogerent 
qabul qilishni ta’minlaydi) amalga oshirilishi mumkin. 
Fazalarni taqqoslash usulida
teskarish ishlash manbalari generator va 
ChFAQS kechiktirish liniyasiga almashtiriladi, u bitta diskret elementning 
davomiyligiga signalni kechiktirishni amalga oshiradi (13.27- rasm). Fazoviy 
detektorda qabul qilingan va oldingi signallarning fazalarini taqqoslash amalga 
oshiriladi. HQQ chiqish signalini shakllantirish FMn signal qabul qilgichidagi kabi 
amalga oshiriladi. Binobarin, bu sxemada tayanch kuchlanishi sifatida qabul 
qilingan signal ishlatiladi, u holda teskari ishlash paydo bo‘lmaydi. 

---

208
13.27- rasm. NFMn signal qabul qilgichining tuzilish sxemasi: fazalarni 
taqqoslash usuli 
Qutblarni taqqoslash usulida qabul qilgich ikkita qismlar - FMn signallar 
qabul qilgichi va nisbiy detektordan tashkil topadi (13.28- rasm). FMn signallar 
qabul qilgichida signallarni detektorlashda teskari ishlash ro‘y beradi. Qabul 
qilgich chiqishidan signal nisbiy detektorning TQ taqqoslovchi qurilmasiga 
beriladi. TQning ikkinchi kirishiga qabul qilgichning oldingi chiqish signali 
beriladi. Bitta diskret elementga signalni kechiktirishni kechiktirish liniyasi amalga 
oshiradi. TQda ikkita elementlarning qutblarini taqqoslash bo‘lib o‘tadi va chiqish 
signali shakllantiriladi.
13.28- rasm. NFMn signal qabul qilgichining tuzilish sxemasi: qutblarni 
taqqoslash usuli 
 
Chiqish signalining diskret elementini shakllantirish, quyidagi qoida 
bo‘yicha amalga oshiriladi: agar har ikkala signallarning qutblari mos tushsa, u 
holda musbat qutbli 
u
2
(«1») signal shakllanadi, agar qutblar mos tushmasa, u 

---

209
holda manfiy qutbli 
u
1
(«0») signal shakllanadi. Teskari ishlash ham joriy, ham 
oldingi signallarning qutbini o‘zgartiradi, u holda u TQning ishlashiga ta’sir 
etmaydi.