Tema: Mektepge shekem tálimde mashqalalı tálimdi shólkemlestiriw basqıshları. Kirisiw

Juwmaqlar
Juwmaq etip aytqanda, mashqalalı tálim delingende, oqıtıwshı (pedagog ) rag'barligida mashqalalı jaǵday júzege keltirilib, usı mashqala studentlerdiń aktiv ǵárezsiz iskerligi nátiyjesinde bilim, kónlikpe hám ilmiy tájriybelerdi dóretiwshilik ózlestiriw hám intellektual iskerlikti rawajlandırıwǵa múmkinshilik beretuǵın tálim procesin shólkemlestiriw názerde tutıladı. Sonıń menen birge, mashqalalı oqıtıwdıń mánisin oqıtıwshı (pedagog ) tárepinen studentlerdiń oqıw jumıslarında mashqalalı jaǵdaynı payda etiw hám oqıw wazıypaların, máselelerin hám sorawların sheshiw arqalı jańa bilimlerdi ózlestiriw boyınsha olardıń biliw iskerligin basqarıw quraydı. Bul bolsa bilimlerdi ózlestiriwdiń ilimiy-izertlew usılın júzege keltiredi. Sonday etip, mashqalalı oqıtıwdıń wazıypası oqıwshılar tárepinen bilimler sisteması hám intellektual hám de ámeliy xızmetleri usılların nátiyjeli ózlestiriwge xamkorlik qılıw, olarda jańa jaǵdayda alınǵan bilimlerdi dóretiwshilik qóllaw mamanlıǵın ónim qılıw, biliw, bekkemlewge oqıw hám tárbiya máselelerin sheshiwi bolıp tabıladı.
Oqıw procesiniń ámeliy analitik mashqalası oqıtıwdıń ayriqshalıǵın belgilew múmkinshiligin ashadı. Mashqalalı oqıtıwdıń mánisi tálim alıwshı tárepinen ózlestiriwi kerek bólegi informaciyalardı oqıtıwshınıń arnawlı uyımlastırıwınan ibarat esaplanadi.
Mashqalalı oqıtıwdı tashkil etiwdiń birinshi shárti oqıw Informaciyalarınıń rawajlanıwlasıp barıwı sisteması bolıp tabıladı. Mashqalalı oqıtıwdıń ekinshi shártida mashqalalı oqıtıw ámelge asıriladı hám ol jaǵdayda informaciyanıń oqıw wazıypasına ótkeriliwi waqtında onı sheshiw usılın tańlaw múmkinshiligi názerde tutıladı. Mashqalalı oqıtıwdıń úshinshi shárti talim alıwshınıń subektiv poziciyasi, olardıń biliw maqsetlerin ańlap etiwi hám qarar qabıl etiwi, máseleni hal qılıw ia nátiyjeni qolǵa kirgiziw ushın ózleriniń ixtiyorida bolǵan qurallardı bahalay biliwi bolıp tabıladı. Mashqalalı oqıtıwǵa tiykarlanǵan oqıw shınıǵıwların ótkeriw metodikası ol jaǵdayda qollanılatuǵın metodlardı tiykarlab beriwdi talap etedi. Bunda : Dóretiwshilik, bólekan-dóretiwshilik evristik, informaciyalardı mashqalalı bayan qılıw, informaciyanı mashqalalı baslaw arqalı bayanlaw tiykarǵı metodlar esaplanadı. Mashqalalı tálim texnologiyasınıń tiykarǵı maqseti bilim alıwshılardıń ǵárezsizligi hám aktivligin asırıw, oylawın rawajlandırıw, ózlestirilgen bilimlerdiń ámeliyatqa qollanıw etiliwin kúsheytiwden ibarat. Pedagogikalıq -psixologiyalıq ádebiyatlarda mashqalalı tálimdiń ilimiy-na-zariy tiykarları haqqında gáp barǵanda, onı tálim metodı, Principi yamasa bólek sistema dep esaplaw jaǵdayları ushraydı. Mashqalalı tálimdi qanday atawdan qaramastan, onıń tiykarǵı ózgesheligi - bilim alıwshınıń intellektual aktivligin asırıw, ǵárezsiz dóretiwshilik izertlew, ózi ushın jańa bilim, kónlikpe hám ilmiy tájriybelerdi jańalıq ashishdan ibarat. Zamanagóy pedagogikalıq texnologiyalar tiykarında tálim procesi islengennen bilim iyelewdiń bir qansha bir-birine baylanıslı bolǵan basqıshları ámeldegi bolıp, tayın bilimlerdi oqıwshı -studentler sanasına jetkiziw, yadlaw, yadta saqlaw, qayta yadlaw, sóylep beriw, jazba ańlatıw sıyaqlı jaǵdaylar biliw, túsiniw dárejesin ańlatadı.