Termiz davlat universiteti botanika kafedrasi

Ishni bajarish tartibi. Olma poyasining tuzilishini o’rganish uchun 2-3 yillik olma 
novdasini olib, ko’ndalang kesik tayyorlanadi. Kesiklar tik va fiksirlangan materiallardan 
olinadi.agart doimik preparatdan foydalanilsa, uning yog’ochlik qismi hujayralarning 
po’sti kizil va po’stloqning tirik xujayralari ning po’sti esa ko’k rangda ko’rinado’i. 
Mikroskopda kuzatish bilan kuyidagi to’qima hujayralarining xilma-xilligiga e’tibor beramiz. 
Kesikning tashqi tomoni qo’ng’ir rangli bir necha qavatpo’kak qatlami bilan o’ralgan bo’ladi. 
Undan ichkari qismida tarelkasimon shaklida qalin po’stli kollenxima ko’zga tashlanadi. So’ngra 
po’stloq parenximasi va endoderma joylashgan. Bu to’qima tarkibida juda ko’plab kraxmal 
ko’rinadi. Agar yod yoki kaliy yodid eritmasidan bir oz ta’sir ettirilsa, endoderma qavatidagi 
kraxmal donachalari ko’k rangga bo’yaladi. Endoderma ostida qizil rangli kalin po’stli yirik 
xujayralar joylashib, bular pertsikl-lub tolalardir. 
Floema zonasida ham mayda lub tolalari uchraydi. Lekin kelib chiqishiga ko’ra bular kambiy 
maxsuloti bo’lganligi uchun ular ikkilamchi hisoblanadi. Ikkilamchi floemaning o’rta 
qismidan o’zak kismidan o’zak nurlari kesnb o’tgan bo’lib, ular bir qator hujayralardan 
tashkil "toigan. Uzak nurlari po’stloq bilan o’zak kismini bir-biri bilan boglaydi, tirik 
to’qimalarni oziqlantaiadi va havo bilan ta’minlaydi. O’zak nurlyri radial holatda floema 
qavtdan to o’zak qismigacha yetib keladi. Shu sababli ular ular radial nurlar deb ham nomlanadi. 
Ikxilamchm floema bilan yog’ochlik qism orasida kambiy- meristema to’kimasi chjlashgan. 
Bir necha qavattga kambiy poyada ko’ndalangiga. uzunchok hujayralar yig’indisidan iborat. 
Hujayra po’sti ustida yupka sellyulozali quyuq protoplazmali bitta yirik mag’izli-yadroli 
bo’lib, aktiv bo’linuvchi meristemadir. Kambiyning bo’linish aktivlpgp fasllarga qarab har xil 
darajada bo’ladi.