Termiz davlat universiteti mikroiqtisodiyot

Ish joyi	1-natija	Chetlanish	2-natija
Chetlanish
Birinchi	6000	Q1500	3000	-1500
Ikkinchi	4510	Q10	3510	-990

Endi har bir ish joyi uchun oʻrtacha chetlanishni hisoblaymiz.

Birinchi ish joyi uchun:
Oʻrtacha chetlanish = 0,5(1500 soʻm)+0,5(1500 soʻm)=1500 soʻm
Ikkinchi ish joyi uchun:
Oʻrtacha chetlanish =0,99(10 soʻm)+0,01(990 soʻm)=9,9+9,9=19,8 soʻm.
Demak, birinchi ish joyidagi tavakkalchilik, ya’ni kutiladigan yoʻqotish, ikkinchi ish joyidagiga qaraganda koʻproq. Nima uchun deganda, birinchi ish joyidagi oʻrtacha chetlanish 1500 soʻm, ikkinchi ish joyidagi oʻrtacha chetlanish 19,8 soʻmdan ancha koʻp.
Amaliyotda oʻzgaruvchanlikni, ya’ni chetlanishni oʻlchash uchun bir-biridan farq qiladigan ikkita mezon ishlatiladi. Birinchisi, dispersiya boʻlib, u haqiqiy natijadan kutiladigan natijani ayrilganining oʻrtacha oʻlchovi miqdori kvadratiga teng, ya’ni: ,
bu yerda -dispersiya; - mumkin boʻlgan natija; - kutiladigan natija; - i-natijaning ehtimoli.
Standart chetlanish (oʻrtacha kvadratik chetlanish ham deyiladi), bu dispersiyadan olingan kvadrat ildizga teng, ya’ni: , -standart chetlanish.
Birinchi ish joyi uchun: dispersiya:
.
Standart chetlanish soʻm.
Xuddi shunday yoʻl bilan ikkinchi ish joyi uchun dispersiya, ya’ni soʻm) soʻm )=9900 soʻm.
Standart chetlanish esa soʻm.
Ikkala mezon ham bu yerda bir xil vazifani bajaradi, gap ularning qaysi biri foydalanishda oʻngʻayligida. Koʻrinib turibdiki ikkala holda ham ikkinchi ish joyi birinchiga qaraganda kamroq tavakkalchilikka (yoʻqotishga) ega.