Termiz Muhandislik Texnologiya Instituti Sirtqi bo’lim Konchilik elektromexanika yo’nalishi 23as guruhi talabasi Rashidov Bekzodning Dinshunoslik fanidan tayyorlagan mustaqil ishi

Mavzu: 
Roshid xalifalar hukmronligi davridagi
islohotlarning mohiyati Ummaviylar va Abbosiylar
hukmronligi davrida dinga munosabat
•
Arab xalifaligi – barcha hokimiyat Muhammad (s.a.v.) ning o‘rinbosarlari
(xalifalar) qo‘lida to‘plangan davlat (632–1258). Unda Ummaviylar (661–750) 
va Abbosiylar (750–1258) sulolalari hukmronlik qilgan. Movarounnahr
tomon yurishlar. Arablar Movarounnahrga dastlab uni bosib olish uchun
emas, balki Islom dinini yoyish jihatdan tayyorgarlik ko‘rish, mahalliy
hukmdorlarni sinash maqsadida yurish qiladilar. Movarounnahrga ilk bor
hujum- lar 654-yilda Maymurg‘ va 667-yilda Chag‘oniyondan bosh- lanadi. 
Manbalarda qayd etilishicha, bu davrda Xorazm arablar tomonidan ikki
marotaba talon-toroj etilgan. 

---

•
Narshaxiyning yozishicha, 673-yilning kuzida xalifa Muo- viya I (661–680) 
farmoni bilan Ubaydulloh ibn Ziyod Amu- daryodan kechib o‘tib, Buxoro
hududiga bostirib kiradi. Poy- kand va Romitonni egallab, Buxoro hukmdori
qo‘shinlarini yengadi va o‘z foydasiga sulh tuzib, bir lak (yuz ming) dirham 
hajmida tovon undiradi. Tovondan tashqari arablar to‘rt ming asir, qurol, 
kiyim-kechak, oltin va kumush buyumlardan iborat ko‘p o‘ljalar bilan Marvga
qaytadilar. Yo‘l-yo‘lakay arablar Termiz shahrini egallaydilar.
•
VIII asr boshlarida arablar Movarounnahr hududini to‘liq bosib olishga
kirishadilar. Xurosonga noib qilib tayinlangan Qutayba ibn Muslim 
arablarning Movarounnahrga harbiy yurishiga boshchilik qiladi. Qutayba
harbiy yurishni 705-yilda Balx viloyati atrofl arini zabt etishdan boshlaydi. Tez
orada Chag‘oniyon hokimi jangsiz taslim bo‘ladi. Qutayba qiyin- chilik bilan
Poykandni egallab, Buxoro tomonga yo‘l oladi va 709-yilda Buxoroni
egallaydi.

---