Tez özetleri Astronomi ve Uzay Bilimleri Anabilim Dalı

ULVİ GÖKAY NURALOĞLU

Danışman : Prof.Dr. Namık Kemal Öztorun

Anabilim Dalı : İnşaat Mühendisliği

Programı : Yapı Mekaniği

Mezuniyet Yılı : 2009

Tez Savunma Jürisi : Prof.Dr. Namık Kemal Öztorun

Prof.Dr. S.Feyza Çinicioğlu

Prof.Dr. Fahriye Kılınçkale

Prof.Dr. Ali Malik Gözübol

Yard.Doç.Dr. Turgay Çoşgun

Helisel Merdivenlerin Yapı İle Üç Boyutlu Olarak Etkileşimi

En önemli yapı elemanlarından biri olan merdivenlerin, statik ve betonarme hesapları, proje mühendisliği yapan pek çok meslektaşımızın uygulamada en çok güçlük çektiği konulardan biridir. Bu konuya okullarda pek değinilmemesi ve şimdiye dek ülkemizde yayınlanan çoğu eserde ele alınmamış olması, güçlüğü doğuran ana nedenlerin başında gelmektedir.

Çok katlı yapılarda merdivenlerin kesit tesirleri, merdivenlerin binaya mesnetlendiği sınır şartlarına, merdivenin geometri ve malzeme özelliklerine binanın kat sayısına, binanın ve merdiven komponentlerinin rijitlik oranına ve ait oldukları katlara göre değişmektedir. Genellikle ilk ve son katlardaki kesit tesirleri ara katlardaki kesit tesirlerine göre farklıdır. Yaklaşık el hesapları için çıkartılmış olan formülasyonlarda merdivenler yapıdan bağımsız olarak incelenmektedir. Tasarım ise momentler ve kesme kuvvetleri esas alınarak yapılmakta, merdivenlerin yatay ve eğik komponentlerinin düzlem içi gerilmeleri ihmal edilmektedir. Gerçekte merdiven komponentlerinin eksenel (düzlem içi) gerilmeler sıfır olmayıp, sınır şartlarına bağlı olarak çekme veya basınç değerleri alabilmekte, dolayısıyla diğer kesit tesirleri birçok parametreye bağlı olmakta ve merdiven bina ile etkileşimli olarak çalışması sonucunda ortaya çıkmaktadır. Bu durumda en gerçekçi yaklaşımın merdivenin yapı ile birlikte ve üç boyutlu olarak analiz edilmesi düşünülebilir. Sonlu elemanlar yöntemini kullanarak bu tür bir analizi gerçekleştirmek mümkündür.

Bu çalışmada helisel merdivenlerin yapı ile olan etkileri incelenmiştir. Söz konusu yapı ile ilgili olarak merdivenli-merdivensiz, rijit-elastik temel, ve farklı kat sayıları gibi alternatifler uygulanarak çok sayıda bilgisayar modeli hazırlanmıştır.