Tálim bilimlendiriw sistemasında kompyuter texnologiyalarınan paydalanıw

 
 
6.7. Kompyuter tarmaǵi arqalı grafiklerdi usiniw 
Kompyuter tarmaǵi arqalı grafiklerdi usiniwda házirgi kúnde barshe kórinisler 
eki formatta GIF hám JPEG formatlarinda usinilmaqta. Úshinshi raqib PNG 
formati, brauzerlerdiń qollap quwatlaniwi ushın gúrespekte. 
GIF
(Graphics Interchange Format) ti Web tiń tradisialiq formati dep ataw 
múmkin. Ol Web- brauzerler qollap-quwatlaǵan birinshi format bolǵan hám 

---

136 
házirgi waqıttada webtiń tiykarǵı grafika formati bolıp kelmekte. Onıń qásiyetleri 
tómendegilerden ibarat: 
- 256 dan artiq bolmaǵan reńi qollap-quwatlaydi(kem bolıwı múmkin hám 
kóbinshe sondayda bolıwı kerek);
- reńler politrasinan paydalanip; 
- LZW usılı boyınsha informaciyanı joǵaltiwlarsiz tiǵizlawdan paydalanıladı 
(bul usil PKZIP arxivatorinda qollanilatuǵin tiǵizlawǵa uqsas hám binabarin, GIF- 
fayllar keyinshelik jane qiailmaydi); 
- qatarlar ara jayiwdi qollap-quwatlaydi; 
- aǵimli format esaplanadı, yaǵniy súwretti kórsetiw ushın onı ala baslaw 
waqtında baslanadi; 
-Palitradaǵi reńlerdiń bárine barine shaffof atributin belgilewge imkan beredi, 
bul shaffob dep atalatuǵin GIF lerdi tayarlawda qollaniladi; 
-bir fayllarda bir neshe kórinislerdi saqlaw imkanina iye, bul animatsiya 
qilinǵan GIF бу анимация қилинган GIF lerdi tayarlawda qollaniladi; 
-faylga at qoyiw , kórinislerdi kórsetiw arasinda uslanip qalıwdi orinlaw hám 
basqalarǵa imkan beretuǵin faylǵa basqarıwshı bloklardı qyiw imkaniyatin qollap 
quwatlaydi. 
Endi bolsa usı qasiyetlar nelerge alıp keliwi múmkinligi tuwirisinda bir az 
tusinik berip ótemiz. GIF 256 dan kóp bolmaǵan reńdi qollap-quwatlaydi, bul 
bolsa GIF- formatinda saqlanatuǵin bárshe kórinisler usı shegara sheńberinde qisiw 
ushın (túrli dástúrlar buǵn túrlishe erisedi)reńler muǵdariniń keneyiwine aytiladi.
Bul jerden bolsa juwmaq kelip shiǵadi, eger reńleri bir birine jaqin ótetuǵin hám 
seziw qiyin bolǵan reń túrleri bar jaqsi fotosúwretti alsaq, ol ózgerttirilgennen soń 
spati páseyedi, túsler sezilmeytuǵin boladı hám pútin fotosúwretti GIF-formatinda 
saqlaw hám bárshe reń túrlerin saqlaw shárt bolsa, qosımsha imkaniyatlardı 
qollawǵa tuwrı keledi. Misali, fotosúwretke qandayda bir badiy filtrdi qollaw hám 
onı súwretke aylandiriw yaki ton beriwdi qollaw múmkin. Suwretler hám 
sizilmalardı bul formatta saqlawda hesh qanday mashqalalar joq, olar ádette jaqsi 
sqiladi hám kóp reńlerdi óz ishine almaydi. 

---

137