Топлу Азярбайъан Республикасы Президенти йанында



Yüklə 3,76 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə2/45
tarix06.05.2017
ölçüsü3,76 Mb.
#16982
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   45

ƏDƏBİYYAT 

1.  Qarayev A.H. Müasir Azərbaycan dilində Avrоpamənşəli leksik alınmalar. Bakı, 

ADU nəşri, 1989, 95 s. 

1.  Xudiyev. N. Azərbaycan ədəbi dilinin sovet dövrü. Bakı: Maarif. 1986 

2.  Yaqubova. T. Azərbaycan mətbuat dilində alınmalar. (990-2000), Bakı, 2008 

3.  Блумфилд. Л. Язык. М, 1968 

4.  Реформатский . А. А. Введение в языкознание.М,1955 

5.  Xəlilov. B. Müasir Azərbaycan dilinin leksikologiyası. Bakı, 2008 

6.  Cəfərov. S. Müasir Azərbaycan dili. II, hissə, Bakı, 1982 

7.  Рахимов. Т. Китайские элементы в современном уйгурском языке. Словаръ. 

Изд. Наука, Москва, 1970 

8.  Kazımov. İ. Karluq qrupu türk dillərinin terminoloji leksikası. Türk dillərinin  

tarixi-müqayisəli leksikologiyası məsələləri, II c. Bakı, 2008 

9.  Zeynalov. F. Türkologiyanın əsasları. Bakı, 1981 

10. Kazımov. İ. Müasir türk dillərinin müqayisəli leksikası. II cild. Bakı, 2010 

11. Şükürova. T. Azərbaycan və özbək dillərində müstəillik dövründə termin 

yaradıcılığının əsas meyilləri. Bakı. 2010 s. . 118 

12. Yusifov. M. Türkologiyaya giriş. Bakı. 2001 

 

RƏHMAN QULİYEV 

A REVIEW OF BORROW VOCABULARY OF MODERN TURKIC 

LANGUAGES 

 

SUMMARY 

The article is about the borrow lexicon in modern Turkic languages. Researching 

the development of dynamics of borrow lexical units the author investigated from which 

languages they were taken. It is learned from the result of investigation that in the 

independence years the borrow lexicon are specially borrowed from English to the 

Turkic languages. The most part of these borrowings are the terms. The different 

scientific literature was used in the writing of the article. 

 

РAХМАН КУЛИЕВ 

ОБЗОР ЗАИМСТВОВАНЫЙ ЛЕКСИКИ В СОВРЕМЕННЫХ  

ТЮРКСКИХ ЯЗЫКАХ 

 

РЕЗЮМЕ 

Статье о заимствование лексики в современных тюркских языках. Исследуя-

развитие  динамики  лексических  единиц  автор  исследовализ  каких  языков  они 

были заимстованы. Из результатов расследования понятно, что в годы независи-

мости  заимствование  лексики  в  тюркских  языках  заимствованы  из  английского 

языка.  Большая  часть  из  этих  заимствований  являются  термины.  Различная 

научная литература была использована в написании статьи. 

 

Rəyçi: Nizami Cəfərov 

            professor 


Filologiya  məsələləri – №02, 2016 

 

10



SEVDA AĞAYEVA  

Bakı  Slavyan Universiteti 

Email: sevda@rambler.ru 

 

V.SKOTTUN “AYVƏNHƏU” ROMANINDA İŞLƏNMİŞ LATIN DİLİ SÖZ, 



İFADƏ VƏ CÜMLƏLƏRİN DÖVRÜN MİLLİ-TARİXİ KOLORİTİNİN 

YARADILMASINDA ROLU VƏ  ONLARIN TƏRCÜMƏ PROBLEMİ 

 

Açar sözlər:  latın dili, milli-tarixi kolorit, nizamnamə,  əcnəbi sözlər,  şərhlər, 

mətndaxili izahat 

Ключевые  слова:  латинский  язык,  национально-исторический  колорит, 

иностранные слова, объяснения, устав, внутритекстовое объяснение. 

Key words:  latin, national-historical background, rules, foreignisms, commentaries, 

intra-textual explanation 

 

Məlumdur ki, zamanın, yerin koloritini yaratmaq üçün müıllif bir çox vasitələrdən 



istifadə edir. Bu məqsədlə V.Skott “ayvənhəu” romanında həmin effektə nail olmaq 

üçün çoxlu əcnəbi sözlər, o cümlədən böyük miqdardalatın dilindən olan sız və cümlələr 

işlətmişdir. Bunun səbəbi nədir?  

Məlumdur ki, latın dili (Lingua Latina) qədim hind-avropa yazılı dillərindən biri 

olub hal-hazırda da Malta Ordeni, şəhər-dövlət Vatikan və qismən Roma-katolik 

kilsəsinin dilidir. Roma imperiyasının çiçəklənditi dövrdə romalılar Aralıq dənizi 

ətrafını, Avropanın böyük bir hissəsini,  şimali Afrikanı  işğal, hətta  İngiltərəyə  də iki 

dəfə yürüş etmişdilər. IV əsrdə “İncil“latın dilinə tərcümə olunmuş və bundan sonra o, 

latın dilindən bir çox dillərə  tərcümə olunmuşdur. Avropada latın dili uzun müddət 

kilsələrdəki moizələrin dili olmuşdur. İngiltərədə indi də kilsələrin birində dini moizə və 

ibadət latın dilində aparılır. 

Latın dili digər dillərin qrammatikası  və qrammatik kateqoriyalarının 

formalaşmasına kömək etmişdir. Hazırda tibbdə, xüsusilə anatomiya, əczaçılıq, 

biolgiya, botanika, zoologiyada işlənən  terminlərin  əksəriyyəti latın sözləridir. 

V.Skottun “Ayvənhəu“ romanında təsvir olunan hadisələrin baş verdiyi zamanda 

İngiltərədə belə bir mənzərə var idi. Bəs V. Skottun “Ayvənhəu“ romanında latın 

dilindən kimlər və hansı  məqsədlə istifadə edirlər? Romanda latıncanı birinci olaraq 

V.Skottun öz dilindən, sonra isə Prior Aymer, ordenin qrossmeystri (başçısı) Bomanuar 

və rahib Tukun dilindən eşidirik: It was to his person, such as we have described him, 

that the Prince addressed his imperious to make place for Isaac and Rebecca. 

Athelstane, utterly confounded at an order which the manners and feelings of the times 

rendered so injuriously insulting, unwilling to obey, yet undetermined how to resist, 

opposed only the vis inertiae to the will of John; and without stirring or making any 

motion whatever of obedience, opened his large grey eyes, and stared at the Prince with 

astonishment...(6). Tərcüməsi:  Şahzadə Con üzünü məhz Atelstana tutaraq İsaak və 

Rebekkaya yer vermək üçün sıxlaşmağı amiranə bir tərzdə tələb edirdi. O zamanlar və o 

vaxtın anlamına görə  təsəvvüredilməz dərəcədə  təhqiramiz sayılan belə bir əmrdən 

özünü itirən Atelstan şahzadənin əmrinə riayət etmək istəmirdi, lakin necə müqavimət 

göstərməyi də  qət edə bilmədiyindən yalnız heç bir cavab verməməklə, özünü 

eşitməməzliyə vurmaqla kifayətləndi, əmrə tabe olmaq üçün heç yerindən tərpənmədən 



Filologiya  məsələləri – №02, 2015 

 

11



qonur rəngli gözlərini geniş açaraq təbəssümlə, gülüşdoğuran bir tərzdə  şahzadəyə 

baxdı. Lakin səbrsiz  şahzadə güləcək halda deyildi. (3, 83) vis inertiae  ətalətin gücü, 

burada isə inadkarlıq mənasında işlənmişdir, tərcümədə ayrıca sız şəklində  öz ifadəsini 

tapmasa da, cümlənin ümumi anlamında əks olunmuşdur. 

Bu və digər misallardan görünür ki, V. Skott   dövrünün ziyalıları kimi latın dilini 

mükəmməl bilirdi, bu təbiidir, çünki V.Skott hüquqşünas idi, indinin özündə  də 

universitetlərin tibb, biologiya, filologiya, hüquq və s. fakültələrində latın dili tədris 

olunur.  

Romanda latın dili sözlərini işlədənlərdən ikinci  Kopmanhurst ibadətxanasının 

rahibi, üçüncüsü Prior Aymer, dördüncüsü benediktçilər ordeninin başçısı Bomanuardır. 

Kopmanhurst ibadətxanasının rahibinin adı rahibdir, meşədəki kiçik və  tənha 

ibadətxana  əslində onun özü və normanların zülmündən qaçaraq meşələrə  sığınmış 

qaçaq-quldur üçün bir əlaqə yeridir. 

Romanda nəql olunur ki, Aşbidə cəngavərlərin turniri keçiriləndən sonra  turnirin 

qalibi və onun seçdiyi gözəllik-məhəbbət kraliçasının  şərəfinə  şahzadə Con  böyük 

ziyafət verir, orada Recinald Fron de Bef, Morris Valdemar, Brayən de Buagilber, 

Moris de Brasi, prior Aymer, çox sayda norman zadəganları ilə birlikdə qalib tərəfdən 

yalnız Sedrik Saks və Nahazır ayaması ilə tanınan Atelstan iştiorak edirlər. Ziyafətdə 

sonuncu iki nəfərin yeməkdən  əvvəl  əllərini qurulamaları, yemək tərzləri, geyimləri, 

Hasting döyüşündə  məğlub olmaları  məsxərəyə qoyulur, bütün bunlara baxmayaraq 

həmin iki nədər ziyafəti də qalib kimi tərk edir, çünki Sedrik Saks ziyafətə sahiblik edən 

şahzadə Connun yox, onun qadaşı  Şirürək ləqəbi ilə tanınan Riçardın  şərəfinə badə 

qaldırır. 

Turnirdə qardaşının Fransada həbsdən qurtulub vətənə döndüyünü xəbərini alan 

şahzadə Con ziyafətdən sonra tərəfdarlarını başına toplayaraq hansı yolla olursa-olsun 

qardaşı Riçardın öz qanunu taxt-tacına yiyələnməsini əngəlləmək yollarının axtarışında 

ikən orada Recinald Fron de Bef, Brayən de Buagilber, Moris de Brasi Sedrik Saks, qızı 

Robena, nökər və qulluqçuları, eləcə də təsadüfən yolda götürdükləri yəhudi İsaak, qızı 

Rebecca, nökər və qullqçuları, turnirdə yaralanmış Vilfred Ayvənhəunu əsir götürürlər. 

Burda hər kəsin özümün marağı var:  Moris de Brasi zorla Rovenanı özünə arvad edib 

onun mal-mülkünə yiyələnmək, Brayən de Buagilber  yəhudi İsaakın qızı Rebekkanın 

namusuna toxunmaq, atasından böyük məbləğdə pul almaq, Recinald Fron de Bef isə öz 

qəsrində yer verdiyi üçün onlardan yer haqqı almaq niyyətindədir. Lakin Loksli və Qara 

Tənbəl ayamalı  cəngavər də öz xilas tədbirlərini davam etdirirlər.  Əvvəlcə Qurt və 

Vambanın dilindən yazılmış bir məktubu qəsrə göndərirlər. Məktub müəllifləri qəsrdəki 

cəngavərləri döyüşə çağırır və  əsirləri qeydsiz-şərtsiz azad etməyi tələb edirlər.  Bu 

zaman məlum olur ki, nəinki sadə kütlə, cəngavərlərin, zadəganların  əksəriyyəti 

tamamilə savadsızdır, yazıb oxuya bilmirlər. Recinald Fron de Bef, Brayən de 

Buagilber, Moris de Brasi göndərilən tələbi redd edir və əlavə olaraq əsirlərin etirafını 

qəbul eməsi üçün ora bir  keşiş göndərilməsini istəyirlər.Təlxək Vamba keşiş libası 

geyinir, Pax vobiscum! (Sizə sülh, əminamanləq arzulayıram!) (3, 207) deməklə özünün 

latın dili bilgisini oradakılara nümayiş etdirir və qəsrə daxil olur,  burada da eyni sözləri 

təkarlamaqla (p.207) qəsrdəkilərə başa salır ki, əsirlərin ölümqabağı etirafını  qəbul 

etmək üçün gəlib. Orada ağası Sedrik Saksla  görüşür, onunla palrarını  dəyişir və onun 

yerinə  əsir qalır. Sedrik Saks qəsrdən çıxaraq oranı mühasirə edənlərə qoşulur. Qəsrə 

girib-çıxmaq latın dilindən bir neçə  kəlmənin hesabına  əldə edilir. Təlxək Vamba  



Filologiya  məsələləri – №02, 2016 

 

12



Recinald Fron de Beflə mükaliməsində latın dilində bir neçə  kəlmə  işlətməklə ona 

özünün keşiş olduğuna inandırır: ‘Who and whence art though, priest?’ said he. ‘Pax 



vobiscum,’ reiterated the Jester, ‘I am a poor servant of St Francis, who, travelling 

through this wilderness, have fallen among thieves, (as Scripture has it,) quidam viator 



incidit in latrones, which  thieves have sent me unto this castle in order to do my 

ghostly office on two persons condemned by your honourable justice.’ ‘Ay, right, 

‘answered Fron-de-Boeuf; ‘and canst thou, Holy Father, tell me the number of those 

banditti?’ ‘Gallant sir,’ answered the Jester, ‘nomen illis legio, their name legion’. ‘Tell 

me in plain terms what numbers there are, or, thy cloak and cord will ill protect thee’. 

‘Alas!’ said the supposed friar, ‘cor meum eructavit, that is to say I was like to 

burst with fear! But I conceive they may be – what of yeomen – what of commons, at 

least five hundred men.’ (2, 208) Tərcüməsi:  - Rahib, kimsən, haradansan? – deyə 

soruşdu. 

Pax vobiscum, – deyə yenə də həmin salamı təkrar etdi. 

- Müqəddəs fransiskan ordenindən kasıb bir rahibəm, yolla meşədən keçərkən  

quldurların əlinə keçdim. Müqəddəs “İncil”də  deyildiyi kimi, quidam viator incidit in 



latrones, onlar məni bura göndərdilər ki, sizin hörmətəlayiq ədalətinizlə ölümə məhkum 

etdiyininz iki nəfərlə bağlı öz müqəddəs vəzifəmi yerimə yetirim. 

- Hə, düz deyirsən, müqəddəs ata, bəs deyə bilməzsən ki, orada nə qədər quldur 

var idi? – Frn de Bef soruşdu. 

- Hörmətli cənab, - təlxək cavab verdi, - nomen illis legio, yəni o sayda olan 

dəstəyə legion deyirlər.  

- Mənə aydın şəkildə de görüm, neçə nəfərdirlər, yoxsa sənin nə rahib libasın, 

nə də qurşağın canını qurtara bilər. 

- Əfsuslar olsun! – yalançı təlxək cavab verdi, - Cor meum eructavit, yəni az  

qalmışdı ki, qorxudan bağrım çatlaya! Ancaq mənim fikrimcə, yomen, adi 

adamlar və qaçaq-quldurla birlikdə, ən azı, beş yüz nəfər olardı (3, 256).  

Qiyafəsini dəyişmiş  təlxək Vamba  Pax vobiscum!(Sizə sülh, əminamanlıq 

arzulayıram!) deməklə  nəinki Recinald Fron-de-Befə, hətta ağası Sedrik Saks və 

Atelstana özünün keşiş olduğuna inandıra bilir. (p.209) Bütün bunlar  romanda təsvir 

olunan hadisələrin baş verdiyi dövrdə dini-xürüfatın gücünü, din xadimləri üçün latın 

dili bilgisinin nə  qədər vacib olduğunu göstərir, çünki  xristianların müqəddəs kitabı 

“Incil” hələ ingilis dilinə  tərcümə olunmamışdı. Məsələ burasındadır ki, bu romanda 

latın dilinin əsas və mükəmməl biliciləri Prior Aymer və Benediktçilər Ordenin başçısı 

Bomanuar sayılmalıdır. Prior Aymer əlindən alınmış əmlakının geri qaytarılmasını tələb 

edir, bundan sonra  dəlisov rahibin söhbətə müdaxiləsi vəziyyəti gərginləşdirir, Prior 

Aymer yüksək ruhani rütbəsini latınca danışması ilə ilə nümayiş etdirir, onun 

Kopmanhurst ibadətxanasının dəlisov rahibi ilə ağızlaşmasını V.Skott belə təsvir edir: 

The yeomen separated the incensed priests, who continued to raise their voices, 

vituperating each other in the bad Latin, which the Prior delivered more fluently, and 

the Hermit with the greater vehemence. The Prior  at length recollected himself 

sufficiently to be aware that that he was compromising his dignity, by squabbling with 

such a hedge priest as the Outlaw’s chaplain, and being joined by his attendants, rode 

off with considerably less pomp, and in much more apostolical condition, so far as 

worldly matters were concerned, than he had exhibited before his rencounter (p. 292). 


Filologiya  məsələləri – №02, 2015 

 

13



Tərcüməsi: Yomenlər bu iki qəzəblənmiş keşişi br-birindən araladılar, buna 

baxmayaraq, onlar ucadan bir-birini təhqir edir, sınıq salxaq latın dilində söyüşürdülər, 

ancaq Aymerin latıncası daha səlis, rahibinki isə  səlis olmasa da, ifadəli idi. Nəhayət 

Aymerin yadına düşdü ki, qaçaqların kapellanı ilə bu cür ağız-ağıza verməsi onu 

hörmətdən salır, ona görə  də monax yoldaşlarını çağırıb  əvvəlki qaydada yox, 

təmtəraqsız, keşişə yaraşan tərzdə yola düşdü. (3, 361). 

Romandakı hadisələrin baş verdiyi dövrdə latın dili Avropada mühüm rol 

oynaıyırdı, beləki bütün Avropa dövlətləri səlib yürüşlərinə  cəlb olunmuşdu, ayrı-atrı 

yerlərdə yaranmış cəngavər ordenlərinin nizamnamələri latın dilində yazılırdı ki, bütün 

Avropa əhli onları oxuya bilsin. Bu, benediktçiləroOrdeninin başçısı Luka Bomanuarın 

Templstou monastrının başçısı Konrad Mont Fitçet ilə mükaliməsində, Brayən de 

Buagilberlə sorğu-sual etməsi və yəhudi qızı Rebekkanın cadugərlikdə ittiham olunaraq 

mühakiməsi prosessində bariz şəkildə müşahidə olunur. Məsələn, Bomanuar Konraddan 

ordenlərinin nizamnaməsinin  qırx-beşinci maddəsində belə yazıldığını deyir, ancaq onu 

izah etmir: ‘Why are you mute?’ continued the Grand Master. “Is it permitted to me to 

reply?’ answered the Preceptor, in a tone of the deepest humility, although by the 

question he only meant to gain an instance’s space for arranging his ideas.  

‘Speak, you are permitted’, said the Grand Master – ‘speak, and say, knowest thou 

the capital of our holy rule, De commilitonbus of Templi in sancta civitate, qui cum 

misserrimis mulieribus versantur, propter oblectationem carnis?’ (2, 313) Tərcüməsi: - 

İcazə verirəm, danış; de görüm bizim müqəddəs  nizamnamənin De commilitonbus of 



Templi in sancta civitate, qui cum misserrimis mulieribus versantur, propter 

oblectationem carnis fəslini bilirsənmi?(Ordenin latın dilindəki nizamnaməsinin bu 

bəndinin tərcüməsi romanın sonunda belə verilmişdir:  Ordenimizin cəngavərlərinin 



müqəddəs  şəhərdə öz ehtiraslarını söndürmək üçün ən pozğun qadınlarla  əlaqədə 

olduğuna dair fəsli). Bomanuar məhkəməni davam etdirdikcə öz ordeninin 

nizamnaməsinə istinad edir. Orada yazılanları hamıı bilməsə  də preseptoriyaların 

başçıları onu tam şəkildə bilməli idilər, buna görə də Bomanuar nizamnamənin müvafiq 

maddələrini sadaladıqda ingilis dilində onların izahatını vermir: ‘…If we could suppose 

it otherwise, think not rank, valour, high repute, or any earthly consideration, should 

prevent us from visiting him with punishment, that the evil thing might be removed, 

even according to the text, Auferte malum ex vobis. For various and heinous are the acts 

of transgression against the rule of our blessed Order in this lamentable history. First, he 

has walked according to his proper will, contrary to capital thirty-three, Quod mullus 

juxta propriam voluntatem incedat. Second, he hath held communication with an 

excommunicated person, capital fifty-seven, Ut fratres non participent cum 

communicatis, and therefore hath a portion in Anathema Maranatha. Third, he hath 

conversed with strange women, contrary to the capital, Ut fratres non conversantur cum 



extraneis mulieribus. Fourth, he hath not avoided the last rule of our renowned Order

Ut fugiantur oscula, the soldiers of the Cross ate brought into a snare.’... He paused.  A 

low murmur went through the assembly. Some of the younger part, who had been 

inclined to smile at the statute De osculis fugiendis, became now grave enough, and 

anxiously waited what the Grand Master was next to propose. (2, 322) Tərcüməsi: 

...Əgər ayrı cür düşünsəydik, onun rütbəsini, göstərdiyi igidlikləri, yüksək nüfuza malik 

olduğunu, yaxud digər xidmətlərini nəzərə almasayadıq, onda bu şəri kökündən çıxarıb 

məhv etmək üçün heç nə bizə mane ola bilməzdi. Hətta müqəddəs kitabda deyilir ki, 


Filologiya  məsələləri – №02, 2016 

 

14



Auferte malum ex vobis, yəni iblisi aranızdan çıxarmaq lazımdır. Biz bu təəssüf doğuran 

hadisədə ordenimizin müqəddəs nizamnaməsinə qarşı bir sıra cinayətlərin  edildiyini 

görürük. Birincisi, otuz üçüncü  bənddə deyilənlərin  əksinə olaraq, o, özbaşına bu işi 

görmüşdür, quod mullus juxta propriam voluntatem incedat, yəni heç kəs özbaşına 

hərəkət etməməlidir.  İkincisi,  əlli yeddinci bənddə deyilir: Ut fratres non participent 

cum communicatis, yəni kilsədən üz döndərmiş bir şəxslə intim əlaqəyə girmişdir; buna 

görə də Anathema Maranatha –da payı var, yəni ordendən qovulmağa və lənətlənməyə 

layiqdir. Üçüncüsü, həmin bənddə deyilir: Ut fratres non conversantur cum extraneis 

mulieribus, yəni cəngavər qardaşımız yad ölkənin qadınları ilə ünsiyyətə girməməlidir. 

Bunun ziddinə olaraq Buagilber tanış olmadığı qadınla söhbər etmişdir. Dördüncüsü, o, 

həmin qadını öpməkdən imtina etməmişdir, xeyr, çox güman ki, özü qadından 

öpülməyə icazə verməyi xahiş etmişdir. Ordenimizin nizamnaməsinin son bəndinə  Ut 



fugiantur oscula, the soldiers of the Cross are brought into a snare. yəni öpməkdən 

imtina etmək – bu da müqəddəs xaç əskərlərinin  şirnikləndirilməsi, tələyə salınması 

deməkdir, yəni cəngavər öpməkdən yayınmalıdır. ..Bundan sonra Bomanuar nitqinə ara 

verdi. Zaldan pıçıltı dolu bir uğultu keçdi. Qrossmeyster nizamnamənin  De osculis 



fugiendis,  yəni öpməkdən özünü saxlamaq zərurəti haqqındakı  bəndindən danışarkən 

oradakı gülməyə meylli cavan təbəqə Bomanuarın son sözlərini eşitdikdə tutuldu; 

intizar içində nə təklif edəcəyini gözləməyə başladılar. (6, 399-400). 

Beləliklə, romanda dövrün səciyyəsini təsvir etmək üçün latın dilindən istifadə 

edilməsinin əsasən üç məqamını və üç tərcümə variantının şahidi olduq. Birinci halda 

latın dili materialı neytrallaşdırılmışdır, bundan ancaq romanı orijinalda oxuyan adam 

hali ola bilər. Ikinci halda latın dilindəki  qısa ifadə, yaxud sözün  mənası  oradaca  

mötərizədə verilir. Üçüncü halda uzun cümlə, yaxud ifadənin mənası  həmin cümlə, 

yaxud ifadədən sonra vergül işarəsi qoyularaq tərcüməsi verilir. Bu üsul oxucunun işni 

asanlaşdırır, o, sözün, ifadənin, yaxud cümlənin mənasını çıxışda, yaxud əsərin şərhlər 

hissəsində axtarmalı olmur, diqqəti hadisələrdən yayınmır. V. Skott  bu romanda ayrı 

yolla getmişdir. Məlumdur ki, yazıçının oxucuları da latın dilinin biliciləri deyildilər, 

ona görə də müəllif romanı böyük sayda, təxminən dörd yüz iyirmi yeddi şərhlə təchiz 

etmişdir.  

 

ƏDƏBİYYAT 

 

4.  Scott W. “Ivanhoe”, London, 2000, 439 p. 

5.  Skott W. “Ayvənhəu”. Bakı, 2013, 518 s. 

6.  Bayramov Q.H. Tərcümə sənəti, Bakı, 2008, 251 s. 

7.  Galperin I.R. Stylistics, M., 1971, 343 p. 

8.  Newmark P. Approaches to Translation, Cambridge University Press, 1988, 200 p. 

9.  The Translation Studies Reader, edited by Lawrence Venuti, L., 2000, 524 p. 

10. Nord Ch. Text Analysis in Translation, Amsterdam, 1991, 249 p. 

 

   


 

 

 



 

 

 



 

Filologiya  məsələləri – №02, 2015 

 

15



С.Г.АГАЕВА 

 

ИСПОЛЬЗОВАНИЕ ЛАТИНСКИЙ СЛОВ, ФРАЗ И ПРЕДЛОЖЕНИЙ  

В РОМАНЕ В.СКОТТА «АЙВЕНГО» ДЛЯ СОЗДАНИЯ  

НАЦИОНАОЛЬНО-ИСТОРИЧЕСКОГО КОЛОРИТА И  

ПРОБЛЕМ ИХ ПЕРЕВОДА 

 

РЕЗЮМЕ 

В статье говорится об использовании латинского языка, o eго специальном 

предназначении  в  период,  описанный  В.Скоттом  в  романе  "Айвенго"  и  о  путях 

перевода  его  на  азербайджанский  язык.  Автор  указывает  на  то,  что  переводчик 

элементы латинского языка может реализовать в переводе тремя путями: в первом 

случае  материалы  латинского  языка  нейтрализуются,  об  этом  может  знать  лишь 

читающий  произведение  в  оригинале.  Во  втором  случае  там  же  дать  перевод 

латинских слов и выражений в скобке, а в третьем случае преложения с помощью 

знаков препинания, в частности запятой, давать перевод. 

 

S.H.AGAYEVA 

 

THE USAGE OF THE LATIN LANGUAGE, ITS PURPOSE IN  

THE PERIOD DESCRIBED BY W. SCOTT IN HIS NOVEL “IVANHOE”  

AND THE METHODS OF HOW THEY HAVE BEEN TRANSLATED INTO 


Yüklə 3,76 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   45




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin