105
3.6.
Xorijda qurilish sohasida foydalaniladigan tashkiliy tuzilma va
uslublar
Qurilish firmalarini tashkil qilish va bajarilgan ishlar uchun haq to‘lash
hamda kasbiy mahorat darajasida (
professional
)
boshqaruv xizmatlariga
nisbatan muqobil (
alternativ
) yondashuvlar 3.16 – rasmda keltirilgan.
Quyida berilgan investitsiya siklining ishtirokchilari o‘rtasidagi o‘zaro
aloqalarning turli xil variantlarini qarab chiqish orqali, haq to‘lash shakllari va
shartnomalarni tuzish uslublari, shuningdek tashkiliy sxemalar turli – tumanligi
faqat bir sabab asosida kelib chiqadi, ya’ni
har bir hamkorning maksimal
daromad olishga intilishi va o‘zini ehtimoli mavjud bo‘lgan yo‘qotishlardan
asrashga intilishi bu holatni belgilab beradi. Bu yerda o‘zaro munosabatlarda
yuzaga keluvchi ziddiyatli vaziyatlardan chiqib ketishning yo‘li – o‘zaro
manfaatli yechimlar qabul qilinishi bilan bog‘liq bo‘lib, bu hol davomli amaliyot
davomida ishlab chiqilgan. Aynan ushbu holat qo‘llangan
muqobil
yondashuvlarning mazmun – mohiyatini tashkil qiladi.
Yirik qurilish firmalarini tahlil qilish asosida,
amerikacha qurilish
statistikasida ularni quyidagi ko‘rinishdagi ikki guruhga ajratib chiqish mumkin:
1 – guruh
– ma’lum aniqlikdagi
shartnoma kelishuvi asosidagi to‘lovlar
(«
fee
» – asosiy qurilish faoliyatidan kelib chiqadigan qayd qilingan foiz qiymati)
bo‘yicha ish bajaradigan firmalar;
shuningdek, bunda xo‘jalik faoliyatining
natijalari uchun moddiy javobgarliksiz ko‘rinishda
loyiha yoki loyihalash
ishlarini
boshqarish xizmatlari
uchun to‘lovlar amalga oshiriladi;
