98
davomida ko‘rsatiladigan xizmatlar bo‘yicha betakror tavsifga ega. Bu esa,
nisbatan yuqori malakali kadrlarni tanlab olish va tegishli materiallar va
qurilmalarni jalb qilish zaruratini yuzaga keltirish, bilan birga butkul yangicha
tashkiliy shakllarni joriy qilishni ham talab qiladi.
Quyida turar joy qurilishi sohasida ushbu maqsadlarga mos yangi
tashkiliy shakllar keltirilgan. Ushbu kompaniyalarning
tashkil etilishi turar-
joylar sifatiga iste’molchilarning talabi tavsiflari o‘zgarishi sabab bo‘lgan.
«SUI – xolding» (
QBI – xolding
) YoAJ (QBI – Qurilish – Boshqarish –
Investitsiya) turar-joylar va fuqarolik maqsadlarida foydalanishga mo‘ljallangan
qurilishlarda zamonaviy tashkiliy shakllariga misol bo‘lib, bu shakl qurilish
ob’yektlari egalariga «kalitini» topshirish tavsifida investitsiya sikilni
integratsiyalash bilan ro‘yobga oshirish imkonini beradi.
Xolding tarkibiga
(2.2–bobga qarang) aksiyadorlik jamiyatlari kiritilib, ularning har biri
investitsiya siklida ma’lum bir faza (bosqich) bajarilishini ta’minlashi
nazarda
tutiladi (3.14-rasm). Xo‘jalik faoliyatini yuritishning yagona tavsifliligi barcha
ishtirokchi aksiyalarining xolding boshqaruvida yig‘ilishi orqali ta’minlanadi.
Xolding quruvchi va buyurtmachining barcha funksiyalarini o‘z
zimmasiga oladi. 1990–yillarda ana shunday firmalar tomonidan Moskva
hududida Gazsanoati (
Gazprom
) uchun baland ma’muriy binolar,
umumiy yer
maydoni hajmi 300 000 km
2
dan ortiq o‘quv va turar joy binolari, shuningdek
qator boshqa turdagi ob’yektlar qurilgan.
«QBI – loyiha» (YoAJ) firmasining tarkibi ikkita kenja bo‘linmadan
tashkil topgan. Qurilayotgan ob’yektlarning ma’muriyati
buyurtmachi –
quruvchi
funksiyalarini bajaradi; bosh me’mor xizmati tashqi bajaruvchilar bilan
tuzilgan shartnoma bo‘yicha loyihalashtirilgan ishlar bajarilishini ta’minlaydi va
istiqboldagi rivojlanishni rejalashtiradi. Shartnomalar boshqaruvi xizmat
ko‘rsatuvchi bo‘linmalardan tashkil topadi.
99
«Lakistroy» firmasi umumiy qurilish ishlarini amalga oshirishga
mo‘ljallangan, «Lakistroy – monolit» firmasi esa – yangi texnologik yo‘nalishni
ya’ni monolit beton asosida qurilishni bajarishga ixtisoslashtirilgan. «Lakistroy
– treyd» firmasi – ta’minot-jamlash tavsifidagi tashkilot bo‘lib, betakror binolar
qurilishida nisbatan murakkab materiallarni yetkazib
berish majburiyatini
zimmasiga oladi.