Toshkent arxitektura qurilish instituti
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
15.7. Ko‘rgazmalar Ko‘rgazmalar kommunikativ aloqalar, tajriba almashish uchun xizmat qiladilar. Ko‘rgazmalarning asosiy vazifasi va o‘ziga xosligi u yoki bu sohada erishilgan yangi yutuq va natijalarni aniqlash va namoyish qilishdan iboratdir. Rejalashtirish tuzilmasi bo‘yicha ko‘rgazma ekspozitsiyasi tuzilishining quyidagi turlarini ajratish mumkin: - muntazam o‘q bo‘yicha; - radial-halqasimon; - erkin-manzarali. 256 Ko‘rgazma pavilonlarining o‘lchami, odatda, katta bo‘lmaydi, eksponatlar saqlanadigan xonalar maydoni namoyish etilayotgan material xususiyatlariga bog‘liq tarzda belgilanadi. Ko‘rgazmalar ekspozitsiyaning doimiy o‘zgarib turishi bilan muzeylardan farqlanadi. Ko‘rgazma ekspozitsiyasini ko‘rishga bo‘lgan talablar muzeyning ekspozitsiya va ko‘rgazma zallariga qo‘yilgan talablar kabi belgilangan. Ko‘rgazmalardagi xo‘jalik xonalari bloki muzeylardagiga qaraganda ko‘proq rivojlangan, bu blok tarkibiga ekspozitsiya montajini bajarish uchun yirik ustaxonalar (masalan: duradgorlik, chilangarlik) kiradi. Fazoviy tuzilmasi bo‘yicha ko‘rgazma zallarining quyidagi turlarini ajratish mumkin: - markazlashgan binolar, ular rejaning ixchamligi va funksional jihatdan erkin universal bo‘shliqqa ega bo‘lgani bilan ajralib turadilar; - markazlashmagan binolar, ular ko‘rgazmaning mavzu bo‘yicha bo‘limlarga tabaqalovchialohida bloklardan iborat bo‘ladi. Ko‘rgazmalarning hajmiy-rejali yechimi ko‘rgazma tematikasi o‘zgarishiga qarab pavilon va ekspozitsiyalar tezkor o‘zgartirilishini, barcha pavilonlar, jumladan alohida tanlangan pavilonlar maydoni yangi yoki almashtirilayotgan eksponatlar o‘lchamiga bog‘liq ravishda o‘zgartirilishini ta’minlashi lozim. Ko‘rgazmalarda, odatda, tashrif buyuruvchilarning qarama-qarshi oqimlari to‘qnashishini istisno qiluvchi harakatlanish jadvali joriy etiladi. Pavilon balandligi belgilanmaydi, xizmat ko‘rsatuvchi xonalar balandligi – 3,3 metrgacha bo‘lishi mumkin. Ko‘rgazma biron yo‘nalishdagi yutuq va natijalarni namoyish etish vositasi sifatida turli sohaga oid yangiliklarni taqdim etadi. Pavilon ham ko‘rgazma eksponati sifatida talqin etilishi mumkin – bunda ko‘rgazmaning ichki va tashqi qiyofasi yechimini yagona me’moriy asar yaratishga o‘xshatsa bo‘ladi. |