- TDTU, “Mashinasozlik texnologiyasi” kafedrasi, katta o‘qituvchi.
Alikulov D.E.
- TDTU, “Mashinasozlik texnologiyasi” kafedrasi professori, texnika fanlari doktori
Taqrizchilar:
Tojiyev A.
- TAYLQFI “Yo’l qurilish mashinalari vajihozlari” kafedrasi dosenti, t.f.n.
Karimov Sh. A.
- TDTU, “Materialshunoslik va yangi materiallar texnologiyasi ” kafedrasi professori, t.f.n.
Fan dasturi Islom Karimov nomidagi Toshkent davlat texnika upiversitetini
Kengashida ko‘rib chiqilgan va tavsiya qilingan (2015*yil “2^’ ! ¡Gk dagi “ № sonli bayonnoma). //
)
O‘quv fanining dolzarbligi va oliy kasbiy la'limdagi o‘rni
Ushbu dastur mashinasozlik ishlab chiqarishining asosiy texnologik jihozlari hisoblangan metall qirqish stanoklari, raqamli dasturda boshqariladigan stanoklar, avtomatlar va yarimavtomatlar, avtomatik liniyalar, moslanuvchan ishlab chiqarish sistemalari, sanoat robotlari, tayyorlov operatsiyalari uchun jihozlar tasnifi, ulaming tuzilishi va hisoblash usullari, fan tarixi va rivojining tendensiyasi, istiqboli hamda respublikamizdagi ijtimoiy-iqtisodiy islohatlar natijalari va hududiy muammolaming mashinasozlik sohasida ishlatiladigan texnologik jihozlar istiqboliga ta’siri masalalarini o‘z ichiga qamrab oigan.
Zamonaviy mashinasozlik ishlab chiqarishi mahsulot konstruksiyasining murakkablashuvi va ishlab chiqariladigan mahsulot nomenklaturasining tez o‘zgaruvchanligi hamda mahsulotni ishlab chiqarish muddatlarining qisqaligi bilan xarakterlanadi. Bunday sharotlarda ishlab chiqarishni jadallashtirish va uning samaradorligini oshirish hamda mahsulot raqobatbardoshligini ta’minlash masalalari chuqur ilmiy asoslangan yondoshuvni talab etadi. Yuqori unumdorlikka va aniqlikka ega avtomatlashtirilgan texnologik jihozlar: raqamli dasturda boshqariladigan (RDB) stanoklar va ular asosidagi moslanuvchan ishlab chiqarish komplekslari, sanoat robotlari, avtomatlar va yarimavtomatlar, avtomatik liniyalar va ularda asosida ishlab chiqarishni tashkil qilish zamonaviy mashinasozlik ishlab chiqarishida muhim o‘rin egallaydi.
O‘quv fanining maqsadi va vazifalari
Fanni o‘qitishdan maqsad - talabalarga zamonaviy avtomatlashtirilgan mashinasozlik ishlab chiqarishning texnologik jihozlarining turlari, tuzilishi, ishlatilish ko'lami, hisoblash asoslari va ulardan foydalanish bo'yicha yo'nalish profiliga mos bilim, ko‘nikma va malaka darajasini ta’minlashdir.
Fanning vazifasi - talabalarga texnologik jihozlar haqida umumiy ma’lumotlar: stanoklar klassifikatsiyasi, shakllantirish harakatlari asosidagi ishlash prinsiplari, asosiy qurilmalari, muhim qismlari, avtomatik boshqarish, jumladan: raqamli dasturda va mikroprotsessorli boshqarish sistemalari, sanoat robotlari haqidagi ma’lumotlami va texnologik jihozlardan foydalanish va ulaming aniqligi va mahsuldorligini oshirish, ma’lum ishlab chiqarish sharoitlarida ulardan munosibini tanlash usullarini o‘rgatishdan iborat.
Fan bo‘yicha talabalaming tasavvur, bilim, ko‘nikma va malakasiga qo’yidagi talablar qo'yiladi. Talaba: texnologik jihozlar haqida umumiy ma’lumotlar, ulaming klassifikatsiyasi, texnik iqtisodiy ko‘rsatkichlari, asosiy qismlari, uzellari va mexanizmlari, ulardagi harakatlarining tasnifi, detallar yuzalarini shakllantirish haqida tasavvurga ega bo'lishi kerak-, - har xil turdagi: tokarlik, parmalash, jilvirlash, frezalash, randalash, tish va rezba ishlash, qirqib tushirish stanoklarining ishlash prinsipi, kinematikasi asoslari, kinematik sozlash, kinematik tahlil qilish usullarini bilishi va foydalana olishl kerak-, • >
texnologik jihozlami har xil detallarga ishlov berishga sozlashga hisoblash, ulaming texnik iqtisodiy ko‘rsatkich)ari va asosiy texnik parametrlarini aniqlash ko‘nikmalariga ega bo'llshi kerak.
avtomatlashtrilgan texnologik jihozlar: RDB stanoklari, ko‘ooperatsiyali stanoklar, moslanuvchan ishlab chiqarish rnodullarini har xil turdagi detallarga ishlov berishga sozlash va ulardan foydalana olish malakalariga ega bo'lishi kerak.