Toshkent davlat agrar umversiteti qalandarov muxitdin maxmudovich

7.3-rasm. B og‘-parklarda manzarali k o‘priklar qurish.
Ushbu himoya devorlari uzoq muddatlarga rejalashirilgan 
bo‘lib, yuqori sifatli mustahkam materiallardan; tabiiy toshlar­
dan, temir materiallardan dekorativ ko‘rinishda barpo etiladi.
Yuqoridagi tashkiliy ishlar bilan bir qatorda, bog‘-park 
xo‘jaliklaridagi suv havzalarida manzarali ko‘rinishdagi ko‘prik- 
iar ham quriladi. Ushbu ko‘priklar ochiq yoki yopiq ko‘rinishda 
bo‘ladi. Ochiq ko‘priklar eni enli bo‘lgan bog‘dagi suv 
havzalarida barpo etiladi.
87

---

Ular yog‘ochli manzarali ko‘rinishda yoki temir-betonli, 
chetlari temir to‘rli, naqshli ко‘finishda yasaladi va suv 
havzalarida piyodalar yurishi uchun o‘matiladi. Bunda maxsus 
loyihalardan foydalaniladi. Yopiq ko‘prik vositasida tru- 
balardan, betonli ariqlardan va azbestli trubalardan foyda­
laniladi. Shuningdek, bog‘-park xo‘jaligida tashrif buyuruv- 
chilaming bemalol dam olishlari uchun aylana ko‘rinishidagi, 
muntazam ko‘pburchak ko‘rinishidagi, alohida manzarali, nafis 
ko‘rinishdagi har xil simlardan, armaturalardan yoki g‘ishtli, 
toshli materiallardan dam olish burchaklari tashkil etiladi.
7.4-rasm. Bosketlardagi dam olish besedkalari.
Besedkalar, ko‘pincha, ko‘p tomonli gumbaz ko‘rinishida 
barpo etiladi. Besedkalar bog‘-parklaming baland, xushmanzara 
j oylarida daryo va ко‘liar qirg‘oqlarida, maysazor va gulzorlar 
atrofida quriladi.
88

---

Bu joylarda tarvaqaylab osilib o‘sadigan ko‘p yillik gullar 
ekiladi. Barcha temirli materiallar bo‘yoqdan chiqariladi.
Yirik bog‘-parklarda besedkalar betondan, g‘ishtdan, temir, 
losh va yog‘ochdan nafis ko‘rinishda yasaladi.
Oxirgi vaqtlarda temir-betonli 3,5x3,5 yoki 5x5m va 
balandligi 2,5-3m o‘lchamda barpo etilmoqda. Bunday besedka- 
lar arzon, gigiyenaga to‘g‘ri keladi va uzoq muddatga chidaydi.