Toshkent davlat agrar universiteti Andijon filiali Axborot texnologiyalari va matematika kafedrasi iqtisodiy matematika
Yüklə 192,3 Kb.
|
|
a) xaridni amalga oshiruvchi xaridorlar ulushi nechaga teng?
b) tanlanma ulushining dispersiyasi nimaga teng? v) tanlanma ulushining o‘rtacha kvadratik chetlanishi nimaga teng? g) tanlanma ulushining 0,25 bilan 0,3 orasida bo‘lishi ehtimoli nimaga teng? 18.100 ta lotereya chiptalaridan 5 tasi yutuqli. Sotib olingan a) 2 ta chiptadan; b) 4 ta chiptadan hech bo‘lmaganda bittasi yutuqli chiqish ehtimolini toping. 19.100 dollarlik ku’yuralar ichida 1% i qalbaki bo‘lib, valyuta almashtirish shohobchasidagi ishchi ularning o‘ndan bir qismini beixtiyor haqiqiy deb qabul qiladi. Bir kunda ushbu shohobchada taxminan 200 ta 100 dollarlik ku’yura qabul qilinsa, ulardan kamida bittasi qalbaki bo‘lish ehtimolini toping. Mijoz o‘z brokeriga qimmatli qog‘ozlarni sotish yoki sotib olishni so‘rab murojaat qiladi. Bunday so‘rovlar ketma-ketligini oddiy oqim deb qabul qilamiz. Haftasiga o‘rtacha bitta so‘rov tushadi. Oxirgi so‘rov ikki kun avval tushdi. Kelayotgan sutkada yana bir so‘rov tushishi ehtimoli qanday? Kichik korxonaning vaqt ichida bankrot bo‘lishi ehtimoli 0.2 ga teng. Sakkizta kichik korxonadan vaqt ichida saqlanib qolganlari soni: a) ikkiga teng bo‘lishi; b) Ikkidan ortiq bo‘lishi ehtimollarini toping. Sotuvga kelgan avtomobillarning o‘rtacha beshdan bir qismi but chiqmaydi. O‘nta avtomobildan but emaslari: a) uchta; b) uchtadan kam bo‘lishi ehtimolini toping. Sug‘urta kom’aniyasi o‘rtacha 15% shartnomalar bo‘yicha sug‘urta qo‘lamasini toplaydi. O‘nta shartnomadan: a) uchtasida; b) ikkitadan kamida sug‘urta holati vujudga kelishi bilan sug‘urta qo‘lamasini toplashga topg‘ri kelishi ehtimolini toping. 24. Bankka 4000 ta ‘aket qog‘oz ‘ullar jo‘natildi. ‘aketda ‘ul kam chiqishi yoki ko‘p chiqishi ehtimoli 0,0001 ga teng. Tekshiruvda xato kom’lektlangan ‘aketlar soni: a) uchta; b) uchtadan ko‘p emas chiqishi ehtimollarini toping. 25.Yozgi kottedjlarni qurish bilan shug‘ullanuvchi kom’aniya reklama varaqalarini ‘ochta yashiklariga tarqatib chiqadi. Kom’aniyaning ilgarigi ish tajribasi shuni ko‘rsatadiki, ikki mingdan bir holda buyurtma tushadi. 100 ming varaqni tarqatganda buyurtmalar soni; a) 48 ta; b) 45 tadan 55 gacha bo‘lishi ehtimollarini toping. Banklar ustav fondlarini tekshirishda beshdan bir qismida ustav fondlari 100 mln. rub. dan ziyod ekanligi aniqlangan. 1800 ta bank ichida ustav fondi 100 mln. rub.dan ziyod bo‘lgan banklar soni: a) 300 dan kam emasligi; b) 300 dan 400 gacha bo‘lishligi ehtimollarini toping. No‘xat sifatini tekshirish natijasida ekishga tayyorlab qo‘yilgan urug‘likning o‘rtacha 90% i unadigan ekani aniqlangan. Unib chiqadigan qismi ulishining urug‘ning unib chiqish ehtimolidan chetlanishi (absolyut qiymati bo‘yicha) 0,03 dan oshmasligini 0,991 ehtimol bilan kutish mumkin bo‘lishi uchun qancha urug‘ ekish kerak? Qimmatli qog‘ozlar sotuvchi dilerning ularni sotishi ehtimoli 0,7 ga teng. Sotilganlar ulushining 0,7 dan chetlanishi (absolyut qiymat bo‘yicha) 0,04 dan oshmasligini 0,996 ehtimol bilan da’vo qilmoq uchun qancha qimmatli qog‘oz bo‘lishi lozim? 29. Elektr stantsiya 1600 elektr lampali tarmoqqa xizmat ko‘rsatib, ulardan har birining kechqurun yonishi ehtimoli 0,9 ga teng. Muavr-La’las integral teoremasi natijasidan foydalanib kechqurun yongan lampalar sonining matematik kutilmasidan farqi (absolyut qiymati bo‘yicha) 100 dan oshmaslik ehtimoli baholansin. 30.Sug‘urta kom’aniyasi mijozining yil davomida ishlab chiqarishda jarohatlanmasligi ehtimoli 0,97 ga teng. 1000 ta mijoz ichida jarohat olmagan mijozlar ulushi 0,97 ehtimoldan chetlanish (absolyut qiymat bo‘yicha) 0,002 dan ko‘p bo‘lmasligi ehtimolini toping. Hodisaning har bir tajribada ro‘y berish ehtimoli 0,3 ga teng. CHebishev tengsizligi yordamida hodisa chastotasining uning ehtimolidan chetlanishining absolyut qiymati 0,01 dan kichik bo‘lish ehtimoli 0,99 dan kichik bo‘lmasligi uchun nechta tajriba o‘tkazish kerak ekanligini toping. Bog‘liqmas 4500 ta tasodifiy miqdorlarning har birining dispersiyasi 5 dan oshmaydi. Bu tasodifiy miqdorlarning o‘rta arifmetigi ularning matematik kutilmalari o‘rta arifmetigidan chetlanishi 0,04 dan oshmasligi ehtimolini baholang. hodisaning bitta tajribada ro‘y berish ehtimoli 0,3 ga teng. CHebishev tengsizligi yordamida bu hodisaning 100 ta tajribadagi chastotasi oraliqda yotish ehtimolini baholang. Samolyot kursini o‘lchash xatoligining o‘rtacha kvadratik chetlanishi O‘lchash xatoligining matematik kutilmasini 0 ga teng deb hisoblab, ushbu kursni o‘lchashdagi xatolik 50 dan katta bo‘lish ehtimolini baholang. hodisaning har bir tajribada ro‘y berish ehtimoli 0,3 ga teng. Agar 9000 ta tajriba o‘tkazilganligi Ma’lum bo‘lsa, CHebishev tengsizligi yordamida hodisa chastotasining uning ehtimolidan chetlanishi (absolyut qiymat bo‘yicha) 0,01 dan katta bo‘lmasligi ehtimolini baholang. Aholi punktidagi sutkalik suv sarfi tasodifiy miqdor bo‘lib, uning o‘rtacha kvadratik chetlanishi 1000 l ga teng. CHebishev tengsizligi yordamida bu punktdagi sutka davomidagi suv sarfi uning matematik kutilmasidan 25000 l dan ortiq chetlanishi (absolyut qiymat bo‘yicha) ehtimolini baholang. Avtotrans’ort sug‘urtasi shartnomalari bo‘yicha yil davomida sug‘urtasi davolari sonining matematik kutilmasi 0,2 ga teng bo‘lgan puasson taqsimotiga bo‘ysunadi. Bir yil muddatga tuzilgan 100 ta bir-biriga bog‘liqmas sug‘urta shartnomalari mavjud. SHartnomani topla ishlash muddatida (bir yil davomida) sug‘urtasi davolari umumiy sonining aniq taqsimoti qanday? Yil davomida sug‘urtasi davolari soni 19, 20 va 21 ta bo‘lish ehtimolini hisoblang. Aniq taqsimotga yaqinlashish uchun qanday normal taqsimotni qo‘llash mumkin? Nima uchun biz bu holda markaziy limit teoremani qo‘llashimiz mumkin? 19, 20 va 21 ta sug‘urtasi davolarining taqribiy ehtimoli qanday? Taqribiy va aniq ehtimollar qanday taqqoslanadi? Aholi punktidagi kunlik o‘rtacha suv sarfi 50 000 litrni tashkil etadi. Bu aholi punktidagi kunlik suv sarfi 120 000 litrdan oshmasligi ehtimolini baholang. Yüklə 192,3 Kb. Dostları ilə paylaş:
|